BADEMCİK VE GENİZ ETLERİNİN ALINMASI ASTIM, ALERJİ VE KOAH’A YOL AÇIYOR

Yazı Fontunu Büyült Yazı Fontunu Küçült Yazı Fontunu Sıfırla
kasa fişi

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Çocukluk çağında bademcik ve geniz eti alınan çocuklarda solunum yolları, enfeksiyon ve alerjik hastalıkların daha fazla görüldüğü bildirildi.

Araştırma Danimarka’ da 1979-1999 tarihleri arasında doğan 1.189.061 çocuğa ait verilerin 30 seneye kadar takibi suretiyle gerçekleştirildi (1).

Bu çocuklardan 17.460’ unun geniz etlerinin, 11.830’ unun bademciklerinin ve 31.377’ sinin de hem bademcik hem geniz etlerinin 9 yaşından önce alındığı tespit edildi.

Uzmanlar, bu operasyonları geçiren çocuklarda ileriki senelerde 28 hastalığın riskini araştırdılar.

Analizlerde şu sonuçlara ulaşıldı:

BİR: Bademcikleri alınanlarda astım, grip, pnömoni (zatürre) ve KOAH gibi solunum yolları hastalıkları 3 misli fazla görüldü.

İKİ: Geniz eti alınmasının KOAH riskini 2 mislinden fazla, üst solunum yolları ve konjunktivit riskini hemen hemen iki misli artırdığı belirlendi.

ÜÇ: Her beş çocuktan birinin bademciklerinin alınması bunlarda fazladan bir üst solunum yolu hastalığının ortaya çıkmasına sebep oluyordu.

DÖRT: Bademcik ve geniz eti alınanlarda kronik sinüs ve orta kulak iltihapları ameliyattan bir süre sonra tekrar ortaya çıkıyordu.

BEŞ: Geniz eti alınanlarda uyku apnesi riski daha az bulundu.

Bademcikler ve geniz eti solunum yollarının bekçileridir

Geniz eti, bademcik, apandis gibi organlarımıza ”olmasa da olur” gözüyle bakılır ve ameliyatla alınmalarına çok kolay karar verilir.

Oysa bu dokular burun ve boğazda stratejik olarak yerleşmişlerdir ve vücudun mikroplara karşı ilk savunmasını oluştururlar.

Her ikisi de sıradan et parçası değildir, bunlar bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından biri olan lenf dokularıdır.

Bunların alınması sadece solunum yollarıyla ilgili hastalıkların değil Crohn gibi kronik iltihabi bağırsak hastalığı riskini de artırabilir (2).

Gelelim neticeye

BİR: Bademcik ve geniz etlerinin ameliyatla alınması kısa vadede faydalı gibi gözükebilir ama uzun vadede astım, alerji ve KOAH gibi birçok ciddi hastalığa zemin hazırlar.

İKİ: Bu müdahalenin  gerekli olduğu durumlar da elbette vardır. Mesela, ciddi uyku apnesi, bademcik çevresinde apse, bir senede 7 defadan fazla ateşli enfeksiyon olması gibi durumlarda işe yarar. 

ÜÇ: Bademcik ve geniz eti ameliyatlarına hemen karar verilmemeli, çocuğun bağışıklığının yeterince gelişebilmesi için olabildiğince geciktirilmelidir.

DÖRT: Kulak-burun-boğaz kitaplarının başına “Allah bademcik ve geniz etlerini KBB’ ciler alsın diye yaratmamıştır” diye bir uyarı konması yerinde olacaktır.

Kaynaklar:

1. https://jamanetwork.com/journals/jamaotolaryngology/fullarticle/2683621

2. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jgh.13273/abstract

***

EK 1 (11.9.2022): Tonsillektomili Tayvanlı kişilerde kanser gelişme riski önemli ölçüde daha yüksektir ve takip süresi 3 yıldan uzun olduğunda meme kanseri gelişme riski marjinal olarak artmaktadır. 

Kaynak: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25130597/

***

EK 2 (11.9.2022): Hem tonsillektomiden sonra hem de izole tonsillit tanısından sonra HL riskinde artış bulundu. Bu sonuçlar, bademcik iltihabının HL için bir risk faktörü olduğunu ve daha önce bildirildiği gibi sadece bademciklerin cerrahi olarak çıkarılmasının bir risk faktörü olmadığını göstermektedir.

Kaynak: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19839050/

***

EK 3 (11.9.2022): Bademciklerin alınması (tonsillektomi) yemek borusu adenokanseri riskini artırıyor.

Kaynak: https://journals.plos.org/plosone/article/file?id=10.1371/journal.pone.0235906&type=printable

***

EK 4 (11.9.2022): Burun ve boğazda bakteriyle savaşan daha fazla bağışıklık hücresinin (nötrofil) bulunması, bazı RSV gibi solunum yolu virüsleri ile enfeksiyon riskini artırabilir. 

Kaynak: https://science.sciencemag.org/content/370/6513/eaba9301

***

EK 5 (11.9.2022)

Kaynak: https://www.atsjournals.org/doi/full/10.1513/pats.201007-050RN

Makale: Anatomy and Physiology of the Upper Airway

***

Yazı için 4 yorum yapılmış:

  1. Bilge Tatar dedi ki:

    Bizim kızımızınkini 3 buçuk yaşındayken aldırdık hemde kulaklarına tüp de kondu.

  2. zekeriya akkaya dedi ki:

    sürekli nezleoluyorum hangi doktaora gidebilirim haftata 3 gün

  3. Nazmi Şar dedi ki:

    1958 doğumluyum. 1969 yılında bademcik ameliyatı olmam gerektiği söylendi. Bir Sırp doktor babamla lokantadaki konuşmamızı duyup ameliyat olmak yerine her gün deniz suyu ile ağızdan ve burundan gargara yapmamın çok daha faydalı olacağını söyledi. Dediklerini yaptım. 61 yaşına kadar bademcik ameliyatı olmadan geldim. Bunu tavsiye eden o doktordan Allah razı olsun. Saygılarımla Nazmi ŞAR

  4. Gül Ersavaş .. dedi ki:

    Hocam yıllar önce çocukluk çağında sık sık bademciklerim şişerdi. Hem de öyle böyle değil. Rahmetli babacığım Prof. Dr. Olcay Neyzi ‘ye muayeneye götürdü. Kesinlikle aldırmayın, buluğ çağından lise döneminden sonra bu problem kendiliğinden ortadan kalkacak dedi.Kendisine güvendim. Sabrettim.. Ve hakikaten o değerli tıp doktorunun dediği çıktı. Ben şu an 54 yaşındayım.. O dönemden bu zamana kadar bademcik iltihabı olmadı. . Olsa bile çok çok hafif olur. Birkaç güne kadar da kendi geçer
    Ki yaz kış soğuk su içtiğim halde.
    Sevgiler hürmetler hocam..

Siz de yorumunuzu paylaşın: