Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Bundan birkaç gün önce enerji içeceklerinin çocuk ve gençlerin sağlığı için çok bir tehdit oluşturduğunu yazmıştım.

Miami Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir araştırma enerji içeceklerinin ciddi kalp ritim bozuklularından havale, felç ve hatta ölüme kadar gidebilen zararları olduğunu bir kez daha ortaya koydu.

Pediatrics isimli tıp dergisinde yayınlanan araştırmaya göre Amerikalı gençler her gün ortalama olarak 60-70 miligram kafein tüketiyorlar; bunlar içinde günde 800 miligrama kadar ulaşanlar da var. Kafeinin çoğu gazlı içeceklerden alınıyor ama enerji içecekleri giderek daha çok rağbet görüyor.

Amerika’ da 2007 senesinde 5.448 kişide saptandığı bildirilen aşırı miktarda kafein alımına bağlı zehirlenmelerin yüzde 46’ sının 19 yaşından küçük çocuklarda görülmüş olmasına dikkat çekiliyor.

Rapora göre 2006 ve 2008 senelerinde 6 yaşından küçük 1200 çocukta kafein zehirlenmesi bildirilmiş.

Enerji içeceklerinin zararları

Adı enerji içecekleri olmakla beraber, bunların atletik performans, konsantrasyon ve canlılığı artırdıklarına ve sağlık üzerine olumlu etkileri olduğuna dair kanıtlanmış bir etkileri yok.

Enerji içeceklerinin özellikle kalp, böbrek, karaciğer, şeker ve ruh hastalıkları olanlarda daha tehlikeli olabileceklerinin altı çiziliyor.

Enerji içeceklerinin spor sırasında içilmesinin daha tehlikeli olduğu vurgulanıyor. Kafeinin yoğun egzersiz sırasında kalbi besleyen koroner damarlarda kasılmaya yol açarak kalp krizi ve ölümcül ritim bozukluklarını tetikleyebileceği bildiriliyor.

Enerji içeceklerinde kafeinle beraber kullanılan guarana, taurin isimli maddenin de kalbin daha çok zarar görmesine sebep olabileceği bildiriliyor.

Enerji içeceklerinin bir başka zararı da yüksek kalori ihtiva ettikleri için obezite oluşumunu kolaylaştırmaları. Enerji içecekleri tüketen çocuk ve gençlerin daha az su ve süt içmeleri ise bunların gelişimleri için gerekli olan mineral ve proteinlerinden mahrum kalmaları sonucunu doğuruyor.

Almanya’ da yapılan araştırmalar enerji içeceklerinin karaciğer hasarı, böbrek yetersizliği, solunum hastalıkları, ajitasyon, havale, tansiyon yüksekliği ve kalp ritim bozukluklarına yol açabileceklerini gösteriyor.

İçecek endüstrisinin itirazları

Bu araştırmaya yıllık satış rakamları 7 milyar dolara ulaşan içecek endüstrisinden itirazlar gelmeye başladı.

Kafeinin dünyanın hemen her ülkesinde tüketilen çok iyi test edilmiş güvenilir bir madde olduğunu iddia ediyorlar.

Kafein zehirlenmelerinin tek kaynağının enerji içecekleri olmadığını, kafeinin bazı ilaçlarda ve başta kahve olmak üzere pek çok başka yiyecek ve içecekte de bulunduğunu belirtiyorlar.

Bazı tür kahvelerde enerji içeceklerinden daha fazla kafein olduğunu ileri sürüyorlar ki, son derecede haklılar.

Gelelim neticeye

Enerji içecekleri ile ilgili olarak şunlar çok önemli:

BİR: Enerji içeceklerinin çocuk ve gençlerin gelişiminde hiçbir faydaları olmadığı gibi özellikle de altta yatan hastalığı olanlarda ve aşırıya kaçıldığında çok ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor.

İKİ: Çocuklar enerji içecekleri yerine süt, ayran, taze meyve suyu gibi bedensel ve ruhsal gelişimleri içinde çok gerekli olan içeceklere yönlendirilmelidir.

ÜÇ: Birçok ülke enerji içeceklerinin üzerine kolayca görülebilecek uyarılar koymakta ve bunların satışlarına sınırlamalar getirmektedir. Bizde de sorumlular bu konuda geç kalmadan gerekli tedbirleri almalıdır.

KAYNAKLAR

http://pediatrics.aappublications.org/cgi/content/abstract/peds.2009-3592v1

***

EK 1 (4.9.2023): Taurin takviyesinin, DNA hasarını, telomeraz eksikliğini, mitokondri fonksiyon bozukluğunu ve hücre yaşlanmasını yavaşlattığı ve sağlıklı ömür süresini uzattığı gösterildi.

Kaynak: 

https://www.science.org/doi/10.1126/science.abn9257

https://edition.cnn.com/2023/06/08/health/taurine-longevity-wellness/index.html

***

Yazı için 3 yorum yapılmış:

1. gökhan dedi ki:

   30 Ağustos 2012, 15:48

   asla içmeyin

2. kemal dedi ki:

   01 Şubat 2016, 16:59

   hocam merhaba, sizin gibi bir doktor arkadaşta sizinle aynı düşünüyor. Yazıyı değerlendirebilirseniz sevinirim. işte: http://www.fitekran.com/bir-doktorun-gozunden-enerji-icecekleri/

3. ömer dedi ki:

   13 Ocak 2018, 17:06

   jyujyretre

Siz de yorumunuzu paylaşın: