Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Güneş koruyucuları, deriyi güneş yanıklar, deri yaşlanması ve kırışması, deri kanseri ve başta tetrasiklin ve sulfonamitler olmak üzere ilaçların sebep olduğu hassasiyetlere karşı korumak için kullanılan ürünlerdir.

Bunların krem, losyon, jel ve sprey şekilleri vardır ve güneşe çıkmadan yarım saat önce uygulanmaları tavsiye edilir.

Güneş ışınları

Ultraviyole ışınların UVA ve UVB tipleri vardır. Geniş spektrumlu bir güneş kremi her ikisine karşı da koruma sağlar.

UVA ışınları, deriyi yaşlandırır, buruşturur ve yaşlılık lekelerine sebep olur.

UVB ise derinin yanmasına yol açar.

UVA ve UVB’ ye uzun süre maruz kalmak deri kanseri riskini artırır.

Koruma faktörü nedir?

Koruma faktörü kısaca SPF (sun protection factor) adıyla bilinir ve kremin UVB ışınlarına karşı ne kadar koruma sağlayacağını gösterir, UVA koruması derecelendirilmez.

SPF, güneş kremi sürülmüş olan deride güneş kızarıklığının oluşmasının güneş kremi sürülmemiş olan bir deriye göre ne kadar zaman aldığını gösterir.

Mesela, güneşli bir günde güneş kremi kullanmadan 10 dakika güneşlenildiğinde alınan UVB ışını miktarı, SPF 15 olan güneş kremi kullandığında 15×10 yani 150 dakikada alınır.

SPF 30 olan bir güneş kremi UVB ışınların yüzde 93’ ünü, SPF yüzde 97’ sini tutar; dolayısıyla SPF 30 olan bir kremin 50 olandan önemli bir farkı yoktur.

Güneş kremlerinin türleri

Güneş kremleri UV ışınları yansıtır veya absorbe eder yani emer.

Organik filtreler, UV ışınlarını emerler ve bunu az miktarda ısıya çevirirler. Oksibenzon, avobenzon, oktokrilen ve türevleri gibi.

Bu kimyasallardan bazılarının endokrin yani hormon sistemine zarar verebileceği yönünde bulgular vardır.

İnorganik filtreler, UV ışınları yansıtır ve dağıtır; bunlar deri için daha az tahriş yaratırlar. Titanyum dioksit ve çinko oksit gibi.

Bu kimyasallar güneş kremlerinde nanopartikül formunda yani çok küçük zerrecikler şeklinde bulunur ve bunların deriden geçerek kana geçebilecekleri iddia edilir. Kemirgenlerde yapılan araştırmalarda bu küçük taneciklerin birçok hastalığın temelinde yatan enflamasyonu tetikleyebileceğini gösteren sonuçlar elde edilmiştir.

Gelelim neticeye

Her gün öğle zamanı 15-20 dakika güneş banyosu sağlıklı yaşamanın temel unsurlarındandır ama bunun ötesinde güneşte kalmak doğru değildir, hele de bronzlaşmak için güneşin altında saatlerce yatmak olmayacak bir iştir.

Ben güneş kremi kullanmam çünkü güneşin altında bu tür koruyucuları kullanmayı gerektirecek kadar asla kalmam, kalmam gerektiğinde de şemsiye, şapka, gözlük ve uygun kıyafeti tercih ederim.

Güneş banyosu yapmak isteyenler tabii ki yapabilirler, iyi yanmalar!

Yazı için 6 yorum yapılmış:

1. vahit dedi ki:

   19 Haziran 2019, 14:31

   sağol ahmet abi sana inanıyor sana güveniyor dediklerine uyuyoruz

2. semiha dedi ki:

   19 Haziran 2019, 17:52

   krem mi losyon mu yoksa sprey mi hangisi daha koruyucu hangisi daha az zararlı bu konuda da yazarsanız mutlu olurum

3. harun dedi ki:

   19 Haziran 2019, 22:26

   halktan uzak halktan kopuk bir yazı, zenginler için yazılmış belli, milletin bu kremlere verecek parası yok, ekmek alamıyor

4. Elif dedi ki:

   21 Haziran 2019, 06:48

   Peh peh peh peh ekmek alamıyormuş millet. O yüzden mi Türkiye Cumhuriyeri sınırlarında olan bütün tatil yerleri tıklım tıklım dolu? Yer yok be yer! Hele yurt dışını tercih edenleri de saymıyoruz düşün artık! Lafa gelince ekmek alamıyorsunuz ama bütün magazalar restoranlar her yer tıklım tıklım! Siz pasta alıyorsunuzdur ondandır!!!

5. Fatma dedi ki:

   21 Haziran 2019, 14:10

   Elif hanim ne kadar kaba tabirler kullanmissiniz…paramiz her gecen gun deger kaybediyor..bu asikar zaten..insanlar aliskanliklarini terkedemiyor sadece..normal halkin alim gücü cok düşük…kriz cok derinlerde ama siz cok onyargilisiniz..

6. Eylem Duru dedi ki:

   15 Ağustos 2020, 14:03

   Hocam, açıklamalarıyla verdiğiniz yazılarınız için çok teşekkürler. Güneşde çok kalmayan birisi olarak cilt lekelerine öneriniz nedir?

Siz de yorumunuzu paylaşın: