VÜCUT KİTLE ENDEKSİ AKIL VE BİLİM DIŞI BİR ÖLÇÜDÜR

Yayınlanma tarihi: 11 Şubat 2016

UCLA uzmanları tarafından gerçekleştirilen ve International Journal of Obesity isimli dergide yayınlanan araştırmaya göre, vücut kitle endeksi (VKE) kullanılarak 54 milyondan fazla Amerikalı sağlıksız olarak etiketleniyor (1).

Araştırma, National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES)’ in 2005–2012 seneleri verilerinden faydalanılarak 18 yaşından büyük 40.420 kişi üzerinde gerçekleştirildi.

VKE ile kan basıncı, glukoz, kolesterol, trigliserit, insülin direnci, CRP seviyelerinin de dâhil olduğu sağlık belirteçleri arasındaki ilişki analiz edildi.

Araştırmada, VKE’ ne göre 34.4 milyon (yüzde 29) fazla kilolu ve 19.8 milyon (yüzde 16) obez olan Amerikalıların aslında sağlıklı kişiler oldukları ortaya çıktı.

Araştırmanın diğer sonuçları da şöyle:

BİR: VKE’ leri normal sınırlarda olan 20.7 milyon (yüzde 30) kişi diğer sağlık bilgilerine göre aslında sağlıksızdır.

İKİ: VKE 35’ den yüksek olduğu için aşırı obez olan 2 milyondan fazla kişi de aslında sağlıklıdır.

ÜÇ: VKE temel alınarak yapılan değerlendirmelerde 75 milyona yakın Amerikalı hatalı olarak sağlıksız veya hatalı olarak sağlıklı diye sınıflandırılmış oluyor.

Vücut kitle endeksi yanlış bir ölçüdür

İlk defa 19. yüzyıl ortalarında geliştirilen VKE kavramı 1998’ de National Institutes of Health (NIH) tarafından standart sağlık ölçüsü ilan edilmesinden sonra bilim dünyasının en önemli parametrelerinden biri oldu (2).

İnsanlar VKE’ ne göre sağlıklı veya sağlıksız olarak etiketlenmeye başladı.

USA’ da Equal Employment Opportunity Commission, VKE normal olmayanların sağlık sigorta primlerinde ceza olarak yüzde 30’ a kadar varan artırımları tavsiye ediyor.

Oysa -en azından- kilonun sebebinin kas mı yağ mı ve yağın vücudun karın mı kalça bölgesinde mi toplanmış olduğunu dikkate almadan yapılacak olan bir değerlendirmenin yanlış olacağı aşikârdır.

Bunun yanlışlığını anlamak için allâme-i cihan olmaya gerek yok, birazcık akıl ve mantık yürütmek yeterlidir.

Gençleri VKE’ ne göre sağlıklı-sağlıksız diye ayırmak Dünya Şampiyonu güreşçimiz Rıza Kayaalp’ i bile “çürüğe çıkardı” (3).

VKE esas alınırsa, dünyada “çürüğe çıkmayacak” bir sporcu olabileceğini sanmıyorum.

Senelerdir söylüyorum dinletemiyorum

Bu senelerdir sürüp giden “VKE saçmalığını” daha önce defalarca dile getirdim (4, 5, 6, 7).

Benim için sağlıklı olmamızın iki temel unsuru vardır:

BİR: Genetik mirasımız (bunu değiştirmemiz hiçbir şekilde mümkün değil)

İKİ: Adam gibi yaşamak (Sağlıklı beslenme, yeteri kadar hareket, sigara-alkol kullanmamak, yeterli ve kaliteli uyku, stresten uzak kalmak… gibi)

Obez olmak her zaman sağlıksız olmak demek değil

Araştırmanın başı olan A. Janet Tomiyama “Birçok insan obeziteyi ölüme mahkûmiyet kararı gibi görüyor ama verilerimiz on milyonlarca insanın fazla kilolu ve obez olmalarına rağmen tamamen sağlıklı olduklarını gösteriyor” diyor.

Tomiyama “Her iki grupta da VKE dışındaki diğer sağlık parametreleri normal olan bu kişilere daha fazla tıbbi harcama yapılması söz konusu değildir ve bunlardan daha yüksek sigorta primi alınması âdil olmayacaktır” diyor.

Gelelim neticeye

Bu araştırma VKE’ nin akıl-mantık ve bilim dışı bir ölçüm olduğunu bir kere daha gözler önüne seriyor.

VKE temel alınarak yapılan araştırmaların sonuçlarının külliyen yanlış olduğu da bir kere daha ispatlanıyor.

Sağlıklı olmak kafayı kiloya ve VKE’ ne takarak değil sağlıklı yaşamanın icaplarını yerine getirmekle mümkündür.

İnsanları VKE’ ne göre sağlıklı veya sağlıksız îlan eden bilim adamlarımız ve sosyete diyetisyenleri ne diyecekler merak ediyorum.

Kaynaklar:

1. http://www.nature.com/ijo/journal/vaop/naam/abs/ijo201617a.html

2. http://www.medicaldaily.com/body-mass-index-bmi-calculator-healthy-weight-obesity-372852

3. http://www.hurriyet.com.tr/riza-kayaalpe-curuk-soku-29294489

4. http://ahmetrasimkucukusta.com/2013/08/26/yazilar/tip-yazilari/beslenme/vucut-kitle-endeksi-yanlis-bir-olcudur/

5. http://ahmetrasimkucukusta.com/2013/08/03/ordan-burdan-havadan-sudan/vucut-kitle-endeksi-uydurma-bir-kavramdir/

6. http://ahmetrasimkucukusta.com/2013/01/04/yazilar/tip-yazilari/beslenme/ideal-kilo-ve-vucut-kitle-endeksi-gavur-icadidir/