Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Prof. Dr. Canan Karatay‘ ın yazısı:

‘Hamile hanımların kusuruna bakmayın, hormonları devrede’ diye, hamilelerin sıkıntıları bu şekilde açıklanmaz mı?’ Hamilelikte kadınların BÜTÜN HORMONLARI tepe yapmaz mı, ya da alt üst olmaz mı? İşte bu hormonlardan biri
de tabii ki İNSÜLİN HORMONUDUR!

Gebeliğin gayet normal olan ve fizyoljik olan, doğal bir sonucu olarak hamileliğin ilk gününden itibaren, kadınlarda İNSÜLİN HORMONU yükselmeye başlar. Başka bir ifadeyle, uzun zamandan beri moda olan söylemle açıklayacak olursak, hamileliğin ilk gününden itibaren, hamilelerde İNSÜLİN DİRENCİNİN (IR) oluşması normal fizyolojik bir süreçtir.

Gebelik haftaları ilerledikçe İnsülin hormonu ve İNSÜLİN DİRENCİ düzeyleri de giderek yükselir. İNSÜLİN
HORMONU büyüme hormonuna (growth hormone) benzeyen hayati önemi olan bir hormondur, gebeler için.

Annenin yükselmiş olan İNSÜLİN HORMONU, plasentadan bebeğe geçmez, engellenir. Plasentadan bir çok beslenme ögeleri ile birlikte, annenin yükselmiş olan kan şekeri ve sitokin dediğimiz bir çok zararlı madde olduğu gibi bebeğine geçer.

İnsüline Benzer Büyüme Faktörü1 (ILGF1-Insulin like Growth Factor1)) diye adlandırılan büyüme hormonuna benzer, ana rahminin büyümesi için, plasentanın normal olarak gelişmesi için gereklidir. Gebelerde bu nedenle, İNSÜLİN hormonu düzeyi aylar içinde yavaş yavaş yükselir, yani İNSÜLİN DİRENCİ (IR) başladığı gibi gebelik haftaları ilerledikce yavaş yavaş giderek artar.

Bilimsel açıdan, İNSÜLİN DİRENCİ demek, şeker hastalığı yani DM2 hastalığı demektir (hyperinsulinemic disease) (1)  İNSÜLİN DİRENCİNİN gelişmesi, annenin şeker metabolizmasında da dengesizlikler, bozukluklarının önemli ve ciddi bir göstergesidir. İNSÜLİN DİRENCİ gelişmiş olan gebede, DM2, dislipidemiler, koroner arter hastalığı, obezite, ve anormal glükoz toleransı gelişmiş olur. Ek olarak, ürik asid yüksekliği, ve fibrinoliz bozuklukları ile birlikte, genel metabolik bozukluklar topluğu, yani METABOLİK SENDROM, bir arada aynı kişi de bulunabilir.

Ben şeker hastası değilim, açlık şekerim normal çıkıyor ama benim İNSÜLİN DİRENCİM var’ demek bilimsel bir açıklama değildir, büyük bir yanılgıdır ve de kandırmacadır. Eğer bir kişide İNSÜLİN DİRENCİ var ise, şeker metabolizması bozulmuş demektir. Bir kişide İNSÜLİN DİRENCİ var ise, DM2, dislipidemiler, koroner arter hastalığı, ateroskleroz, obezite, ürik asid yüksekliği, ve fibrinoliz bozuklukları ve RİSKLERİ de başlamıştır demektir.

Bilimsel olarak 2003 yılından beri bilinmekte ve kabül edilmektedir ki, DM2 ŞEKER HASTALIĞI, bir İNSÜLİN DİRENCİ hastalığıdır.

Açlık kan şekerleri normal olan, gebelerde ve gebe olmayan kilolu ve zayıf kişilerde İNSÜLİN DİRENCİNİN klinik belirtileri nelerdir?
1. ‘Benim hipoglisemim’ var demek, İNSÜLİN DİRENCİ belirtisidir.
2. Bir yemek yedikten sonra halsizlik hissetmek, ya da uyumak, kısa bir süre
kendinden geçmek, İNSÜLİN DİRENCİ belirtisidir.
3. Ayak ve bacaklara kramp girmesi, özellikle uykuda. (modern tıbbın
açıklaması= huzursuz bacak sendromu, ne demekse, anlamış değilim?),
İNSÜLİN DİRENCİ belirtisidir.
4. El ve ayaklarda, el ayak parmaklarında karıncalanma ya da uyuşukluk
hissetmek, İNSÜLİN DİRENCİ belirtisidir.
5. Gece ayak tabanlarının yanması İNSÜLİN DİRENCİ belirtisidir
6. Sık sık acıkma hissi, doyamama hissi, İNSÜLİN DİRENCİ belirtisidir.
7. Aşırı tatlı yeme isteği, tatlılara saldırma, çikolatalara saldırma, şekerli
içeceklere saldırma isteği İNSÜLİN DİRENCİ belirtisidir.
8. Tokluk kan şekeri, yani bir öğünün bitiminden 2 saat sonra ölçülen kan
şekeri değerinin140 mg/dL’nin üstünde olması, İNSÜLİN DİRENCİ
belirtisidir. Yani şeker hastalığı, yani DM2 hastalığı belirtisidir.
9. ÖNEMLİ NOT: Açlık kan şekerinin normal olarak bulunması son derece
aldatıcı bir bulgudur, ve kesinlikle güvenilir bir değer değildir.
10. HbA1c kan değerinin yükselmemesi, normal olarak bulunması da
son derece aldatıcı bir bulgudur, ve kesinlikle güvenilir bir değer değildir.

‘Benim açlık kan şekerim, azıcık yüksek ‘demek, ‘Ben şeker hastasıyım’ demektir. Bu böyle bilinmelidir. O kişinin şeker metabolizmasının çoktan bozulduğunun göstergesi ve kanıtıdır. Şeker metabolizmasının azıcık bozulmuş olması demek ise daha önce açıkladığım gibi, geniş spektrumlu, geniş bir şemsiye altına toplanmış bir çok metabolik bozukluğun bir arada sessiz sedasız bulunduğu demektir. Kesin METABOLİK SENDROM göstergesidir.

Çarpıcı bir örnek verecek olursak: ‘BEN AZICIK HAMİLEYİM’ diyebilir miyiz. İLK GÜNDEN İTİBAREN ya HAMİLEYİZDİR, ya da HAMİLE değilizdir.

İşte aynı şekilde, AÇLIK KAN ŞEKERİNİN AZICIK YÜKSEK OLMASI DA, ŞEKER METABOLİZMASININ BOZULMUŞ OLDUĞUNUN BİR GÖSTERGESİDİR. Lami, cimi yoktur, eveleme develemeye gerek yoktur. İNSÜLİN DİRENCİ başlamıştır, şeker hastalığının komplikasyonları çoktan başlamıştır bile.

Nitekim laboratuvar tetkik sonuçları raporlarında bu bilgiler yeniden düzenlenmiştir ve aşağıda yazdığım şekilde yer almakta ve şablon halinde senelerden beri açıklanmaktadır.

Glukoz testi klinik karar sınırlarının değerlendirmesi:
1. 100 mg/dL altı (Normal)
2. 100-125 mg/dL (Bozulmuş açlık glukozu)
3. > 125 mg/dL (Diabetes Mellitus ön tanısı)

HbA1c testi klinik karar sınırlarının değerlendirmesi:
1. 5.7 % altı (Normal)
2. 5.7 – 6.4 % (Artmış Diabetes Mellitus Riski)
3.  6.5 % ve üzeri (Diabetes Mellitus)

Ancak, kan şekeri yüksekliği gebelerde son derece riskli olduğundan dolayı, gebelerin kan şekeri düzeyleri daha da düşük değerler olarak kabül edilmektedir.

Görüyoruz ki, GEBE ANNENİN YÜKSEK KAN ŞEKERİ SON DERECE RİSKLİDİR ve YÜKSEK KAN ŞEKERİ ve İNSÜLİN DİRENCİ (IR), oldukca geniş bir spekturumu içine alan bir çok metabolik bozukluklarla birlikte görülmektedir. Yapılan bilimsel araştırmalar sonucu, aşırı İNSÜLİN DİRENCİ (IR) olan gebe annelerin bebeklerinde, ana rahminde obezite ve plasenta gelişme geriliği bildirilmiştir 2 .

Ağustos 2016, tarihinde Amerikan Kalp Derneği (AHA), Circulation adlı bilimsel dergide, 2 yaşına kadar çocuklara şeker verildiğinde ileride KALP HASTASI OLDUKLARINI bildirmiştir. BEBEKLERİN PANKREASLARI 1 YAŞINDA ve KARACİĞERLERİ 5 YAŞINDA TAM OLARAK GELİŞMEKTEDİR.

