KAÇ FIRIN EKMEK YİYELİM Kİ…

Yayınlanma tarihi: 23 Haziran 2016

Hacettepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim üyelerinin yaptığı bir araştırma geçtiğimiz günlerde medyada ekmeğin mutluluk hormonu melatonin içerdiği biçiminde yayınlandı. Biz de bu araştırmayı sizin için irdeledik. Ekmeğin anlamlı miktarda melatonin sağlayabilmesi için 20 ton ekmek yenmesi gerekiyor.

Geçen gün basında ekmeğin mutluluk hormonu melatonin içerdiğine dair haber yayınlandığında ekmekçiler harekete geçmiş dedik. Sözü geçen çalışmaya baktık 2014 tarihli. 2014 yılında yapılan bir çalışma niye gündeme getiriliyor diye düşündük.

Sağlıklı Yaşıyoruz Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nazan Uysal Harzadın hocamız bu çalışmanın yayınlanmış makalesinin tümünü okudu. (1)

Aynı araştırmacıların daha sonra diğer yiyeceklerin içeriğinde bulunan melatonin miktarlarını ölçen çalışmasını da okudu. (2)

Bu konuda, Farmakolog Doç. Dr. Mehmet Ateş ile birlikte bir literatür taraması yaptı.

Yaptığımız değerlendirmeyi şöyle özetleyebiliriz:

– Öncelikle melatonin adlı nörotransmitter “mutluluk hormonu” olarak adlandırılamaz. Melatoninin mutluluk hormonu olarak adlandırılması yanlışını basın yapmış olabilir diye düşündük.

Ancak araştırmacıların demecinde bu ifadenin geçtiğini belirledik. Bu konuda Sağlıklı Yaşıyoruz Danışma Kurulu üyesi Psikiyatrist Dr. Mutluhan İzmir’den bilgi aldık. Kendisi aynen şu bilgiyi verdi:

“Melatonin mutluluk veren bir hormon değildir. Yaşlanmayı önler ve uykuyu düzenleyerek kanseri engelleyen bir etki yapar. Bol karbonhidratlı beslenme sonrasında insanların kendilerini daha mutlu hissetmelerinin nedeni melatonin artışı değil, serotonin ana maddesi olan triptofanın beyne daha çok taşınmasıdır. Bu aminoasit, bol proteinli beslendiğimizde beyne daha az miktarda ulaşırken, bol karbonhidratlı beslendiğimizde beyne daha çok miktarda ulaşarak serotonin düzeyinin artmasına neden olur. Tatlı yiyelim tatlı konuşalım sözünün altında yatan da budur.”

– Ekmekte bol miktarda bulunduğu iddia edilen melatonin pişirildikten sonra çok azalıyor, kabuğunda kalmıyor içinde çok az miktarda kalıyor.

– Başka besinlerde de melatonin bulunuyor. Araştırmacılar ekmekten sonra yaptıkları çalışmada başka besinlerdeki melatonini ölçmüşler. Ölçüm yaptıkları besinleri marketten almışlar. Ölçtükleri miktarlar literatüre göre çok az.

Örneğin kefirde hiç bulamamışlar, oysa literatüre göre kefirde melatonin bulunmaktadır. (Bakınız Tablo 1) (1,2,3,4) Bu da aslında marketlerde satılan endüstriyel olarak üretilmiş yiyeceklerin besin değerlerinin çok kötü olduğunu gösteriyor. Karatay Diyetinde işlenmiş, paketlenmiş ürün tüketmemek işte bunun için çok önemli.

– Yeterli melatonin seviyesi için melatonini besinler yoluyla alabilmenin çok imkanı yok.

Yapacağımız şey: geceleri ışıktan uzak kalarak, vücudumuzun melatonin üretmesini sağlamak en doğrusu. Zaten kandaki melatonin seviyesini anlamlı ölçüde değiştirebilmek için 20 ton ekmek yemek gerekiyor. (Bakınız Tablo 2) (5,6)

– Diğer nörotransmitterlarda da olduğu gibi melatoninin de bir bölümü epifiz (pineal) bez dışında bağırsaklarda üretiliyor. Uzun süre bir şey yenmediğinde üretim daha fazla oluyor. Az ve sık yemekle değil 2 öğünlü Karatay beslenmesiyle daha fazla melatonin üretilir.

Sonuç olarak, ekmeğin yararlı olduğu doğru değildir.

Tablo 1