BEN BİR BİLİM TRAVESTİSİYİM
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Son senelerde ‘bilim adamı’ yerine kulakları tırmalayan, son derecede kötü ‘bilim insanı’ ve ‘bilim kadını’ terimleri icat edildi.
Mesele kadınların başının altından çıkıyor olmalı. Çünkü çevremden biliyorum; bilimle uğraşan kadınlar kendilerine bilim adamı değil ‘bilim kadını’ densin istiyorlar. Açıkçası, bilim adamı teriminden ‘kıllanıyorlar’.
Kadınlar hem haklılar hem değiller.
Önce neden haklı olmadıklarını söyleyeyim. Haklı değiller, çünkü Türk Dil Kurumu’ nun internet sitesindeki sözlüğüne göre ‘adam’ kelimesinin bir numaralı karşılığı ‘insan’ olarak veriliyor. Buna göre bilim adamı dendiği zaman, tabii olarak anlaşılması gereken zaten ‘bilim insanı’. Bunun için de bilim adamı sözünden huylanmaya hiç gerek yok.
Adam kelimesinin diğer anlamlarına baktığımız zaman bu sefer de kadınlara hak vermek gerekiyor. Çünkü adam kelimesinin ikinci anlamı ‘erkek kişi, kadın karşıtı’ olarak bildiriliyor. Buna göre bilim adamı dendiğinde tabii olarak da erkekler akla geliyor.
Adam kelimesinin daha başka anlamları da var. Meselâ: Birinin yanında ve işinde bulunan kimse… Birinin yararlandığı, kullandığı kimse… Birinin sözünü dinleyen, nazını çeken, kayırıcı… Görevli kimse… iyi huylu, güvenilir kimse… Bir alanda derin bilgisi olan kimse… gibi. Bunlarda da adam, ya insan ya da açık olarak belli değilse de erkek anlamında. Üstüne üstlük adamın bir de halk ağzında ‘koca, eş’ şeklinde karşılığı var.
Adam kelimesinin geçtiği deyimlerimizde de durum farklı değil. İşte birkaç örnek: Adamdan saymak veya adam yerine koymak: Bir kimseye değeri olmadığı hâlde değer vermek. Adam etmek: Bir kişiyi yetiştirip topluma yararlı duruma getirmek. Adam evlâdı: İyi bir ailenin iyi yetişmiş, iyi eğitilmiş çocuğu. Adamına düşmek: Yapılacak bir iş güzel bir tesadüfle iyi bir adama, uzmanına verilmiş olmak.
Bu örnekleri daha da çoğaltabiliriz, ama neticede ‘adam’ kelimesi tümünde de insan veya erkek anlamında kullanılıyor veya erkeği çağrıştırıyor. Eh, o zaman da bilim adamı sözünden memnun olmayan bilim kadınlarına mecburen hak vermek gerekiyor.
Bilim adamlarının hemen hepsi erkek
Aslında, bilim adamı teriminin bu kadar yaygın olmasının makul izahı var: Bilim adamlarının neredeyse tamamına yakını erkek. Sadece ülkemizde değil tüm dünyada çok az sayıda bilim kadını var. Mesela, fizikte, kimyada veya tıpta Nobel almış kaç kadın vardır dersiniz? Ya da müzikte, edebiyatta, sosyolojide sivrilmiş, deha, virtüöz seviyesine erişmiş kişilere bakarsanız, bunların içinde de parmakla sayılacak kadar az kadın çıkar.
Durun; hemen ‘Ama üniversitelerimizdeki kadın doçentlerin, profesörlerin sayısı her geçen gün artıyor. Birçok fakültede erkekten çok kadın öğretim üyesi var’ demeye kalkmayın.
Bilim adamlığı başka şey öğretim üyeliği başka şey. Her profesör bilim adamı olmadığı gibi, bilim adamı olmak için de illâ profesör veya doçent olmak da gerekmez. Üstelik de yüksek okula veya meslek liselerine dönmüş üniversitelerimizin perişan hâli ortada iken.
Bilgin, âlim, bilimci… olabilir mi?
Bilim adamı yerine cinsiyet içermeyen bilgin, âlim, bilimci, ulema gibi karşılıklar da tavsiye edilebilir ama bunların da kadınları tatmin edeceğini sanmıyorum.
Nasıl hâkim, polis, doktor diyince hepimizin aklına erkek geliyorsa ve bunu aşmak için kadın hâkim, kadın polis, kadın doktor diyorsak, bu sefer de kadın bilgin veya kadın âlim veya kadın bilimci gibi bir sürü abuk-subuk terim ortaya çıkacak.
Gelelim neticeye
Hem bilim insanı hem bilim kadını sözlerinden muzdaripim. Hadi, madem bilim insanı var, o zaman ‘bilim hayvanı’ da olmalı diye cinslik yapmayalım ama yarın oğlanlar, lezbiyenler, travestiler, onun bunun çocukları ve daha bilmem kimler ayaklanırlarsa ne olacak?
‘Biz ne bilim adamıyız ne bilim kadını. Biz ‘Bilim lezbiyeni’ yiz veya biz ‘Bilim transseksüeliyiz’ diye herkes kendi terimini yaratırsa kim ne diyebilir?
***
***
EK 1 (21.9.2021): Televizyon ve sosyal medyada saatlerce zaman geçirenler bilim adamı olabilir mi? Bilim adamlarının bu kadar bol vakti var mıdır?
Televizyon kanallarına Amerika’ dan her gün sabah akşam bağlanan ve burada saatlerce zaman geçiren, kimi sakallı kimi sakalsız, kimi papyonlu kimi papyonsuz, kimi gözlüklü kimi gözlüksüz kişiler var ya, benim gözümde bunların hiçbirisi bilim adamı olamaz. Bilim adamının sosyal medyada, televizyonlarda böyle boşa geçirecek zamanı olmamalıdır diye düşünüyorum. Ve bir kişiye bilim adamı dendiği zaman da, buna kimsenin itirazı olmaması gerekir. Mesela, Aziz Sancar. Aziz Sancar bir bilim adamıdır. İnstagramı, Tivittiri, Feysbuku falan yoktur. Onun işi bilimdir. Başka bir şey değildir.
Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1439853944939978754?s=20
***
EK 2 (21.9.2021): Bilim adamı değilim. Bilimi takip eden; bilimden faydalanan; öğrendikleri üzerinde düşünen, süzgeçten geçiren; bunları anlatan ve uygulayan biriyim.
Bana siz de bilim adamı değil misiniz diye soruyorlar. Hayır, ben bir bilim adamı değilim. Ben hekimim ve emekli bir öğretim üyesiyim. Bilimle uğraşan herkese bilim adamı dendiği zaman hakiki manada bilim adamı olanlara ayıp edilmiş olur. Her resim yapana ressam dersek Kenan Evren de Picasso’ yla Van Gogh’ la aynı kategoriye girer ki bu, kabul edilemez. Bakın, her mesleğin bir diploması vardır, çeşitli akademik unvanlar vardır, doçentlik, profesörlük gibi ama bilim adamlığının bir diploması yoktur. Bir insanı bilim adamı yapan ürettiği bilgidir, icatlarıdır, keşifleridir, araştırmalarıdır.
Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1440026755490713603?s=20
***
burcincanakkale_ist
hocam doğru demiş… ben bir bayan olarak hocama katılıyorum..
talha kaynarca
kuma olmayı içinize sindirebiliyormusunuz yani.kadınlar eğitim imkanı verilmediği için değil beyin olarak geridirler yani öylemi.doğaya bakarak insanları kıyaslamak mantıksız.adı üstünde onlar hayvan….
erdinç karaman
%100 destek hocaya
tihac
Kadinin elini kolunu bagla,okula gönderme,eve hapis et asirlarca.ondan sonra da bilim insanlari,hep erkek de.Vay aklini seveyim senin,hem de yarim aklini emi…
atakan.yildirim_2011
adam kötü bişey dememiş ki kalıplaşmıs bi kelime bu evet erkeklerin bilime katkısı cok fazladır su an cogu seyin bulusunu yapan yine erkekler fakat bu heralde o dönemdeki yaşam kosulları ve kadının sosyal hayattaki yerinden kaynaklanıyor olsa gerek erkekler genelde tembel zeki kadın hırslı calıskan gözüküyo
volkan843
HELAL OLSUN.BİLİM İNSANI OLMADAN,BİLİM ADAMI OLMAYI ÖĞRENMİŞSİN.
eyupgundogdu 73
eşiyle kavga etmiştir dışa vurmuş..Aldırış etmeyin….
bulenticli
kadınlar araba kullanmasında ne yaparlasa yapsınlar istersen uzaya gitsinler…
04_04_1974
günün en güzel yorumunu yapmışsın tbrikler kardeş trafikte cekilmiyorlar
m.cansiz
Bravo Hocam. Neden bu kadar net ve halka inen bir konuşma yaptı diye herkes üstüne gidiyor adamın. Biraz süsleyip içine birkaç tutam da sosyolojik terimler katsa herhalde herkes beğenirdi bu söylemleri. Ama ne olursa olsun hayatın gerçekleri değişmez ve hoca olayı direk söylemiş. İsteyen beğensin istemeyen beğenmesin. Tebrikler hocam en azından medeni cesaretinden dolayı.
sedefkilic1970
anlaşılan sizde hoca gibi düşünenlerdensiniz?kadını sadece yatakta ve mutfakta farkedenlerden yani,bu medniyetlikmi?siz ve hocanız gibi düşünüen bütün erkekler keşke kadın olarak dünyaya gelseydinizde sizin üstünüzden çok eşlilik ve değersizlik uygulansaydı!ama sizin gibi zihniyetler için farketmez ki:(
topcuyalcin
Kadın fıtratında dogurmak vardır dolayısı ile başarılı olsalar dahi sonuç itibari ile hep bir adım geridedirler.(Takdiri İlah-i)
kor_can
şöhret olmak için bilimi kullansan ya hocam …böyle komik bile olamıyorsunuz ..sana bu yaştan sonra sosyoloji veya kadının üretimdeki yerini ve tarihini anlatacak değilim ama sizlerden insan olmak adına utanıyorum
zfryuksel
bilim adamı nerelerine batıyordu anlamadık.adam ademden geliyor kökeni insan bilim adamı zaten bilim insanı demek. ama rahatsızlık başka tabi.
sevdA2450
SANA HİÇ YAKIŞTIRAMADIM SAÇMALIKTAN BAŞKA BİRŞEY DEĞİL YAZDIKLARIN YUH SANA, KENDİNİ BİR YARATIK YERİNE KOYDUĞUNUN FARKINDAMISIN?
metebatu06
prof doğru yazmış kadın metadır sex aracıdır sadece çünkü benim gözümün gördüğü bu. kıçına taytını mini eteğini giyen çıkıyor dekoltelede cabası. şunu bilinki erkekler sizi böyle giyindiğiniz sürece sex objesi olarak görecektir her zaman
dikici777777
bu mu bilim adamı?ne kadar boş şeylerle uğraşıyo oysaki
talhakaynarca
% 50 lik kısma yaranıp derece yada başka bir beklentisi olmalı.bu güne kadar susup bu gün bu açıklamayı yapmasıda manidar…..
esxar
KADINLARIN ÜSTÜNLÜĞÜNÜ YAZIKKI PRFOSOR BILE KABULLENEMYORR
guzaarish
Aslında genetik olarak zeka anadan,karakter ise babadan gelir..Hatta bu yüzden içgüdüsel olarak kadın karakterli erkeğe,erkek de zeki kadına hayran olur..Bu prof bey bundan bir haber olsa da,bilimde,sanatta,felsefede ün salmış kadın sayısının az olması gerçekten de ilginçtir..
mbk83
Schopenhauer’in düşüncelereini herkesin kabul etmesi zorunlu değil. Genetik olarak zekanın anadan,karakterin ise babadan geldiğini beyan eden ifadenin yazıldığı yıllarda genetik bir araştırma yapılmış olduğunu düşünüyor musunuz?
fberna_2011
prof.lar böyle derse gerisini düşünmek bile istemiyorum wayy wayy wayy
cemoz3031
baba büyüksün
talhakaynarca
tarihte kadın filozof veya kadını yok çünkü kadın çocuk doğuran,yemek yapıp ev temizleyen cinsel bir faktör olmaktan daha ileriye gidememiştir.ne zaman kadın toplumda hak ettiği yere gelmiş o zaman işte bu bilim adamı değil bilim insanı sesleri yükselmeye başlamıştır.dünyanın diğer yarısı olan kadınlar gelişmiş toplumlarda hızla aradaki kaybı kapatmaya başlamış bazı alanlarda öne bile geçmişlerdir.fizik gücün ve kaba kuvvetin hakim olduğu toplumlarda kadın hep ikinci plana atılır.ne zaman akıl fizik gücüne hakim olur kadınlar sahneye çıkar.buda gebunun tam tersine biz örümcek kafalılık diyoruz
Ayşe Aygün20.06.2011 11:20:51
Hoca haklı, ‘bilim adamı’ veya ‘iş adamı’ dendiğinde aklına erkek gelen varsa onlar düşünmeli. Gercekten işi, bilimi ile ilgilenen bir kadının bunlara takılanı var mı? Ben de kadınım bilim de yapıyorum, iş de..Hiç de alıma gelmiyor bu kadar sexist olmak.
Allahın kulu 20.06.2011 11:20:19
Sorumlusunun erkekler olduğunu, evin kadını ol demelerinin altında yattığını neden hatırlamazlar.
Alaettin Zırhlı 20.06.2011 11:15:09
Bu tartışmaların maksadı ne olmalı;üste çıkmak mı,yoksa gerçeği yakalamak mı? Tabii ki yeterli olgunluğa sahipseniz,gerçeği yakalamak olmalı..Şimdi; konunun iki yönü var;tarihsel yönü,bu günkü durumu..tarihsel yönü uzun bir konu ve bu gün için geçerli değil.GELELİM GÜNÜMÜZE; Gerçekten de bize devam
VATAN TÜRKİYE 20.06.2011 11:14:28
KADINLAR HER KONUDA ERKEKLERLE EŞİT OLDUKLARINI SÖYLÜYORLAR.EN BAŞARILI ERKEĞİN ARKASINDA BİR KADININ OLDUĞUNU SÖYLERKEN KADINLARDAN BİLİM İNSANI AKADEMİSYEN NOBEL ÖDÜLÜ ALAN DÜNYACA TANINMIŞ KİŞİLERİN ÇIKMAMASI TAMAMEN KADINLARIN KENDİ SORUNLARIDIR.KADINLARDAN PEYGAMBERDE ÇIKMAMIŞTIR ACABA NEDEN ?
Hayri Ozcan 20.06.2011 11:10:17
Benim icin bilim adami/kadini bulusuyla/icatiyla ulkesine ve dunyaya kolayliklar saglayan ve yaratan bir insandir. Herhangi bir tarafli kurumdan… (Nobel odulu) tastik belgesi almasi gerekmez. Ulkemizde cok bilim adami/kadini var ve vardi kim onlara sahip cikti ve cikiyor?