Aynı çalışmada, 355 ml kadar olan, bir kutu mısır şurubu ya da şekerli içecek, içen kişilerde DM2 hastalığının % 22 oranında arttığı da bildirilmiştir 3

Amerikan Kalp Derneği, sonuç olarak da 2 -18 yaşına kadar olan çocukların günde 25 gr’dan fazla şeker tüketmemeleri gerektiğini açıklamıştır. Günde 25 gr’dan fazla şeker tüketen çocukların ileride kalp hastalığı risklerinin çok yüksek olduğu açıklanmıştır.

ÖNEMLİ BİLGİ: ABD’de gebelere OGTT testi yapılıyorken bir hazır kutu mısır şurubu içirilmektedir.

Ülkemizde ise, gebeliğin 24-26’ıncı haftalarında, gebe annelere ‘ACABA GEBELİK ŞEKERİ VAR MI?’ diye, OGTT testi uygulanmaktadır. OGTT testi sırasında, gebe annelere 75-100 gr şeker ile hazırlanmış, olan hipertonik şekerli su
içirilmektedir. Şeker metabolizması gebeliğinin ilk gününden itibaren bozulmuş ve İNSÜLİN DİRENCİ (IR) oluşmuş olan, gebe anne sabaha kadar aç ve susuz kalmaktadır. Dehidratasyon gelişmiş anne ve bebeğine, 75-100 gram şeker ile hazırlanmış hipertonik sıvı ‘ACABA GEBELİK ŞEKERİ VAR MI?’ diye içirilmektedir.

‘ACABA GEBELİK ŞEKERİ VAR MI?’ diye içirilen hipertonik sıvı, annenin kan şekerini aşırı yükselmesine neden olmakta ve zaten mevcut olan İNSÜLİN DİRENCİNİ (IR) ve dehidratasyonu daha da artırmaktadır. Gebe annenin birden bire yükselen kan şekeri 600-650 gram ağırlığındaki dehidrate dehidrate minik bebeğin kan dolaşımına olduğu gibi anında geçmektedir.

ÖNEMLİ NOT: Gebe annelere 75-100 gr şeker ile hazırlanmış, olan hipertonik şekerli su içirilmesi ile, iddia edildiği üzre, 3-5 adet baklava yenilmesi, kalori değeri eşit olsa dahi kesinlikle aynı fizyolojik etkiyi yapması mümkün değildir. Hipertonik şekerli su gebe anne ve bebeği için büyük risk oluşturmaktadır.

Bu nedenle, gebeliğin 24-26’ıncı haftalarında, OGTT testinin yukarıda açıklamış olduğum gibi rutin bir şekilde gebelere uygulanmasının, gerek anneye gerek karnındaki 600-650 gr ağırlığında henüz hiç bir organı gelişmemiş olan bebeğe faydası olmadığı gibi zararları da oldukça fazladır (5). 

‘ACABA GEBELİK ŞEKERİ VAR MI?’ diye içirilen hipertonik sıvının riskleri nelerdir?

‘ACABA GEBELİK ŞEKERİ VAR MI?’ diye içirilen hipertonik şekerli sıvının annelere ve bebeklerine ne gibi riskleri olduğunu açıklayalım:
1. Hipertonik şekerli sıvı ağıza alınır alınmaz, şeker annenin kan dolaşımına geçer ve annenin kan şekerini ani olarak yükseltir.
2. Annenin kan şekeri yükselince, zaten İNSÜLİN YÜKSEKLİĞİ (IR) olan annenin, İNSÜLİN hormonu daha da yükselir.
3. YANİ GEBE ANNEDE KORKULAN, son derece riskli olan ŞEKER HASTALIĞI TETİKLENMİŞ OLUR, riskli ŞEKER HASTALIĞI BAŞLATILMIŞ OLUR, kendi ellerimizle ve kılavuzların uygulanmasıyla (4, 5) .
4. Annenin yüksek kan şekeri ve oluşan proinflamatuvar olan sitokoinler plasentadan olduğu gibi bebeğin dolaşımına geçer (6). Ancak annenin yüksek insulin hormonu plasentadan geçemez ve de bebeğin yüksek kan
şekerini etkileyemez (7) .
5. Bebeğin karaciğeri, pankreası henüz gelişmemiş olduğundan, pankreasından insulin hormonu salgılanması mümkün değildir.
6. Gerek annede, gerek bebekte aniden yükselen kan şekeri sonucu asidoz meydana gelir. Gerek annenin gerek bebeğin tüm vücudu oksijensiz kalır.
7. Annede bu nedenle mide bulantısı ve şiddetli kusmalar başlar.
8. Bebeğin kanında yüksek ve yoğun kan şekeri, bebek organlarında bulunan endotelin gelişmesini engeller ve durdurur.
9. Hipertonik şekerli sıvıdan dolayı dehidratasyon gelişmiş olan annede, kan basıncı düşer, bayılma, baş dönmesi oluşur. Dehidratasyonun derecesine göre, bu şikayetler ortaya çıkar. Ana rahmindeki bebek çırpınmaya başlar.
10. Kısa süre bile olsa, yüksek insulin ve kan şekeri ve asidik ortam, plasentanın da gelişmesini inhibe edererk bozulmasına neden olur.
11. Sonuç olarak annenin karnında bulunan bebekte ciddi bir şekilde risk altında kalır.

