HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
YANILTICI REKLÂMI YAPILAN GRİP AŞILARI HAKKINDA GERÇEKLERİ SÖYLEYİN
The Independent gazetesini okurken İngilizlerin de sitemi yakından takip ettiklerine emin oldum.
Haberlerinde sitemden alıntı yaptıklarını belirtmemişler ama olsun!
Okurlarım aşağıdaki satırlara göz gezdirirken bunların neredeyse bire bir aynısını benim de senelerdir tekrarladığımı göreceklerdir.
Bu haberin, grip aşılarını tüm ülkelerde ‘kutsal vatan toprağı gibi canla başla savunan grip aşısı şakşakçılarına’ iyi bir ders olmasını da diliyorum.
Gazetede “Bilim adamları hükümeti uyarıyor: Yanıltıcı reklâmı yapılan grip aşıları hakkında gerçekleri söyleyin” başlığı altında yer alan haber şöyle (1):
Bilim adamları, İngiltere’ de her sene milyonlarca kişiye yapılan grip aşılarının ‘aşırı derecede pazarlandığını’ , ‘reklâmının yapıldığını’ ve mevsimsel hastalığa karşı sağladığı korumanın da ‘abartıldığını’ iddia ediyor.
Grip, İngiltere’ de her sene çoğu yaşlılar arasından olmak üzere binlerce ölüme sebep oluyor ama aşının özellikle yaşlılardaki etkinliği sınırlı.
The Independent’ e konuşan bir uzman “Her sene 120 milyon paundu milli grip kampanyasına harcayan hükümet, vergi ödeyenlerin parasını çarçur etmekten sorumlu tutulmalıdır” diyor.
Buna karşılık bilim adamları ise “Bugün için elimizde bulunan en iyi aşıyı yaptırmanın gene de değerli” olduğunu vurguluyor.
Minnesota Üniversitesi CIDRAP (Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma ve Politika Merkezi) tarafından yayınlanan rapor ‘mevcut grip aşılarının çok etkili olduğu şeklindeki yanlış anlamanın yeni ve daha iyi aşı geliştirilmesi önündeki en büyük engel olduğunu’ bildiriyor.
Hükümetin aşı hakkındaki gerçekleri halka anlatmada başarısız olması kitlesel aşılama kampanyalarında halkın güven duygusunun zedelenmesine de yol açıyor.
CIDRAP’ ın müdürü ve Çevre Sağlığı Bilimleri profesörü olan Michael Osterholm diyor ki:
“Ben genel olarak senelerden beri sıkı bir aşı ve özellikle de grip aşısı taraftarıyım.
Sahip olduğumuz en iyi aşı olduğu için de aşıyı hâlâ tavsiye ediyorum ama biz bu aşıyı aşırı şekilde pazarladık.
Aşının, bazı senelerde belirli yaş grupları için etkinliği daha önce bildirilenlere göre ciddi derecede sınırlı”.
Aşı NHS (Milli Sağlık Hizmetleri) tarafından 65 yaşın üzerindekilere, astım gibi kronik hastalığı olan her yaştakilere, gebelere ve hastalarla birebir temasta olan sağlık personeline ücretsiz olarak sunuluyor.
Bu, ilaç şirketleri için adeta altın madeni gibi bir şey!
Sağlık Koruma Ajansının en son verilerine göre 65 yaşın üzerinde olanların yüzde 60.8’ i ve kronik hastalığı olanların yüzde 37.5’ i bu sene grip aşısı oldular.
Aşılanma oranları gebeler arasında yüzde 29.8’ de, sağlık çalışanları arasında ise yüzde 28.4’ de kaldı.
Grip aşısında bulunan virüsler uzmanlar tarafından o sene salgın yapması muhtemel virüslerin tahmin edilmesiyle her sene yeniden formüle ediliyor.
Çok muteber Cochrane Grubu tarafından 2010’ da yapılan bir değerlendirme, aşıdaki virüslerle hastalık yapan virüslerin benzememesi durumunda -2011-12 kışında olduğu gibi- aşının etkinliğinin çok az olduğunu gösteriyor.
Buna göre grip aşıları ortalama olarak hastalık süresini yarım gün kısaltıyor fakat hastaneye yatan hasta sayısını azaltmıyor.
Cochrane değerlendirmelerinin yazarlarından olan Tom Jefferson da şunları söylüyor:
“1990’lardan bu yana 4 değerlendirme yaptık. Bir grip vakasını önlemek için aşı ve hastalık yapan virüsün uyumuna bağlı olarak 33 ilâ 99 kişinin aşı olması gerektiğini hesapladık.
Vergi ödeyenlerin paralarının bu aşılara boşu boşuna harcanmasından ilgililerin sorumlu tutulmasını istiyorum.
Bu değerlendirmeler senelerden beri mevcut ama bugüne kadar hiçbir şey yapılmadı.”
Grip aşısı ilk defa 1940’ larda uygulanmaya başlandı ve koruma oranının yüzde 70-90 oranında olduğu tekrarlandı durdu.
CIDRAP raporu, İngiltere’ de yapılan üç farklı antijen bulunan grip aşılarının 18-64 yaş arasındaki sağlık insanlardaki koruyuculuğunun yüzde 59 olduğunu ortaya koyuyor ama aşının 65 ve üzerindeki yaşlarda olanlar için etkinliğini gösteren iyi bir çalışma yok.
Geçen ay yayınlanan “Oyunun kurallarını değiştirecek aşı için zorunlu ihtiyaç” başlıklı raporun yazarı Osterholm diyor ki:
“Raporumuz çok kapsamlı. Üç senede, hakemli dergilerde yayınlanan 12 bin makaleyi değerlendirdik ve tüm dünyada 88 uzmanla görüştük. Parayı özel sektörden veya hükümetlerden aldık; hiçbir çıkar ilişkimiz yok.
Değerlendirmemizin en çarpıcı sonucu ‘grip aşılarının etkinliğini abartmış olmamız’ dır. Bunun yeni aşıların geliştirilmesi üzerinde çok büyük baskılayıcı etkisi var.
Şu çok önemli: Bu aşının tüm yaş gruplarında kullanılmasını destekliyoruz. 65 yaş üzerinde olanlarda etkisi sınırlı olmakla beraber gene de var. Aşının koruyuculuğunu abarttık ama az da olsa koruma sağlıyor”.
Birmingham’ da Royal College Pratisyen Doktorlar Grip İzleme bölümünden Douglas Fleming de şu sözleri sarf ediyor:
“Hiçbir aşı mükemmel değildir. Geçen sene aşıdakilerle hastalık yapan virüsler uyuşmadı. Aşının etkinliği seneden seneye ve yaş gruplarına göre çok farklı. Aşının etkinliğinin yaşlılarda azaldığının herkes farkında. Özellikle bundan dolayı daha iyi aşılara ihtiyacımız var. Bu aşının birçok kişi tarafından gereğinden fazla reklâmı yapıldı”.
Sağlık Bakanlığı sözcülerinden biri aşının etkinliği ile ilgili deliller geçen sene değerlendirildi diyor ve devam ediyor:
“Aşı programlarının hayat kurtardığına hiç şüphe yok. Yeni ve daha etkili aşı geliştirmeleri için bilim adamları ve endüstriyi hararetle destekliyoruz. Her sene grip yüzünden binlerce insan ölüyor ve risk grubunda olan herkesi aşılanmaya davet ediyoruz”.
KAYNAKLAR
Yanıltıcı reklamlar keşke sadece grip aşılarında olsa. Gazetelerin sağlık köşelerinde ahkâm kesen kariyer ünvanlı meslekdaşlar öylesine yalan yanlış bilgiler sunuyorlar ki: Örneğin bilinen gerçek; büyüme çağındakilerin, gebe ve emziren kadınların günlük protein gereksinimi kilo başına 1.5 gr. erişkinlerinki 1 gr.dır. Daha azı ile beslenenlerin zekâları tam gelişemez. Geçende bir arkadaş gazetedeki köşesinde daha azının da yeterli olduğunu iddia ediyordu.