HARVARD: BALIK YAĞI HAPLARININ KALBE FAYDASI YOK
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Harvard’ ın web sayfasında tüm balık yağı hapı içenlerin yani “oltaya gelenlerin” okumaları ve muska gibi boyunlarında taşımaları gereken bir yazı var (1).
Yazının başlığı “Fish oil capsules: Net benefits for the heart are limited” yani “Balık yağı kapsülleri: Kalbe net faydası çok sınırlı”.
Her gün milyonlarca insan kendilerini kalp hastalıklarından koruyacağı iddiasına kanarak balık yağı kapsülleri içiyor.
Oysa gerçekte meşhur markanın etiketinde yazan ifade şu: “Koroner kalp hastalığı riskini azaltabilir!”
Oltaya gelmeyin: Bu büyük pazarlama iddialarının bilimsel verilerle uzaktan yakından ilgisi yok.
Bu senenin başında Amerikan Kalp Derneği (AHA) tarafından balık yağı destekleri ve bunların kalp-damar sağlığına faydaları ile ilgili yayınlanan bir tavsiyede varılan hüküm şu:
Balık yağı hapları kalp yetersizliği veya kalp krizine bağlı ölüm riskini çok az azaltabilir ama kalp hastalıklarını önlemez!
Harvard’ dan Prof. Dr. Eric Rimm diyor ki: “Orta yaşlı birinin doktorunun tavsiyesi olmadan balık yağı desteği alması akıllıca bir iş değildir. Bu kalp hastalığı olanlar için de geçerlidir, bu desteklerin potansiyel faydaları çok azdır. Kalp krizi geçirenler günde 1 gram balık yağı hapı alırlarsa ani kalp ölümleri ancak yüzde 10 oranında azalır. Kalp yetersizliği olanlarda ölüm ve hastaneye yatma riski de sadece yüzde 9 azalır.”
[Not: Yüzde 10 nispi fayda pratik olarak yok hükmündedir!]
AHA 2002’ de bilinen kalp hastalığı olanlara günde ideal olarak “balık yiyerek” 1 gram omega 3 yağı asidi almaları tavsiyesinde bulunmuştu ve balık yağı haplarıyla ilgili ilk verilerek bunların faydalı olabileceğini düşündürüyordu.
Gel gelelim, son 15 senede bunlar birçok çalışmada plasebo ile kıyaslandı ve diyabet, felç, ritim bozukluğu olanlar dâhil kardiyo-vasküler hastalıklara yatkın olanlarda balık yağı hapı almanın herhangi bir faydası olduğu gösterilemedi.
Bu hapların işe yaramasalar bile zararlı olmayacakları düşüncesi de doğru değildir.
Haftada iki defa balık yemenin kalp hastalıkları riskini azalttığını ispatlayan deliller hȃlȃ vardır ama konsantre balık yağı haplarının riskleri de olduğu unutulmamalıdır.
Balık yağı haplarının çok fazla alınması özellikle de kan sulandırıcı ilaç (kumadin ve aspirin) alanlarda kanamalara yol açabilir.
Diğer besin destekleri için de geçerli olduğu gibi balık yağı haplarının kalitesi, kaynağı ve içinde ne kadar etken madde bulunduğu da denetlenmiyor.
Gelelim neticeye
Bizde de “paraşütleri kapalı doktorlar” sayesinde çok bilinçsiz bir balık yağı hapı tüketimi var.
Bunlar icat çıkarma, cinslik yapma uğruna gıda desteği tüccarlarının “ekmeklerine omega 3 yağı sürdüklerinin”, “halk sağlığına zarar verdiklerinin” farkında bile değiller.
İçlerinde kendi omega 3 haplarını satarak keyiflerine para katanları da türemeye başladı.
Hep söylüyorum, pazarlama sloganlarına da, tüccarlara ȃlet olan doktorlara da kanmayın.
Balık yemekle balık yağı hapı içmek arasında okyanuslar kadar fark vardır.
Balık yağı hapı içeceğinize afiyetle balık yiyin.
Oltaya gelmeyin.
Kaynak: https://www.health.harvard.edu/blog/fish-oil-capsules-heart-benefits-limited-2017112412763
***
EK 1 (23.5.2024): İngiltere’deki Biobank adlı biyomedikal veri tabanından sağlanan verileri ele alan uluslararası araştırmacılar, 40 ile 69 yaş arasındaki, ortalama 12 yıl boyunca takip edilen 415 binden fazla kişinin sağlık verilerini analiz etti. Araştırmacılar, veri tabanına kayıtlı kişilerin yaklaşık üçte birinin düzenli olarak balık yağı takviyesi aldığını belirtti. Balık yağı takviyesinin kalp rahatsızlığı bulunan kişilere faydalı olduğunu bildiren araştırmacılar, bu takviyelerin kalp sağlığı iyi olan kişilerde ise inme ve kalp rahatsızlığı riskini artırdığını ifade etti.
Araştırmacılar, düzenli balık yağı takviyesi kullanımının, kalp rahatsızlığı bulunmayan kişilerde atriyal fibrilasyon (kalbin kulakçıklarından kaynaklanan ritim bozukluğu) gelişme riskinde yüzde 13 ve inme riskinde yüzde 5 artış görüldüğünü kaydetti.
Öte yandan, araştırmacılar, kalp hastalığı bulunan kişilerde ise düzenli balık yağı takviyesinin atriyal fibrilasyonun kalp krizine dönüşme riskinin yüzde 15, kalp yetmezliğinden ölme riskinin de yüzde 9 daha düşük olduğunu ortaya koydu.
Kaynak: https://bmjmedicine.bmj.com/content/3/1/e000451
Makale: Regular use of fish oil supplements and course of cardiovascular diseases: prospective cohort study
***
Her türlü hapa hayır.
Canan Karatay’dır bu milleti vitamin hapı hastası yapan Bütün millet avuç avuç hap içiyor onun sayesinde ve vitaminciler de zil takıp oynuyor
Hocam Umit Aktas son kitabi 90 gunde diyabete son kitabinda sabah aksam balik hapi iciriyor buna ne diyeceksiniz daha dogrusu (Umit beye )Biz arada kaldik simdi biz bu yazdiginiz calismalari delil gosterip dava açma hakki dogmuyor mu madem bizi oltaya getiriyorlar ve siz bunu biliyorsaniz bir Tıp adamı olarak bunlar milleti dolandiriyor diye şikayetçi olsaniz daha iyi olmaz mi
Kendi adına balık yağı hapı çıkaran ve satan bir doktordan ne yazmasını bekliyordunuz Ali Bey
Ali bey kardeşim burada kanunlara aykırı bir durum yok Yalnızca reklam yapılıyor hoca da bizleri buna karşı uyarıyor kime inanıp kime güveneceğiniz size kslmış
Bir doktorun kendi adını verdiği bir ilaç veya ürün çıkarması yasal olabilir ama asla etik değildir, yakışık almaz bir durumdur. Doktor mesleğini icra ederek para kazanmalıdır ve bu ona anasının ak sütü gibi helaldir. Doktorun alanı dışında ilaç çıkarması, bitkisel ürün çıkarması, spor salonu işletmesi, hastaneye ortak olması yasalara uygun olabilir ama asla doğru değildir.
Ümit Aktaş tarafından kendi adıyla pazarlanan omega 3 haplarının bir kutusu 100 liradır. Kilosu 10 liradan mis gibi, proteini, vitaminleri ve mineralleriyle mis gibi denizlerimizin hamsisi mi yoksa kapsüle girmiş omega 3 mü karar sizin.bence enayiliğin lüzumu yok.
İlaç pazarlayan, kendinin hiçbir emeğinin olmadığı bir ürüne kendi adını veren doktorların benim gözümdeki değeri omega sıfırdır.
Sayın Hocam sizin yazılarınızı sürekli okuyorum.
Sağolun varolun. Bendede Dr Ümit Aktaşın kitabı
Var . Verilen beslenme modeli vitamin takviyeleri
İle dolu. vitamin çantası hazırlamanız gerekiyor.
Bir çok görüşüne katılıyorum . Ama bu takviye konusu oldukça düşündürücü. Sayın Hocam
Bizleri Aydın’lattığınız için çok teşekkürler.
Vitaminciler nerdeyse ölümsüzlüklerini ilan edecek hale geldiler…
Kazım Bey kardeşim, Ümit aktaş konuşurken başka yazarken başka söylüyor. O bir vitamin tüccarıdır. Benim gözümde bitmiştir. Bir doktor kendi adına sanki kendi bulmuş gibi vitamin hapı çıkarır mı ya ayıptır be.