Gebeliği sırasında aşırı kilo alınmasının da büyük risk oluşturmaktadır (8).

Aşırı kilosu olan gebe annelerde de İNSÜLİN DİRENCİ (IR) gelişmiştir. Bu annelere şeker yükleme yani OGTT testi yapılması diyabetik şeker hastalığı riskini çok artırmaktadır. Yüksek kan şekeri sonucu annenin kan dolaşımında oluşan sitokainler, yani inflamasyona neden olan bir çok sitokinler plasentaya da zarar verdiği gibi bebeğin kan dolaşımına geçerek bebeğe de son derece zararlı ve riskli olmaktadır ( 9) .

Bu bağlamda, Yeni Asır Gazetesinden Tansu E Gökbudak’ın haberi oldukça ilginçtir: Adı geçen gazetede, Behçet Uz Çocuk Hastalıkları hastanesi’nde 10 ve 18 aylık 2 bebeğe diyabet teşhisi konulduğu ve. Prof. Dr. Behzat Özkan’ın, ‘İlk kez böyle bir durumla karşı karşıyayız’ dediği haberi yayınlanmıştı.

Gebe annelere EN TATLI ZEHİR olan şekerle yükleme mi yapılmıştı acaba? Kimse merak etmedi mi?

AHA Report Recommends Reducing Children Sugar Intake: Children ages 2 to 18 should eat or drink less than six teaspoons of added sugars daily, according to the scientific statement recommending a specific limit on added sugars for children, published in the American Heart Association journal Circulation. Six teaspoons of added sugarsis equivalent to about 100 calories or 25 grams

SON SÖZ:
1. GEBELERE VE BEBEKLERE SON DERECE RİSKLİ OLAN ŞEKER YÜKLEMESİ TESTİ UYGULAMASI YASAKLANMALIDIR, DURDURULMALIDIR.
2. ÇOK DAHA BASİT VE HİÇ BİR RİSKİ BULUNMAYAN RUTİN KAN KONTROLLERİNDE İNSÜLİN HORMONU DEĞERLERİ VE İNSÜLİN DİRENCİ ÖLÇÜMLERİNİN YAPILMASI GEBELİĞİN İLK GÜNÜNDEN İTİBAREN BAŞLATILMALIDIR.
3. 9 AY BOYUNCA, HER KAN KONTROLÜ YAPILDIĞINDA BU DEĞERLERE DE BAKILMALI VE ÖNLEM ALINMALIDIR.

Kaynaklar:

1 Hyperinsulinemic diseases of civilization: more than just Syndrome X. Loren Cordain   , Michael R
Eades, Mary D Eades. Comp Biochem Physiol A Mol Integr Physiol 2003 Sep;136 (1):95-112.  doi:
10.1016/s1095-6433(03)00011-4.

2 Ute M, et al.Hyperinsulinsim, neonatal obesity and placental immaturity in infants born to
women with one abnormal glucose tolerans test value. Journal of Perinatal Medicine, Volume 26,
Issue 1 (Jan 1998):26:36.
3 AHA report. Circulation. August 30 2016.

4 Eriksson UJ. The pathogenesis of congenital malformations in diabetic pregnancy. Diabetes
Metab Rev., 1995; 11:63-82.
5 Di cianni G., et al. Gestational diabetes mellitus: an opportunity to prevent type 2 diabetes and
cardiovascular disease in young women. Women Health (lond Engl), 2010, Jan;6(1): 97-105.
6 Aaltonen R., et al. Transfer of proinflammatory cytokines across the placenta. Obstet Gynecol,
2005; 106:802-817.
7 Suhonen L, et al.Glycaemic control during early ptrgnancy and fetal malformations in women
with type I diabetes mellitus. Diabetologia, 43:79-82, 2000.
8 King JC., Maternal obesity, metabolism, and pregnancy outcomes. Annu Rev Nutr., 2006;26:271-
91.

Siz de yorumunuzu paylaşın: