Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Bağırsaklardaki bakterilerin ilaçların yararlılığı ve etkinliğini değiştirebilecekleri ve burada esas mekanizmanın ilacın bakteriler tarafından kimyasal değişime uğraması olduğu biliniyordu (biyo-transformasyon).

Nature’ de yayınlanan araştırmada, bağırsaklardaki bakterilerin kullanılan ilaçları içlerinde biriktirebildikleri de gösterildi.

Yapısal olarak farklı 15 ilacın 25 temsili bağırsak bakterisi suşu tarafından nasıl etkilendiği incelendiğinde 29’ u bugüne kadar bildirilmemiş olan 70 bakteri-ilaç etkileşimi tespit edildi.

Yeni etkileşimlerin yarısından fazlası biyolojik birikime atfedildi; ilaçlar kimyasal olarak değişime uğramadan ve çoğu durumda bakterilerin üremesi etkilenmeden bakteri içinde depolanıyordu.

Bir örnek olarak, yaygın kullanılan bir antidepresan olan duloksetin’ in biyo-birikiminin moleküler temelleri incelendi.

Duloksetin’ in birçok metabolik enzime bağlandığı ve bakterinin metabolit sekresyonunu değiştirdiği ortaya çıktı.

Diğer bakteriler bu moleküllerden beslendikleri için diğer bakteri türlerinin etkilenme potansiyeli vardır.

Biyo-birikim yapan bakterilerin Caenorhabditis elegans’ın duloksetin’ e karşı davranışsal tepkisini azalttığı bir hayvan modelinde gösterilerek bulgular daha da doğrulandı.

Bu sonuçlar, bağırsak bakterilerindeki biyo- birikimin ilaç mevcudiyetini ve bakteri metabolizmasını değiştiren ortak bir mekanizma olabileceğini gösteriyor.

Gelelim neticeye

Bağırsaklarımızda yaşayan trilyonlarca bakterinin birçok ilacı içlerinde biriktirebildiklerinin gösterilmesi önemli bir keşiftir.

Bu aynı zamanda bazı insanların belirli ilaçlardan neden diğerlerine göre daha çok faydalandıklarını ve insanların neden sıklıkla farklı yan etkiler yaşadığını da açıklayabilir.

Bağırsak bakterilerinin tür ve miktarları yiyecek ve içeceklerle doğrudan ilgili olduğuna göre beslenmenin ne kadar mühim olduğu bir kere daha ortaya çıkıyor.

Yeni bir ilaç reçete ederken veya test ederken beslenme ve mikrobiyomun da dikkate alınması gerektiği anlaşılıyor.

İşimiz zor vesselâm!

Kaynak: https://www.nature.com/articles/s41586-021-03891-8

Makale adı: Bioaccumulation of therapeutic drugs by human gut bacteria

***

EK 1 (24.4.2022): Beta blokerler ilaçların bazı faydaları, fenilasetilglutamin olarak bilinen yeni tanımlanan bağırsak mikrobiyal metaboliti aktivitesinin önlenmesi ile ilgili olabilir.

Kaynak: https://consultqd.clevelandclinic.org/beta-blockers-efficacy-may-be-partly-explained-by-newly-discovered-gut-microbial-metabolite/

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: