GRİP VİRÜSLERİ

Yazı Fontunu Büyült Yazı Fontunu Küçült Yazı Fontunu Sıfırla
İNFLUENZA

  A tipi virüsler hem insanlar hem de yaban kuşları, kümes hayvanları ve domuz gibi hayvanlarda hastalık yapar. B tipi grip virüsü sadece insanları etkiler. C tipi influenza virüsü ise çok hafif dereceli hastalığa sebep olduğu için salgınlara yol açmazlar ve bu sebeple önemsizdir. Grip denilince akla gelen etkenler influenza A ve B tipi virüslerdir.

A tipi virüslerin de kendi içlerinde yüzeylerinde yer alan H ve N antijenlerine göre farklı alt grupları vardır. Bunlar, bu antijenlerdeki farklılıklara göre H1N1, H3N2, H5N1 şeklinde isimlendirirler. 16 farklı H ve 9 farklı N alt tipi vardır.

İnsanlarda, bugüne kadar hastalık ve salgın yapmış olan A tipi virüslerin başlıcaları H3N2, H2N2, H1N1 ve H1N2’dir.

B tipinin ise alt tipleri yoktur; sadece serolojik olarak farklı özellik gösteren türleri vardır.

VİRÜSLERİN İSİMLENDİRİLMESİ

İnfluenza virüsleri, WHO’ nun tavsiyesine göre isimlendirilir:

Örnek: A/California/10/78 (H1N1)

– Nükleoproteinine göre antijenik tip (A)

– Virüsün ilk izole edildiği yer (Kaliforniya)

– İzole edilme sıra numarası (bir laboratuar veya yıl esas alınarak) (10)

– İzole edildiği yılın son iki rakamı (78)

– Virüslerin hemaglütinin (H) ve nöraminidaz (N) yüzey antijenlerine göre alt tipleri. (H1N1).

İNFLUENZA VİRÜSLERİNİN YAPISI

İnfluenza virüsü genomu 8 tek sarmal RNA’ dan oluşur. Bu genom segment olduğu için, enfeksiyon sırasında genlerin yer değiştirme ihtimali çok yüksektir.

Virüsün lipid zarfının iç yüzeyinde matriks proteini vardır. Bu proteinin görevi henüz anlaşılamamıştır, ancak virüsün bütünlüğünü ve lipid zarfın stabilizasyonunu sağladığı sanılmaktadır.

İnfluenza virüslerinin yüzeyinde biri hemaglütinin (H) diğeri nöraminidaz (N) olmak üzere iki antijen vardır. H antijeni virüsün hücre reseptörüne bağlandığı bölgedir. N antijeni ise mukusu ve proteinleri parçalayarak virüsün diğer hücrelere yayılmasını sağlar.

En şiddetli ve yaygın salgınlar ve pandemiler A virüsü ile meydana gelir. B virüsü, özellikle okul ve askeri kamplarda görülen daha küçük ve hafif salgınlara yol açar. C virüsü ise ateşsiz soğuk algınlığına benzer bir hastalığa sebep olur.

İnfluenza virüslerinin en önemli özellikleri antijenik yapısında, sürekli olarak meydana gelen değişikliklerdir. Bu değişim daha çok A virüslerinde, daha seyrek olarak da B virüslerinde görülür. Antijenik yapıdaki bu değişiklikler, toplumda çok az veya hiçbir bağışıklığın olmadığı türlerin yaptığı enfeksiyonlara yol açar.

Bu yapısal değişiklikler virüsün iki dış glikoproteininde, yani H ve N’ de olur. Bu değişiklik az ise ‘antijenik drift’, büyük ise ‘antijenik shift’ olarak isimlendirilir. Her yıl görülen salgınların sebebi antijenik driftler, pandemilerin sebebi ise antijenik shift’ tir.

ANTİJENİK DRİFT

Her yıl veya birkaç yılda bir hem A hem B virüslerinde görülür. Sebebi, H veya N’ ı kodlayan RNA segmentindeki nokta mutasyonlardır. Bunun sonucunda H veya N’ da bir veya birkaç amino asidi ilgilendiren değişiklikler olur ki, bu antijenik yapıda küçük bir farklılığa yol açar. Antijenik drift sonucu yeni bir alt tip virüs oluşamaz, ama ciddi salgınlar görülebilir.

 ANTİJENİK SHİFT

Sadece A virüslerinde görülür. H ve/veya N’ da büyük bir değişiklik olur ve toplumda hiç kimsenin bağışıklığının olmadığı “yeni bir virüs” meydana gelir. Pandemilerin sebebi işte bu antijenik shiftler sonucu oluşan virüslerdir.

Antijenik shift için en iyi örnek, 1957′ de influenza A virüs alt tipinin H1N1‘ den H2N2‘ ye değişmesidir. Bu shift şiddetli bir pandemiye yol açmış ve bir milyona yakın insanın ölümüne yol açmıştır. H1N1 virüsü 1977′ de tekrar ortaya çıkmış ama sadece 1957′ den sonra doğmuş olan çocuk ve gençleri etkilemiştir, çünkü daha yaşlı olanlar önceki yıllarda bu virüsle karşılaşmış olduklarından H1N1 virüsüne karşı bağışıklığa sahiptiler.

Yazı için 1 yorum yapılmış:

  1. büşra dedi ki:

    güzelll

Siz de yorumunuzu paylaşın: