HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
MODERN TIP SAĞLIKLI YAŞAMAYI KEŞFETTİ
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
İndependent Türkçe‘ deki yazım:
Başta kalp-damar hastalıkları olmak üzere obezite, diyabet, kanserler gibi kronik enflamatuar hastalıkların son senelerde salgın gibi tüm ülkelerde artmasında hayat tarzımızdaki değişikliklerin büyük önemi var.
Modern tıp, adam gibi beslenme, yeteri kadar hareketli olmak, 7-8 saat sağlıklı uyku, sigara ve alkol kullanmamak, stresten uzak kalmak ve huzurlu bir hayatın bu hastalıklardan korunmanın en önemli unsurları olduğunu iyiden iyiye anlamaya, benimsemeye ve tavsiye etmeye başladı.
Dünyanın önde gelen tıp kurumları ve hekimleri artık hastalarına ilaçtan önce “sağlıklı yaşamayı” tavsiye ediyorlar.
Kedi beslemek kalp krizi riskini yüzde 30 azaltıyor
Amerikan Kalp Derneği ve Amerikan Felç Derneği’ nin haber, bilgi ve kaynaklarını yayınlayan HeartNews bir tweetinde kedi beslemenin kalp krizi riskini yüzde 30 azaltacağını bildiriyor.
Bu sayede daha iyi uyunabileceği, stresin hafifleyeceği, enerjinin artacağı ve iyi duyguların artacağı vurgulanıyor. 1
Indiana University Bloomington daha da ileri gidiyor: 7 binden fazla kişi üzerinde yaptıkları araştırmaya göre internette kedi videosu seyretmek enerjiyi ve müspet duyguları artırırken olumsuz hisleri de azaltıyor. 2
Dünya tıbbının merkezlerinden Cleveland Kliniği’ne göre de “sarılmanın” yerini tutabilecek bir ilaç yok.
Sarılmak, stres hormonu olan kortizol salgılanmasını ve kan basıncını azaltıyor, kalp hızını düşürüyor, bağışıklık sistemini güçlendiriyor. 3
Bildiğim kadarıyla hem stresi ve tansiyonu azaltan hem kalp hızını yavaşlatan ve hem de bağışıklığı güçlendiren tek bir ilaç henüz keşfedilmedi.
Danimarka’da kültür vitamini içiliyor
Danimarka’da depresyon hastalarının kültürel aktivitelere katılması teşvik ediliyor.
Bu “kültür vitamini” dört şehirde denenmeye başladı.
İnsanlar, küçük gruplar halinde konserden beraber şarkı söylemeye kadar birçok etkinlikte bir araya getiriliyor.
Müzik dinlemenin depresyonla birlikte olan stres ve kaygıyı azalttığı biliniyor.
Katılımcılar sanat galerileri ve müzeleri de ziyaret ediyor ve çeşitli yaratıcı aktivitelerde yer alıyorlar.
Programda hikaye okuma ve deniz kenarında yürüme gibi faaliyetler de var.
Katılımcılar, bu aktivitelerin ve dışarıda bir şeye odaklanmanın faydalı tesirlerini hissettiklerini dile getiriyorlar.
Kültür, insanları birleştiriyor ve yaşamak için yeni istekler yaratan yeni kapılar açıyor. 4
Ben de “kültür vitamininin” yani bu tür “meşguliyetlerin” ruh haline ve beden sağlığına çok iyi geldiğine inanan ve bunları kendi üzerinde tatbik eden biriyim.
İskoç doktorlar hastalarına tabiat yazıyor
İskoç doktorlara hastalarına “tabiat” yazabilmeleri için onay verildi.
Birleşik Krallık’ta ilk kez uygulanacak olan programa göre amaç hastaların kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlamak:
Bağda, bahçede, ormanda gezmek, deniz kıyısında yürümek, köpek gezdirmek, çayırlara uzanmak, piknik yapmak, denize girmek, kuşların uçuşunu takip etmek, çiçek yetiştirmek, bahçe işleri yapmak ve hatta tabiatın sesini dinlemek bu ilaçlardan bazıları.
Tabiatta zaman geçirmek sadece depresyon, dikkat eksikliği, kaygı bozukluğu, stres, panik atak gibi ruhsal hastalıklara iyi gelmiyor.
Tabiatın kalp ve tansiyondan astıma, diyabetten obeziteye, romatizmadan alerjilere kadar tüm kronik hastalıkların tedavisinde önemli faydası var.
Çünkü tabiat bağışıklık sistemini güçlendiriyor, kronik enflamasyonu azaltıyor.
Çıplak ayakla toprağa basmak yani “topraklama” bilinen en kuvvetli antioksidandır. 5, 6
Frontiers in Psychology isimli dergide yayımlanan araştırmaya göre de tabiatta 20 dakika geçirmek stres hormonu (kortizol) ve alfa-amilaz seviyesini azaltıyor. 7
Yoga adeta ilaç gibi
Dünyanın iki önemli kardiyoloji derneğinden biri olan Amerikan Kardiyoloji Koleji (American College of Cardiology=ACC) yogaya methiyeler yağdırıyor.
ACC’ ye göre yoga kan basıncını (yüzde 7), kan yağlarını (yüzde 23 veya daha fazla), kortizolü düşürüyor, interlökin-6 ve Hs-CRP dâhil enflamasyon belirteçlerini azaltıyor. 8
Yeni ilacımız: Sanat tedavisi
Kanada’da Fransızca Konuşan Doktorlar Derneği (Médecins francophones du Canada) Başkan yardımcısı Dr. Hélène Boyer, “Sanat tedavisinin fiziksel sağlığa da iyi geldiğini gösteren araştırmalara her gün bir yenisi ekleniyor” diyor:
Sanat kanda kortizon ve serotonin seviyelerini artırıyor. Bir müzeyi ziyaret ettiğimizde kendimiz iyi ve mutlu hissetmemizin sebebi de bu hormonlardır. İnsanlar bu hormonların sadece ruh sağlığı için iyi olduğuna inanırlar. Depresyonu olan veya psikolojik problemleri olanlar için bu düşünce doğrudur ama olay bununla sınırlı değildir. Bu, diyabeti olanlar, palyatif bakım ihtiyacı olanlar ve kronik hastalıkları olanlar için de geçerlidir. 1980’ lerden beri hastalarımıza egzersiz tavsiye ediyoruz çünkü egzersiz de bu hormonları artırıyor.
Montreal Güzel Sanatlar Müzesi, Médecins francophones du Canada üyesi olan doktorların hastalarını bakıcıları veya aile fertleriyle beraber müze ziyaretine gönderebileceklerini, açıklıyor. 9
Gelelim neticeye
Geç de olsa sağlıklı yaşamanın önemini kavrayan modern tıbbı tebrik ediyorum.
Hastalıklardan korunmanın yolunun tıptan değil sağlıklı hayat tarzından geçtiğini unutmayın.
Kaynaklar:
1.https://twitter.com/American_Heart/status/1159485168333328384?s=20
2.https://archive.news.indiana.edu/releases/iu/2015/06/internet-cat-video-research.shtml
3.https://health.clevelandclinic.org/why-hugging-is-actually-good-for-your-health-video/
4.https://www.weforum.org/agenda/2019/08/mental-health-depression-denmark-kulturvitaminer
7.https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2019.00722/full
8.https://twitter.com/ACCinTouch/status/1134835798342283272
***
EK 1 (25.9.2022): Orta yaşta sağlıklı hayat tarzına bağlılık, büyük kronik hastalıklardan arındırılmış daha uzun bir hayat beklentisi ile ilişkili bulundu.
Buna göre, 50 yaşında diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve kanser içermeyen yaşam beklentisi, düşük riskli yaşam tarzı faktörlerini benimsemeyen kadınlar için 23,7 sene; dört veya beş düşük risk faktörünü benimseyen kadınlarda 34.4 sene idi.
50 yaşında, bu kronik hastalıklardan herhangi birinin bulunmadığı hayat beklentisi, düşük riskli hayat tarzını benimsemeyen erkeklerde 23,5 yıl ve dört veya beş düşük riskli yaşam tarzı faktörünü benimseyen erkeklerde 31,1 (29.5 ila 32,5) yıldı.
Kaynak: https://www.bmj.com/content/368/bmj.l6669
Makale: Healthy lifestyle and life expectancy free of cancer, cardiovascular disease, and type 2 diabetes: prospective cohort study
***
EK 2 (21.11.2023): İçme suyunda yüksek iyot bulunan bir bölgede yaşayanlarda ölüm oranı %40 daha düşük!
Kaynak: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32378500/
Makale: Long-term iodine nutrition is associated with longevity in older adults: a 20 years’ follow-up of the Randers-Skagen study
***
EK 3 (8.4.2024): Okul öncesi çocuklar toprağa ve yeşil alanlara dokunduğunda bağışıklıkları güçlenir ve bu da pek çok hastalığı önleyebilir.
Kaynak: https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.aba2578
Makale: Biodiversity intervention enhances immune regulation and health-associated commensal microbiota among daycare children
***
Sizin ve Karatay Hocanın sayesinde keşfettik sağlıklı yaşamı teşekkürler
Geç bunları Rasim Bey, bizim millet ilaç içmeden iyi olmaaaz..