Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Armağan Çağlayan bir tivitinde diyor ki:

“Arkadaşlar, az evvel hayatında hiç doktora gitmemiş, hayatında hiç ağrı kesici içmemiş 90 yaşında bir hanımefendi ile tanıştım. Şaşkınım!“

https://x.com/Armagan_caglaya/status/1900189300584558757

*

Ben de ona şöyle seslendim:
“O hanımefendi benim babaannem Armağan Bey,

Şaşıracak bir şey yok çünkü çevrenize bakıp konuşuyorsunuz.

Baştan kayıptasınız.

Zira…

Hepinizin özel sağlık sigortası var.

Hepiniz çekap yaptırıyor, kontrol muayenesine gidiyorsunuz.

D vitamini bir puan düşünce kendinizi hasta sanıyorsunuz.

Kolesterol azıcık çıkınca anjiyoya mahkûm oluyorsunuz.

Kalp damarlarınız stentlerle dolu.

Kanser taramasına girip beş para etmez uyduruk bir nodül yüzünden her dört ayda bir ışınlanıyorsunuz.

Mide koruyucu sandığınız meredin içinizdeki sinsi bir yılan olduğunun farkında bile değilsiniz.

Hastaneler, muayenehaneler size mesken olmuş.

Hatırlatıyorum:

Çok fazla tıp iyi bir şey değildir.“

*

O da cevaben demiş ki:

“Ahmet Hocam ben akciğer CA geçirdim. Ve bunu da erken tanıyla, check-Up sırasında yakaladım. Ameliyat olalı 2 yılı geçti. İyiyim. Düzenli olarak da kontrole gidiyorum. Dolayısıyla sizin yazdıklarınız pek bana uymuyor. Ailemde çok fazla CA olması sebebiyle Düzenli olarak gittiği kontroller, hayatımı kurtardı. Sevgiler.”

https://x.com/Armagan_caglaya/status/1900824476486345101

*

Bu da benim cevabımdır:

Armağan Bey, önce kalpten geçmiş olsun temennimi sunuyorum: Allah tekrarından muhafaza etsin sizi, sıhhat afiyet versin.

Bu mekânda teferruatlı bilgi vermem mümkün değil; dileyenler sitemde bu mevzuyla alakalı birkaç yüz makalemi okuyabilirler.

Burada çok önemli birkaç hususa sizin ve takipçilerimin dikkatini çekmek isterim.

1⃣ Tek bir örnekten hareketle milyonlarca insana belirli bir tıbbi uygulamayı dayatmanın akıl ve mantık dışı olduğunu sanırım siz de kabul edersiniz.

2⃣Akciğer kanserinin bir numaralı sebebi sigaradır ama hayatında tek bir sigara içmemiş bir insanda bile görülebilir. Sizin sigara içip içmediğinizi bilmiyorum elbette.

3⃣ Ameliyata uygun olan hastaların çoğu skuamöz (epidermoid) tipte kanserlerdir. Bunların uzak metastaz yapma ihtimalleri çok düşüktür, lokal büyür ve lokal ilerlerler. Bunların sigara içtiği içmeye devam edip acaba kanser oldum mu diye taramalarda teşhis edilenleriyle bir belirtiye sebep olduğu için teşhis edilenlerin prognozları (akıbet) pek farklı değildir. Her ikisinde de ameliyatla, pek çoğunda kemoterapi, radyoterapi gibi başka bir tedaviye gerek bile kalmadan tam iyilik hâli sağlanabilir.

4⃣Kanserlerin en az yüzde 50’ si -bana göre yüzde 90’ ı- önlenebilir. Bu durumda erken teşhis aslında geç teşhistir.

5⃣Halk beni genel olarak “aşı ve ilaç karşıtı” olarak tanımlar. Bu doğru değildir. Ben gereksiz, bilinçsizce yazılan ilaçlara karşıyım. Neticede ben de muayenehanemde hastalarıma hem ilaç yazan hem de boş yere kullandığı, ona faydası değil zararı olan ilaçları da kesen bir hekimim.

Siz de beni muhtemelen tarama karşıtı gibi görüyorsunuzdur. Kesinlikle tarama karşıtı değil, tam aksine tarama destekçisiyim ama öyle rastgele, herkese değil. Kanser bakımından birçok etkene bağlı yüksek risk grubunda olanlar vardır. Bunları taramaya teşvik ederim.

Sigara içmeye devam ederken akciğer kanseri taraması mantıksız bir iştir. Bazen bu taramalardan hakikaten fayda gören de çıkabilir ama bazılarına zarar da verebilir. Madem ciğerlerim temiz diye sigaraya aynı hızda devam edip kanser riskini daha da artırabilir.

6⃣Ailenizde fazla sayıda kanser olması kesinlikle ailevi veya genetik bir yatkınlığınız olduğu mânâsına gelmez. Ortak çevresel risk faktörleri çok daha mühimdir: Ailede sigara içenler çok olabilir, yaşanan yerle ilgili faktörler, ailevi meslekler, beslenme hataları, kanserojenlere maruziyet vb.. Elbette genetik kanserler de vardır.

7⃣Her türlü tarama, çekap çok bilinçsizce ve neredeyse tamamen ticari olarak yapılıyor.

Tıp literatürüne yeni giren overtesting, overdiagnosis ve overtreatment gibi “yeni hastalıklar” var. Bunlar, kişiye hiçbir zararı olmayacak, ölümüne yol açmayacak bir hastalığın teşhis ve güya tedavileridir. Zararı faydasından katbekat fazladır. Bir numaralı tıp dergisi British medical Journal “Too much medicine” sloganıyla bu ticari oyunlara karşı çıkıyor.

Tüm bunlara rağmen, bu bilinçsizce ve ticari olarak yapılan taramalar sayesinde hayatı kurtulanlar olduğunu da kabul ederim ama ben büyük resme bakıyorum.

8⃣Tarama, tarama diye yeri göğü inletenlerin ağzından sureti haktan görünerek değil “şöyle doyasıya” bu kanserlerin başta gelen sebebi şahsi hatalarınız ve çevresel faktörlerdir, önce bunları düzeltin diye bir ikaz duymuyorum, okumuyorum. Siz?

Armağan Bey, tekrar geçmiş olsun. Düzenli kontrollerinize de devam edin. Şifa Allah’ tandır.

Gelelim neticeye

“Stenti, anjiyoyu, elektroyu bırak, kalbime koy başını doktor” diyelim ve modern tıbbın hayatımıza bu kadar girmediği senelerde “tıp tepti bu muhkem bedenimi” diyen Neyzen Tevfik’ e kulak verelim:

      Bir hazâkatzedeyim, midemi tıp tepti benim
      Kırk katır tepse yıkılmazdı bu muhkem bedenim

     Kapladı her yanımı sancı, elem, ağrı, bere
     Bir mezar oldu vücut, sanki etibba haşere

     Hastane sanarak çok yere girdim çıktım
     İbret aldım oralardan da canımdan bıktım

Siz de yorumunuzu paylaşın: