KOVİD ATLATANLARIN BAĞIŞIKLIĞI, AŞI İLE SAĞLANANDAN DAHA KAPSAMLI, DAHA GÜÇLÜ VE DAHA UZUN VADELİ
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
ARK: KOVİD geçirerek kazanılan bağışıklık “Katolik nikahı” yaptırmak gibidir, ölene kadar sürer. Aşılarla sağlanan bağışıklık “Acem-Fars” nikahı gibidir, günü gelince biter gider. Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1421759864527859712?s=20
***
Emory Üniversitesi’nin şimdiye kadar türünün en kapsamlısı olan araştırmasına göre, iyileşen KOVİD hastalarında hastalığa karşı geniş ve etkili uzun vadeli bağışıklık gelişiyor.
Cell Reports Medicine’ de yayınlanan ve çoğu hafif veya orta ağırlıkta KOVİD geçiren 254 hastanın 8 aydan (250 gün) uzun süre takip edildiği araştırma virüse karşı bağışıklık cevaplarının kalıcı ve kuvvetli olduğunu gösteriyor.
Bulgular, özellikle pandemi sırasında koruyucu nötralize edici antikorların KOVİD hastalarında zamanla azaldığına dair erken veriler dikkate alındığında güven veriyor.
Antikor cevapları, özellikle de IgG antikorların hastaların çoğunda yalnızca kalıcı olmadığını, aynı zamanda önceden tahmin edilenden daha yavaş bir oranda azaldığını da ortaya koyuyor.
Bu da hastaların spike proteinini nötralize edebilen daha uzun ömürlü plazma hücreleri ürettiğini gösteriyor.
Bağışıklık tepkisinin, sadece hastalık şiddetiyle değil, aynı zamanda hastalığın şiddetine bakılmaksızın her on dekatta arttığı belirlendi ve bu da KOVİD tepkilerinde yaşa bağlı farklılıkları etkileyen bilinmeyen ek faktörlerin olduğunu düşündürdü.
Antikorlar yanında bağışıklık hafızası için bazı T hücrelerinin de aktive olması bağışıklığın uzun vadeli olmasını sağlıyor.
Virüse özgü CD4+ ve CD8+ T hücreleri çok işlevlidir ve tahmini yarı ömürleri 200 gündür.
CD4+ T hücre cevapları birkaç SARS-CoV-2 proteinini eşit olarak hedeflerken, CD8+ T hücre cevapları tercihen nükleoproteini hedefliyordu ki bu da aşılara gelecekteki nükleoproteini dahil etmenin potansiyel önemini göstermektedir.
Nekahet dönemindeki katılımcılarda ayrıca, mevcut koronavirüsün yakın bir akrabası olan SARS-CoV-1’in yanı sıra yaygın insan koronavirüslerine karşı artan bağışıklık da sergilediler.
Araştırma, KOVİD’ i atlatan hastaların SARS-CoV-2 varyantlarına karşı bile koruyucu bağışıklığa sahip olma ihtimalinin yüksek olduğunu gösteriyor.
Virüsün spike proteini dışındaki kısımlarını hedef alan aşılar koronavirüs varyantlarını karşı da etkili olabilir.
Gelelim neticeye
Bu sonuçlar, KOVİD i atlatanlar da uzun süreli ve güçlü antikor ve hücresel bağışıklık geliştiğini, bunun varyantlara ve diğer koronavirüslere karşı da koruyucu olabileceğini gösteriyor.
Sürekli mutasyon ortaya çıkan S proteinini hedef alan aşıların varyantlara karşı etkinliklerini yitirmeleri kaçınılmazdır ve her varyanta karşı yeni bir aşıyla da pandemi mücadelesi olmaz, sadece şirketlerin kasası dolar.
Pandemi aşılarının virüsün mutasyona uğramayan ve nötralizan antikor ve etkili T hücre cevabı sağlayan proteinlerini hedef alması ve elbette de burun yoluyla uygulanan aşılara odaklanması şarttır.
KOVİD geçirenlere tek doz aşı yapmanın bile en azından bir-iki sene -bence çok daha uzun yıllar- gerekli olmadığı da söylenebilir.
Kaynaklar:
https://news.emory.edu/stories/2021/07/covid_survivors_resistance/index.html
https://www.cell.com/cell-reports-medicine/fulltext/S2666-3791(21)00203-2
Makale: Longitudinal analysis shows durable and broad immune memory after SARS-CoV-2 infection with persisting antibody responses and memory B and T cells.
***
EK 1 (26.7.2021): OSMAN ELBEK: “Lüzum Üzerine: Aşı zorunlu olmamalı Aşı tereddüdüne yönelik çok sesli, çok aktörlü bir kampanya yürütülmeli Aşı olmayanların sağlık hizmetlerine erişimi kısıtlanmamalı Aşı olmamış kişilerin çok sayıda insanın bulunduğu kapalı ortamlara girişinde hasta olmadıkları ortaya konulmalı“. Kaynak: https://twitter.com/osmanelbek/status/1419624862600024070?s=20
***
EK 2 (26.7.2021): İsrail Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan bir analizden elde edilen ön veriler, aşılananlar arasında aşının enfeksiyonlardan korunmada %42 ve ağır hastalıklardan korunmada %60’a varan oranda azalma olduğunu gösteriyor. İsrail, 65 yaş üstü için 3. Doz güçlendirici aşı yapmayı planlıyor. Kaynak: https://www.ynetnews.com/health_science/article/bytq34n0u
***
EK 3 (29.7.2021): FAUCİ: “Aşılanmış kişiler, COVID delta varyantı ile enfekte olduklarında burun ve boğazda aşılanmamış kişilerle aynı viral yüke sahiptir.” Kaynak: https://twitter.com/HollywoodLANews/status/1420447538738384896?s=20
KORCAN AYATA: “Fauci ayıp etmiş, bizim bilim yobazlarına sorsaydı, doğrusunu öğrenirdi: Aşılılar virüs kapmıyor, bulaştırmıyor, hasta olmuyor, yoğun bakıma girmiyor, hayatını kaybetmiyor. Neyi anlamıyorsunuz ki?” Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1420634002122330113?s=20
***
EK 4 (30.7.2021): KORCAN AYATA: “Ülkelerle yapılan aşı sözleşmesinden: “Aşı ve içeriğinin henüz bilinmeyen uzun vadeli ters etkileri olabilir, bilinmiyor, araştırılmaya devam ediliyor.” Firma bilinmediğini kendisi söylüyor. Bazıları gibi “Aşının kötü etkisi 2 ayda görülür, bu süre doldu, aşı güvenli” demiyor! Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1420719366161805320?s=20
Bunu yazınca “aşı karşıtı” olunmaz, “aşıları gömüyorsunuz” veya “Aşı karşıtlarına malzeme veriyorsunuz” denilmez. Aşıları riskli bireylerin hayatını kurtarmak için kullanmalıyız denir. Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1420719368292511746?s=20
KORCAN AYATA: “Ne yaparsanız yapın 2 hafta daha çıkıp, sonra hemen düşecek yaz dalgasını engelleyemezsiniz. Bu süreçte risk grubu + temaslıları ve yeni aşı olmuşların dikkatli olması dışında bir tedbir gerekmiyor. Bu vaka dalgası ne kadar büyük olursa, kış o kadar rahat geçecektir.” Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1420464589653872648?s=20
KORCAN AYATA: “Histeri almış başını gidiyor. 2.doz Pfizer olan üçüncüyü istiyor, 2 maske de yetmiyor 3. takılıyor. Aşılı aşısıza sarıyor, maskeli maskesize! Eğitimi dinamitlemek isteyenler yine sahnede! “Sarı öküzü vermeyecektik” noktasına gelmedik mi hâlâ?” Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1420521046483034116?s=20
KORCAN AYATA: “Virüsün genç ve sağlıklı nüfusta yayılımını sağlayıp, risk grubunu aşılama stratejisinin çalışan örneği: İsveç, sıfır kısıtlama ve %40 aşılama ile iki haftadır sıfır COVID can kaybı tablosuyla devam ediyor. Sadece aşıya yüklenmek yeterli değil!” Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1420317835646181378?s=20
***
EK 5 (8.8.2021): Facebook ‘ tan engelleme!
***
EK 10 (12.9.2021): Kas içine zerk edilen aşıların solunum yolu virüslerine karşı lokal T hücresi bağışıklığını indüklemesi beklenmemektedir, ancak daha fazla araştırma yapılması gerektiği açıktır. Kaynak: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2021.745256/full
***
EK 11 (5.11.2024): mRNA Kovid aşılarının sağladığı antikorların birkaç ayda azaldığı ve bununda aşı yapılanları yeniden enfeksiyona karşı daha duyarlı hale getirdikleri tespit edildi.
Buna karşılık tetanos aşısı, uzun ömürlü bağışıklık hücreleri oluşturarak on yıla kadar koruma sağlayabiliyor.
Kemik iliği örneklerinin analiz edildiği araştırmada, başlangıçta antikorlar mevcutken, uzun vadede sürekli antikor üretiminden sorumlu olan ve uzun ömürlü plazma hücreleri olarak adlandırılan bağışıklık hücrelerinin büyük oranda bulunmadığı belirlendi.
Bu eksiklik, vücudun Kovid-19’a karşı güçlü ve kalıcı koruma sağlama yeteneğini sınırlıyor.
Buna karşılık, aynı katılımcılar tetanos ve grip gibi diğer hastalıklara yönelik aşılara karşı daha istikrarlı, uzun ömürlü bağışıklık tepkileri gösterdi; bu da Kovid-19 aşılarının bağışıklık hücrelerinin uzun ömürlü plazma hücrelerine olgunlaşmasını teşvik etmeyebileceğini gösteriyor.
Kaynak: https://www.nature.com/articles/s41591-024-03278-y
Makale: SARS-CoV-2-specific plasma cells are not durably established in the bone marrow long-lived compartment after mRNA vaccination
***