HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
GEREKSİZ TEŞHİS KANSERİ PATLATTI
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Hürriyet gazetesinde insanları korku ve endişeye sevk eden; doktor ve hastaneye gitmeye, gereksiz tıbbı tahlil ve tetkik ve gereksiz ilaç ve aşı kullanmaya teşvik eden, endüstrinin ekmeğine yağ süren onca haberden sonra halkı uyaran, adam gibi bir sağlık haberi görmek beni mutlu etti.
İngilizce literatürde “overdiagnosis” (aşırı veya gereksiz teşhis) ve “overtreatment” (aşırı veya gereksiz tedavi) adlarıyla bilinen bu durumlardan etıbbanın ya haberdar olmadığını, ya görmezden geldiğini ya da işine geldiği için bunları el altından teşvik ettiklerini biliyorum.
Tıpkı insanlar gibi doktorlar da modern tıbbın kurbanıdır!
Asıl suçlu modern tıp zihniyeti ve onun bu yanlışını bilerek görmezden gelen ve hatta teşvik edenlerdir.
“Gereksiz teşhis” ve hemen peşinden zorunlu olarak arz-ı endam eden “gereksiz tedavi” modern tıbbın en büyük meselelerinden biridir.
Bunlar aslında çekap, tarama, rutin kontrol gibi adlar altında yapılan tıbbi uygulamaların bir sonucudur.
“Erken teşhis hayat kurtarır” gibi kulağa hoş gelen bir sloganla piyasaya sürülen bu uygulamalar tıp endüstrinin pazarlama enstrümanından başka bir şey değildir.
Modern tıbbın bu oyununu deşifre eden meslekdaşlarımın sayısının arttığını görmekten mutluyum.
Haberi yapan Mesude Erşan’ ı da tebrik ediyorum.
Bu mevzu ile ilgili sayısız yazım var, bunların sadece birkaçını hatırlatıyorum:
AŞIRI TEŞHİS VE AŞIRI TEDAVİYE “HAYIR” DİYELİM
TİROİT DE AŞIRI TEŞHİS KURBANI ÇIKTI
ÇOCUKLARDA ASTIM TEŞHİSLERİNİN YARISI YANLIŞ
KALP HASTALIKLARININ ERKEN TEŞHİSİ İÇİN TOMOGRAFİ YAPTIRMAK DOĞRU MU?
http://ahmetrasimkucukusta.com/2013/12/15/hakkimda/erken-teshis-hayat-karartir/
MODERN TIBBIN SON NUMARASI: AŞIRI TEŞHİS
***
Hürriyet’ te Mesude Erşan’ ın haberi:
Kanser Araştırma Ajansı’nın son raporuna göre, son yıllarda gözlenen tiroid kanserindeki artış, ‘gereksiz teşhis’ten kaynaklanıyor. Sebebi de gelişen teknolojiyle, aslında risksiz nodüllerin bile tanınabilmesi…
SAYGIN tıp dergisi New England Journal Of Medicine’de yayınlanan, Dünya Sağlık Örgütü’ne bağlı, kısa adı IARC olan Kanser Araştırma Ajansı’nın 12 ülkede (ABD, Avustralya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İngiltere, İtalya, İsveç, İsviçre, Norveç, Kore Cumhuriyeti, Japonya) yaptığı çalışmaya dayanan rapor ürkütücü bir gerçeği ortaya çıkardı.
YILLARCA FARK ETMEYEN ÇOK HASTA VAR
Rapora göre, ultrasonun kullanıma girdiği 1980’lerden itibaren, ‘gereksiz’ tiroid kanseri tanılarında artış oldu. Sözkonusu 12 ülkede, tam 470 bin kadın ve 90 bin erkek, gereksiz olarak kanser tanısı aldı. Çünkü giderek hassaslaşan ultrasonografi teknolojisi ve ince iğne aspirasyon biyopsisi çok küçük ve aslında öldürücü olmayan nodüllerin teşhisini sağladı.
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Sait Gönen, tiroid kanseri tanı ve tedavisindeki benzer artışın Türkiye’de de yaşandığını söyledi. Tüm kanserlerin yüzde 1’ini tiroid kanserlerinin oluşturduğunu belirten Prof. Dr. Gönen, şu bilgileri verdi:
“Yurtdışında yapılan bir otopsi serisinde, başka nedenlerle hayatını kaybedenlerin yüzde 10’unda papiller (en sık görülen tipi) tiroid kanserine rastlanmış. Kanserleri hiçbir belirti vermeden yaşamış ve başka nedenlerle ölmüş insanlar bunlar. Genel kabul gören eğilim, 1 santimetrenin altındaki nodüllere, kanser olsa bile dokunmamak ve izlemek.”
İnce iğne aspirasyon biyopsisinin daha küçük nodüllere bile yapılabildiğini, sonucun ‘kanser’ çıkması halinde ise hastayı ameliyattan vazgeçirmenin zor olduğunu belirten Prof. Gönen, şu uyarıda blundu:
KANSER TEŞHİSİ KONAN AMELİYAT İSTİYOR
“Elle yapılan muayene ile kadınların yüzde 5, erkeklerin yüzde 1’inde nodül saptıyoruz. Ultrasonla bu oran kadınlarda yüzde 19-68’e çıkıyor.
Ultrasonografinin çok sık kullanılması ve biyopsiye başvurulması, 10 milimetrenin altında, ameliyat edilmese hayat boyu en ufak rahatsızlığa yol açmayacak kanserlerin tanısını mümkün kıldı. Ancak kanseri duyan hasta ameliyat talep ediyor. Doktor da risk almıyor. ‘Kanser’ tanısı koyup, birşey yapmadan, ‘yaşantına devam et’ diyemiyoruz. Bu yüzden genel kabul gören görüş, 7-10 mm’nin altındaki nodüllere biyopsi yapmamak.”
TANI ARTTI AMA HASTA KAYBI AYNI
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Genel Cerrah Prof. Dr. Serdar Tezelman da, ultrasonografi ve biyopsideki gelişmelerin, 1 santimetrenin altındaki mikro kanserlerin tanısında büyük artışa zemin hazırladığı fikrinde. İnce iğne aspirasyon biyopsisinin, milimetrelik tümörlere yapılabildiğini hatırlatan Prof. Dr. Tezelman, “Tanı alanlarda artış olsa da tiroid kanserine bağlı ölümlerde artış yok” dedi. Tedavi kılavuzlarının netleşmesi ve hastaların bilinçlenmesiyle tiroid kanseri ameliyatlarında düşüş yaşandığına dikkat çeken Prof. Tezelman, sözlerini şöyle tamamladı: “Tabii ki gereken hastalara ameliyat öneriyoruz. Ancak şu bir gerçek ki hasta biyopsi raporunda ‘kanser’ yazdığı zaman korkuyor. Korkacak, telaşlanacak birşey olmadığını, izleyeceğimizi anlatıyoruz. Ameliyatların da komplikasyonları var. Gereksiz ameliyatlardan kaçınmak gerekiyor.”
Kaynak: http://www.hurriyet.com.tr/gereksiz-teshis-kanseri-patlatti-40295387
***
EK 1 (16.12.2021): Parazit filminin yıldızına kanser teşhisi kondu, Prof. Küçükusta ‘gereksiz olabilir’ dedi. Parazit filminin yıldızı Park So-dam’a tiroit kanseri teşhisi konulmasını yorumlayan Prof. Ahmet Rasim Küçükusta, vakaları artıran temel faktör olan ‘gereksiz teşhis’e dikkat çekti.
Son yılların en başarılı sinema filmlerinden Parazit’in (Parasite) başarılı oyuncusu Park So-dam’a tiroit kanseri teşhisi kondu. Kadınlarda daha sık görülen bu kanser türüne yakalanan 30 yaşındaki Oscar ödüllü oyuncu, tedavi kapsamında ameliyata alındı.
Haberi yorumlayan Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, tüm dünyada tiroit kanserlerinin hızla arttığını ancak bu artışın kanserdeki ‘gerçek artış’tan değil ‘teşhis artışı’ndan kaynaklandığını belirtti. Sosyal medya hesabındaki paylaşımında Parazit filmi oyuncusuna konulmuş teşhisin ‘overdiagnosis’ olmasının kuvvetle muhtemel olduğunu dile getiren Küçükusta, tıp teknolojisindeki ilerlemeyle birlikte insanların tarama programlarına kolayca ulaşabildiğini, normalde tehlikeli durumda olmayan küçük papiler tipteki vakaların bile ‘kanser’ olarak değerlendirilir hale geldiğini kaydetti.
GEREKSİZ TEŞHİS, GEREKSİZ TEDAVİ
Bunun da kanser teşhisi sayısında artışa yol açtığına dikkat çeken Küçükusta, konuya ilişkin yazdığı makalede şunlara dikkat çekti:
“Son 10 senede USA’ da tiroit kanserleri ensidansı her sene yüzde 4.5 oranında artarken ölüm oranlarında herhangi bir değişiklik olmaması aşırı teşhisle (overdiagnosis) açıklanıyor. Overdiagnosis (aşırı teşhis veya gereksiz teşhis) kişiye yaşadığı sürece ölüm riskini artırmadığı gibi hiçbir şikâyete de sebep olmayacak bir kanserin teşhisi demek. Bu teşhisin hastaya faydası yok ama pek çok zararı var, çünkü kanser teşhis edilen bir hastayı tedavisiz bırakmak mümkün değil. Hasta, kendine hiçbir zarar vermeyecek kanser için yapılan bu tedavilerden yani ameliyat, atom tedavisi ve ömür boyu ilaç kullanma ciddi şekilde etkilenebilir.”
***
