Geçmişte yapılan 39 farklı araştırmanın analiz edildiği çalışmaya göre, düşünme ve hafıza kabiliyetleri en çok kalp ve kaslarını düzenli olarak çalıştıranlarda gelişiyor.
Bilişsel beyin fonksiyonlarında bilişsel gerileme yaşananlar için de bu durumun geçerli olduğu belirtildi.
Avusturalyalı araştırmacılar, her yaşta egzersize başlamanın yapmaya değer bir hamle olduğunu vurguladı.
Daha zorlu egzersiz çeşitlerini yapamayabilecek 50 yaş üzerindekiler içinse Tai Chi gibi egzersiz türleri önerildi.
Fiziksel açıdan aktif olmanın tip 2 diyabet ve bazı kanser türlerini önlediği biliniyordu. Orta yaşlara girerken de beyinde doğal olarak yaşanan gerilemeyi önlediği düşünülüyordu.
Teoriye göre sporla birlikte beyne daha fazla kan, oksijen, beyin sağlığını koruyan besleyici maddeler ve yeni beyin hücreleriyle aralarındaki bağlantıları oluşturan büyüme hormonu gidiyor.
Uzmanlar, daha önceki araştırmalar üzerindeki incelemelerinde, en az dört haftalık programlı egzersizin yetişkinlerin beyin fonksiyonları üzerindeki etkisine baktı.
Birçok beyin testinde, aerobik egzersizin düşünme, okuma, öğrenme ve muhakeme gibi bilişsel yetenekleri geliştirdiğine yönelik kanıt bulundu.
Ağırlık kaldırmak gibi kas geliştirmeye yönelik egzersizlerin de hafıza ve icracı fonksiyonlar adı verilen beynin planlama ve organize etme kabiliyetleri üzerinde de büyük etkisi olduğu saptandı.
‘Egzersiz önemli ama tek faktör değil’
Araştırmanın yazarlarından Joe Northey, tespitlerinin her iki egzersiz türünün de 50’lı yaşlarının üzerindekilere tavsiye edilmesine yeterli olacağı görüşünde.
Northey “Haftada bir ya da iki kez orta dereceli spor yapsanız bile bilişsel fonksiyonlarınızda gelişme oluyor, ancak daha çok egzersiz daha çok gelişme demek” dedi.
Joe Northey orta dereceği egzersizin ölçüsünü de “yaparken bir sohbeti sürdürebilmek” diye tanımladı.
İngiltere Kamu Sağlı Merkezi’nden Dr. Justin Varney de her tür fiziksel aktivitenin beyin ve vücut sağlığı için iyi olduğunu söyledi.
Varney “Her 10 dakikalık egzersizin bir faydası var ama haftada 150 dakika spor yapmak depresyon ve bunama riskini üçte bir oranında düşürüyor ve her yaşta akıl sağlığına faydası oluyor” dedi.
Ancak İngiltere Alzheimer Araştırma Vakfı’ndan Dr David Reydolds, spor yapmanın daha işleyen bir beyin için gerekenlerden sadece biri olduğunu vurguladı ve beyni aktif tutmanın, dengeli yemek yemenin, az alkol almanın ve sigara içmemenin de en az bu kadar önemli olduğunu söyledi.
Kaynak: http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-39704723
***
EK 1 (13.3.2023): Being physically active at any time in adulthood, and to any extent, is linked with higher later-life cognitive state, but lifelong maintenance of physical activity was most optimal. These relationships were partly explained by childhood cognition and education, but independent of cardiovascular and mental health and APOE-E4, suggestive of the importance of education on the lifelong impacts of physical activity.
Kaynak: https://jnnp.bmj.com/content/early/2023/01/24/jnnp-2022-329955
Makale: Timing of physical activity across adulthood on later-life cognition: 30 years follow-up in the 1946 British birth cohort
***