zeynep sayan 20.06.2011 11:08:41
televizyon kanallarını dolaşmasından belli.en çok da derya baykalın kadınları bilgilendirmesiyle tanınan dokdor.karısı teyzesinin kızı. akraba evliliğibu ülkede sakat çocukların doğmasına sebep.her şey para içinnn
Gülşen Mangit 20.06.2011 11:07:23
Allah aşkına şu adama bir dizide falan rol verin. ADAMIN TEK DERDİ MEŞHUR OLMAK. Ancak anladığım kadarıyla kimse adam yerine koyup cevap vermemiş, bunca yazısına rağmen. Neyse biz de aynısını yapıp umursamayalım. Bu arada Ahmet bey siz gidip Hülya Avşar’a falan sataşın, size iyi prim yaptırır :))
hakkı küçük 20.06.2011 11:06:55
KADINLARLA ERKEKLERİ BU ŞEKİLDE KATEGORİZE ETMENİN YANLIŞ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM. ÇÜNKÜ ŞARTLAR EŞİT DEĞİL
TÜM DÜNYADA KADINLAR ALEYHİNE BİR DÜNYA DÜZENİ KURULMUŞ.TÜRKİYE’ DE O PROF. UN YADA DİĞER PROF.LARIN KAÇ TANE NOBEL ÖDÜLLERİ VAR?BİLİM ADINA NE ÜRETMİŞLER LAFTAN GAYRI…
power gate 20.06.2011 11:06:01
Bilim alanında Nobel alan kaç Türk var acaba? Ne oluyor bu ülkede prof.lara. Akademik yayın ile gündeme gelmek yerine cinsellik üzerinden basında yer almak . Biri tekeşliliğe takmıştı diğeri de kadın ve erkek ayrımına. Araştırma yapacağı konuları iyi seçememişler ne denebilir ki?
ŞİRVAN ULUDAĞ 20.06.2011 11:04:08
EVET BU PROFESÖR ARKADAŞI DA BÖYLECE TANIMIŞ OLDUK. KENDİSİNİ BAŞTA VARSA KARISINA, KADIN ARKADAŞLARINA VE KADIN DOSTLARINA HAVALE EDELİM, SANIRIM REÇETEYİ EN İYİ ONLAR YAZACAK.
sema tascigünlü 20.06.2011 11:01:23
Bilim adamlarinda bile olan gizli kadin düsmanligi hemen ortaya cikmis durumda.Acaba kendini bilim adami gören bu zat dünya ve ülke bilimine ne katmis. Kadinlarin yarisa ayni kosullarda baslayamadigini ögrenememis mi?”Bilimci” kavrami tüm polemiklere yanit olabilir.
EG ARL 20.06.2011 11:00:07
Basarili olamayan bilim adamlari kendilerini ispat emek icin cahilce yorum yapiyor. Bu gün dünyanin en önemli iki liderinden biri bir kadin, yani Almanya sansölyesi ve fizik profesörü Sn. Merkel´dir. Onun siyasi manevralarini benim diyen erkek liderler yapamiyor. Sarkozy´yi bile kolay dize getiriyor
Yüz Yılın Devlet Adamı MUSTAFAKEMALATATÜRKÜNİZİNDEYİM 20.06.2011 10:58:46
Erkekler kadınların önlerinde engel olmazlarsa,
Onlara çelme takmazlarsa,
Hiç şüphem yok ki,
Kadınlardan büyük dehalar çıkacaktır.
Unutmayın,
Deha doğuran kadın,
Kendisi de pek âla deha olabilir.
burkan alp 20.06.2011 10:57:04
prof. sosyolog nilüfer göle nın yanına gidip bir dinlesin kadınların ne kadar zeki olduğunu görecek eminim göle nin yanında düşünce ,bilgi ve kültür bakımından prof kendını basit biri olarak görecek var kadınlarımız ödülü vermeyen erkek egemenliği her yerde
Aurora Borealis 20.06.2011 10:56:31
Doğru söylemiş, kaç kadın gururla gösterebileceği bir kütüphaneye sahiptir ki ?
elinur tan 20.06.2011 20:33:06
kadinlarin alamamasinin sebebi nobel ödülleri veren komitenin cokunun erkek olmasi
has veri 20.06.2011 19:09:28
mesele kultur ile ilgili!buna karsilik evde oturmaktan bayanlar da coktur!!!
Bilge Esengin 20.06.2011 18:29:45
Kadınlar “bilim adamı”diyince neden kıllansınlar ki? kadınlar,”bilim kadını” denmesini istiyorlarsa ve söylem de kadınları tatmin edecekse,o zaman sayın bilim adamları da kıllanmayacaklardır.Madem öyle,diyorum ki ayrıcalık olmasın”bilim insanı” veya “bilim insanları” densin de,hiç kimse kıllanmasın.
Mert Özromano 20.06.2011 17:31:41
Andropoz iste boyle bir sey. Profesorde olsan bilim adami da olsan etkileniyor insan.
Asım Eşen 20.06.2011 17:09:17
Bu tartışma Türkiye’de bilimden, temel biyoloji ve genetik bilgisinden yoksun “professorler” olduğunu gösteriyor. 45 yıl genetik ve moleküler biyoloji okutmuş, bu alanlarda araştırma yapmis ve yayınlamış, iki kiz babası bir profesor olarak bu tartişmayı çağ dışı ve utanç verici buluyorum.
neşe f. 20.06.2011 16:02:06
Bu ne küstahlık !!! Keşke kadınların yasalardaki haklarından gerçekten yararlanma şansı olsaydı da , babadan abiden kocadan bağımsız aynı erkeklerin olduğu gibi hür iradeleriyle hareket etme özgürlükleri olsaydı olabilseydi de siz de kadınların yaratacağı mucizelere şahitlik edebilseydiniz!!
Vural Yıldırım 20.06.2011 15:11:43
Sayın hocam,
“adam” sözcüğü burada hem erkek hem de kadın anlamındadır. Yani hem kadınların hem de erkeklerin giyebildiği tişört gibi bir durumdadır. Sanırım kadınlar bu anlamın ayrımında değil de o yüzden bir de “bilim kadını” olsun istiyorlar.
francis bayer 20.06.2011 13:11:46
Prof. Ahmet Rasim Küçükusta doğru bir noktaya vurgulamış. Uzun zamandır hiç bir bilim adamının söylemekten korktuğu bir nokta .Söyledikleri tamamen DOĞRU.Asıl olan bilim adamlığıdır terminolojileri değiştirerek neymiş bilim kadını insanı gibi tutarsız (feminst) yaklaşımlara gerek yok dünyadada böyle
Mustafa Turan 20.06.2011 12:20:16
Kadinlar ha, valla ben onu bunu bilmem ama ne onlarla nede onlarsiz olmadigi bence kesin.
omer eroglu 20.06.2011 11:49:48
PROFESÖRÜN HAKLI OLDUĞU YÖNLER VAR . BİLİM ADAMI İLE PROFESÖRLÜK AYRI ŞEYLERDİR. TÜRKİYE’DE BİLİM ADAMLIĞINI HAK ETMİŞ YAŞAYAN İNSANLARIN SAYISI İKİ ELİN PARMAKLARINI GEÇMEZ. AMA ORTALIKTA BİLİM ADAMIYIM DİYE DOLAŞAN PROFESÖR ETİKETLİ KİBİRLİ KARINCALAR ÇOK.
Alaettin Zırhlı 20.06.2011 11:27:38
en büyük mirası bırakan ve kapıyı açan ATATÜRK’ten sonra Türkiye’de kadının isteyip de kendisine yasak olan bir alan var mı? Örneğin, neden bir siyasi parti kurmuyorsunuz,neden erkekler kadar ameliyat yapmıyorsunuz,neden erkekler kadar iyi modacı,yemek uzmanı,terzi vs. olamıyorsunuz? PROF.özde haklı