Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Şampuan, deodorant ve losyondan makyaj malzemelerine ve parfümlere kadar sayısız üründe bulunan paraben ve fitalatlar hormon bozucu kimyasallardır.

Bu bileşikler vücutta östrojen gibi davranabilir (östrojenik etki) ve aşırı östrojen benzeri aktivitenin de meme kanseri riskini artırdığı uzun zamandır biliniyor.  

Yeni bir çalışmada, 28 gün boyunca 36 kadın tek bir basit şey yaptı: paraben ve ftalat içermeyen alternatiflere geçtiler.

İlaç yok, diyet değişikliği yok; sadece daha temiz kozmetikler ve tuvalet malzemeleri.

Sonuçlar çarpıcıydı: İdrar testleri, kimyasalların parçalanma ürünlerinin seviyelerinin düştüğünü doğruladı ve maruziyetin keskin bir şekilde azaldığını ispatladı.

Ancak asıl büyük keşif, geçişten önce ve sonra alınan meme dokusu iğne biyopsilerinden geldi.

Sadece dört hafta içinde, kadınların meme hücrelerinin kanser öncesi veya kanserli hücreler gibi davranma hususiyetleri azaldı.

✅Normal “hücre ölümü” sinyallerine (tümörlerin sıklıkla devre dışı bıraktığı bir koruma mekanizması) cevap verme kabiliyetlerini yeniden kazandılar.

✅Meme kanserinde genellikle devre dışı kalan koruyucu östrojen reseptörleri tekrar açıldı.

✅Gen ifade kalıpları, yüksek riskli profillerden uzaklaşarak daha sağlıklı kalıplara doğru kaydı.

Bu tersine dönüş özellikle PI3K-AKT/mTOR yolu, otofaji ve apoptoz sinyal ağlarını kapsıyor.

Bu, günlük kimyasallara rutin olarak maruz kalmanın normal meme hücrelerini kanser benzeri bir yöne itebileceğine dair ilk insan kanıtıdır ve daha da önemlisi, maruziyetin ortadan kaldırılmasıyla sürecin kayda değer bir hızla tersine çevrilebileceğine dair ilk insan delilidir.

Bu sonuçlar elbette şampuanınızı, losyonlarınızı değiştirmenin meme kanserini önleyeceğinin kesin bir delili olmamakla beraber bu maddeleri cildinize sürmeyi bıraktığınızda vücudunuzun bunu fark ettiğini ve kendini neredeyse anında onarmaya başladığını gösteriyor.

Gelelim neticeye

Kadınlara meme taramaları meme kanseri önleyici bir uygulama olarak tanıtılıyor.

Hayır, taramalar kanseri önlemez, erken teşhis sağlar ama…

Meme kanseri önlenebilir bir hastalıktır ve önlenebilir bir hastalığı teşhis etmek aslında geç teşhistir.

Erken teşhisin meme kanseri ölümlerini önlediğine dair de kesin ve net bir bilgi yoktur.

Kadınları esas olarak meme kanseri risk faktörlerine karşı ikaz etmek ve bunlardan nasıl korunacaklarını öğretmek gerekir.

Kozmetiklerdeki hormon bozucu kimyasallar kanserojendir ve kesinlikle uzak durulması gerekir.

Bu daha kesin ispatlanmadı diyenlere “Hadi oradan, git işine” diyin.

Sigaranın da akciğer kanserine sebep olduğu buna benzer aşamalardan geçerek ancak onlarca sene sonra kabul edilebildi.

NOT: Kadınlar, meme kanseri taramalarının risk ve faydaları hakkında tam ve doğru bilgilendirilmeli,  onay verenler taramaya alınmalıdır. Taramaya zorlamak malpraktistir. 

Kaynak: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0045653523002813

Makale: Reduction of daily-use parabens and phthalates reverses accumulation of cancer-associated phenotypes within disease-free breast tissue of study subjects

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: