Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Asıl zararlı olan kalıcı dövmeler

Dövmelerin, geçici ve kalıcı olmak üzere iki türü var.

Asıl tehlikeli olan kalıcı dövmeler ama Hint kınası gibi birkaç hafta sonra silinen geçici dövmelerin bile problem yaratabileceği unutulmamalı.

Deriden emilen her türlü boyanın alerjilerden zehirlenmelere kadar çeşitli komplikasyonlara yol açabilmesi her zaman mümkün.

Tıp dilinde ‘tatuaj’ ismiyle bilinen kalıcı dövmeler ise, dövme makinesi aracılığı ile yapılıyor.

Deriyi bir dakikada 3 bin kez delebilen bu aletlerin iğneleri ile boyalar deri altına işleniyor.

İşlem sırasında hem kullanılan alet ve iğneden ve hem de zerk edilen boyadan kaynaklanan çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabiliyor.

Bunların en sık görüleni ve en hafifi dövme işlemiyle ilgili ağrı ve kanamalar ile deride meydana gelebilecek lokal enfeksiyonlar.

Kullanılan boyaya alerjik olanları ise sıkıntılı günler bekleyebilir ve sorun dövmenin deriden uzaklaştırılmasını gerektirecek kadar da ciddi olabilir.

En önemlileri hepatit ve AİDS

Steril şartlarda yapılmayan dövmelerin en büyük sakıncası B ve C tipi hepatit, AİDS, tetanos, tüberküloz, frengi gibi kan yoluyla bulaşan hastalıklara yol açması.

FDA, son 6 ay içinde dört eyalette dövme yaptıran en az 22 kişiye ‘M. Chelonae’  isimli mikrobun bulaştığını bildirdi.

Verem ve cüzzamla aynı aileden olan bu mikrop, başta akciğerler olmak üzere eklemler, gözler ve diğer organlara yerleşiyor ve teşhisi de tedavisi de güç enfeksiyonlara yol açıyor.

Hepatit C hastalığının yayılmasında dövmelerin çok büyük rolü olduğu biliniyor.

Hepatit B virüslerinin iğne ve diğer aletlerde 2 aydan fazla süre yaşayabilmesi bulaşma riskini artırıyor.

Dövmeyi yapan kişinin hepatit B taşıyıcısı olması da bulaşmada rol oynayabileceğinden, dövmecilerin mutlaka hepatit B aşısı olmuş olmaları gerekiyor.

Mutlaka bilinmesi gereken bir özellik de, dövme yaptıran kişilerin bir yıl geçmeden kan vermelerinin hepatit bakımından risk oluşturması.

Kansere ihtimali de var

Dövme yapılan yerlerde, sarkoid, keloid, sedef, ışığa duyarlılık gibi çeşitli deri hastalıkları ve hatta selim ve habis tümörler gelişebiliyor.

FDA, özellikle siyah dövme mürekkebi içinde “cilt kanserini” tetikleyebilecek kurşun, nikel, titanyum gibi maddelerin yer aldığını bildiriyor.

Avrupa Birliği’nin dövmeyle ilgili sağlık raporuna göre Avrupa’da kalıcı dövmelerde kullanılan organik boyaların yüzde 40’ının onayı yok ve bunların yüzde 20’sinin içerisinde kanseri artıran kimyasallar var.

Uzmanlar bazı dövmecilerin otomobil boyası hatta yazıcı mürekkebi kullandığına dikkat çekiyor.

Üreticiler boyaların içindeki maddelerin bitkisel esaslı ve zararsız olduğunu savunuyor ve ticari sır gerekçesiyle boyaların içindeki kimyasalları açıklamıyorlar.

Dövmesi olanların MR çektirmesi de sakıncalı

Son yıllarda tıpta çok kullanılan ve kısaca ‘MR’ diye bilinen manyetik rezonans isimli radyolojik inceleme yöntemi dövmesi olanlarda sakıncalı; çünkü, dövmede kullanılan boyada bulunan demir oksit gibi metal lifleri işlem sırasında şiddetli ağrılara yol açabildiklerinden, birçok kurum dövmesi olan hastalara MR çekmeyi reddediyor.

Ayrıca, dövme boyalarında bulunabilen nikel ve bakır gibi ağır metallerin toksik etkilere ve zehirlenmelere yol açabilmesi de ihtimal dâhilinde.