HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
KOLESTEROL İLAÇLARI KANSER İLACI MI OLUYOR?
Son senelerde kolesterol teorisinin yediği yumruklardan serseme dönen “statin meftunları” Amerika’ dan gelen bir haberle adeta havalara uçtular.
Kısa adı ASCO olan Amerikan Klinik Onkoloji Derneği (American Society of Clinical Oncology) tarafından desteklenen gastro-intestinal kanserler toplantısında sunulan bir raporda ‘kolesterol ilaçlarının (statinler) karaciğer kanseri olan hastalarda ölüm riskini yüzde 30 oranında azaltabileceği’ tüm dünyaya ilân ediliyordu.
639 hasta üzerinde gerçekleştirilen araştırmada kolesterol ilacı kullanan 68 hastanın ortalama yaşama süresinin 22 ay olduğu, statin kullanmayan 571 hastanın ise ortalama olarak 18 ay yaşadıkları ortaya çıktı.
Statin kullananlarda hayatta kalma süresindeki yüzde 30 artışın, yaş, cinsiyet, ırk, kanser evresi, karaciğer sirozu, kanser tedavisi, alkol kullanımı, diyabet, B veya C tipi hepatit gibi faktörler kontrol edildikten sonra da geçerli olduğu görüldü.
Dr. K. Y. Chae ve arkadaşları tarafından yapılan araştırma Merit Ödülü’ nü de kazandı.
Kolesterol ilaçları siroz yoksa kanseri etkiliyor
Bu araştırmada siroz bulguları statin kullananların yüzde 48’ inde, kullanmayanların ise yüzde 64’ ünde mevcut idi ve yaşama süreleri uzayan hastaların sirozlarının olmadığı görüldü.
Sirozu olmayanlarda statin kullanımı varsa ortalama yaşama süresi 32 ay iken, statin kullanımı yoksa 22 ay idi.
Buna karşılık sirozlu hastaların statin kullanıyorlarsa 18 ay, kullanmıyorlarsa 19 ay yaşadıkları tespit edildi.
Her iki grupta da hastaların yüzde 43’ üne kemoterapi uygulandı. Statin kullananlarda cerrahi girişim ve lokal tedavi oranları sırasıyla yüzde 24 ve 28 iken, bu oranlar statin kullanmayanlar için yüzde 18 ve 15 idi.
Statin kullanmayanların yüzde 15’ ine hiçbir tedavi uygulanmazken, bu oran statin kullanan grup için yüzde 9 idi.
Yüzde 73’ ü erkek, yüzde 66’ sı beyaz ırktan olan hastaların ortalama yaşları 63’ tü. Hastaların yüzde 71’ i evre III veya IV’ deydi.
Texas Üniversitesi Anderson Kanser Merkezi uzmanlarından Dr. Chae “Bu bulguların geçerliliğinin büyük bir ileriye dönük çalışma ile doğrulanması gerekir” diyor (2).
Kolesterol ilaçları kansere çare olabilir
Kolesterol, hücre membranının temel taşı ve hücrenin hayatiyetini sürdürebilmesi ve çoğalabilmesi için de olmazsa olmaz bir madde. Kolesterol üretimi azaldığında kanser hücrelerinin kontrolsüz çoğalmaları da önlenmiş oluyor.
Statin alanlarda kanserden ölümlerin daha az olmasının farklı mekanizmalarından en mantıklısı, çoğalmaları ve yaşamaları için kolesterole ihtiyacı olan kanser hücrelerinin kolesterol azlığında bunu gerçekleştirememeleri olabilir.
Bundan 4 ay kadar önce “Kolesterol ilacı kullanmak cinayetle eşdeğer olabilir” başlıklı yazımda Danimarka’ da yapılan bir araştırmadan bahsetmiştim (3).
1995-2007 tarihleri arasında kanser teşhisi konan 40 yaşın üzerindeki 300 bin hasta 2009 senesine kadar takip edilmiş ve bunlar içinde statin kullananlarda kansere bağlı ölümlerin bu ilacı kullanmayanlara göre yüzde 15 daha az olduğu gösterilmişti (4).
Daha önce de statinlerin anti-kanser etkisi olduğu biliniyordu ve birçok gözleme dayalı araştırmada kolesterol ilaçları kullanımı ile kanser insidansı arasında ters bir ilişki olduğu belirlenmişti (5, 6).
Gelelim neticeye
BİR: Statinlerin kanserli hastaların yaşama sürelerini uzatması bunların bir bakıma sağlıklı insanlar için ne kadar tehlikeli ilaçlar olabileceklerini ortaya koyuyor.
Statinler kolesterol sentezini azaltmakla kalmayan, hücrenin temel fonksiyonlarını bozan hatta onun ölümüne bile yol açabilen ilaçlar.
Statinlerin öldürdükleri hücreler kanserli hücrelerse mesele yok ama ‘statinlerin kanserli hücrelerle vücudun sağlıklı hücrelerini ayırt edebilecek kadar akıllı olduklarını sanmıyorum’.
İKİ: Kolesterol ilaçları, kalp-damar hastalıklarını ve bunların komplikasyonlarını önlemede işe yaramayabilir ama bunlardan etkili kanser ilaçları geliştirilirse buna hiç şaşırmamak lâzım.
Statinlerin anti-kanser etkileri üzerinde ileriye dönük, daha geniş kapsamlı, ayrıntılı çalışmalar yapılması çok doğru olur.
Üstelik bunların patent süreleri de dolmuş olduğu için kanser tedavisi ‘neredeyse bedavaya’ gerçekleştirilebilir.
ÜÇ: Kanseri olmayan insanlara ‘kanser ilacı vermenin doğru olup olmadığı iyi düşünülmelidir’.
KAYNAKLAR
1. https://meetinglibrary.asco.org/content/106114-133
2. ://www.familypracticenews.com/news/cardiovascular-disease/single-article/http
4. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1201735
5. http://journals.lww.com/eurocancerprev
6. http://journals.lww.com/eurjcancerprev/Abstract/publishahed
