Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Kısa adı URECA olan araştırma, Baltimore, Boston, New York ve St. Louis’ de şehir içinde yaşayan yoksul ailelerin 467 çocuğunun anne rahminden 3 yaşına gelene kadar takip edilmeleri suretiyle gerçekleştirildi.

Bebeklerin evleri ziyaret edilerek alerjenlerin türleri ve miktarları ölçüldü; evlerin dörtte birinde ev tozlarındaki bakteri muhtevası da araştırıldı.

Tüm verileri mevcut olan çocukların yüzde 44’ ünün en azından bir alerjene karşı duyarlı oldukları, yüzde 36’ sının tekrarlayan hırıltılı solunumları ve yüzde 9’ unun egzaması olduğu belirlendi.

Alerjenlere maruz kalmadan büyüyen çocuklarda hırıltılı solunumun üç misli fazla olduğu, temiz evlerde büyüyen çocukların yüzde 51’ inin, hayatlarının ilk senesini her üç alerjenin de bulunduğu evlerde geçirenlerin ise sadece yüzde 17’ sinin etkilendiği tespit edildi.

Evlerinde bakteri çeşitliliği fazla olan çocukların 3 yaşına geldiklerinde alerji ve hırıltılı solunum gelişiminin daha az olduğu görüldü.

3 yaşında hırıltılı solunum ve alerjisi olmayan çocukların evlerinde en fazla alerjen ve bakteri çeşitliliği bulunan evlerde yaşadıkları ortaya çıktı.

Astım nasıl ortaya çıkıyor?

Astımın ortaya çıkmasında “genetik yatkınlık” ve “çevresel faktörlerin” rolü var.

Etkisi daha bebek anne karnında iken başlayan çevresel faktörlerin astım gelişimini kolaylaştıranları ve geciktiren veya engelleyenleri var.

Mesela bebeğin evinde sigara içiliyor olması, hava kirliliği, sezaryen doğum, sık antibiyotik kullanımı astımın ortaya çıkmasını kolaylaştırırken, anne sütü ile beslenme, evcil hayvanlarla iç içe büyüme, tabii enfeksiyonlar gibi etkenler ise hastalığın gelişimini önlüyor.

Hijyen hipotezi bir kere daha doğrulanıyor

Bu araştırmadan çıkan temel sonuç “bebekler evlerinde ne kadar fazla alerjene ve ne kadar fazla bakterilere maruz kalıyorlarsa bunlarda astım ve alerjilerin o kadar az görülmesi”.

Hayatlarının ilk yıllarında bakterilere daha fazla maruz kalan çocuklarda astımın daha seyrek görüldüğü konusunda fikir birliği vardır.

Köylerde, çiftliklerde evcil hayvanlarla yakın temasla yaşayan, antibiyotik verilmeyen, çocukluk aşıları yapılamayan, kalabalık ailelerde büyüyen çocukların karşılaştıkları bakterilerin bağışıklığı kuvvetlendirdiği ve böylece alerjik hastalıkları önlediği bilinir.

Bunun tam aksine sezaryenle dünyaya gelen, doğduğu günden itibaren sayısız aşı yapılan, çok sık antibiyotik verilen, dezenfektanlarla temizlenen evlerde yaşayan, kardeşi olmayan dolayısıyla da bakterilerle teması çok az olan çocuklarda ise astım ve alerji riski çok yüksektir.

Buna tıpta “hijyen hipotezi” adı veriliyor.

Ne kadar çok alerjen o kadar çok alerji diye bilirdik ama…

Fazla alerjen (kedi, fare, hamam böceği, polen) bulunan evlerde büyüyen bebeklerde astıma daha az rastlanması sonucu ise önceki bilgilerle çelişiyor.

Alerjik duyarlılığın oluşumu ile bebeğin maruz kaldığı alerjen miktarının doğrudan ilişkili olduğu, maruz kalınan alerjen miktarı ne kadar fazla ise astı riskinin de o kadar yüksek olduğu bilinirdi.

Astımın bu grupta daha fazla olmasını etkileyen başka faktörler de dikkate alınmalıdır.

Mesela, alerjenlerin daha fazla bulunduğu evlerde daha çok sigara içiliyor veya bu evlerde stres daha fazla olabilir.

Evlerinde fazla miktarda kedi, fare ve hamam böceğine karşı alerjen tespit edilen evlerde büyüyen bebeklerin ailelerinin sosyo-ekonomik durumunun farklı olması da önemli olabilir.

Tüm bunlar astımın ortaya çıkmasında önemli rolü olan etkenlerdir.

Gelelim neticeye

Bu araştırma bize sağlıklı olmak astım ve alerjilerden uzak kalmak için tabii hayat tarzının ne kadar önemli olduğunu, ondan uzaklaştıkça bu tür hastalıklara yakalanmanın ne kadar kolaylaştığını bir kere daha ortaya koyuyor.

Evlerinizi dezenfektanlarla temizlemeyi bırakın, antibakteriyel sabun ve jelleri çöpe atın, çocuğu her ateşi çıktığında doktora götürmeyin, zırt pırt antibiyotik kullanmayın, bebeğinizi anne sütü ile daha sonra evde yapacağınız mamalarla besleyin, hazır mama ve gıdaları mutfağınıza sokmayın, evde hayvan besleyin…

“Hijyen delisi” yapılan annelere önemle duyurulur.

KAYNAK

http://www.jacionline.org/article/S0091-6749(14)00593-4/fulltext

Siz de yorumunuzu paylaşın: