Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Damar iç yüzünde oluşan tahribatı tamir etmek için kanda bulunan elemanlar o bölgede birikir. Asıl gö­re­vi do­ku ko­ru­yu­cu özel­li­ği olan mad­de­ler (si­to­kin­ler: mo­no­sit ve mak­ro­faj) bu bölgeye ya­pı­şır ve da­mar içi­ne gi­rer.

Kan­da bu­lu­nan ve ko­les­te­rol ta­şı­yan LDL, ser­best ra­di­kal­le­rin et­ki­siy­le ok­sit­le­nir ve mak­ro­faj­lar­la bir­lik­te, kal­si­yum­la bir­le­şe­rek da­mar içi­ne gi­rer.

Kalsiyum, tamir olunacak bölgeye çimento gibi sertlik kazandırır. Ayrıca bu bölgede kanda bulunan hemen tüm elemanların az ya da çok oranda yeraldığı gözlenir. Bu tamirat sonucunda damarın bu bölgesi sertleşir.

Olaydan da anlaşılacağı üzere damarı tıkayan elemanlardan sadece bir tanesidir kolesterol. Vücudun yapıtaşlarından biri olan kolesterolun tamir olunan bölgede yeralması doğal bir sonuçtur. Damarı sertleştiren kalsiyumdur. Kolesterol zararlı ise kalsiyum da zararlı olmalıdır. Diğer kan elemanları da suçlanmalıdır.

Diğer taraftan iç yüzeyi sağlam olan damara kanda bulunan kolesterolün hiç bir etkisi olmaz. Damar sertliğini başlatan tahribatın nedeni, damarı etkileyen oksidasyon elemanları, yüksek tansiyon vb.. nedenler olup kolesterolün burada da bir etkisi yoktur. 

Kolesterol düşürücü ilaçlar karaciğerin çalışmasına müdahale ederek kandaki kolesterol düzeylerini etkiler. Bu ilaçlar “primer hiperkolesterolemi” adlı genetik hastalığı olan hastalarda kullanılması için ilk kez piyasaya sürüldü. Adı anılan hastalıkta kolesterol düzeyleri 1000 mg/dl üzerine çıkmakta ve nadiren görülmektedir.

Sonradan, olasılıkla hekimlerin “savaşacak silahlara ihtiyaç göstermesi” nedeniyle ilacın kullanım alanı genişletilerek bu günlere gelindi.

Bu ilaçların faydalı olduğunu gösteren çalışmalar olduğu gibi ciddi yan etkilerini gösteren yayınlarda bulunmaktadır. Özellikle kolesterol düşürücü ilaçları kullanmaya başladıktan 3 ay sonra ALS (amyotrofik lateral skleroz) adı verilen sinir ve kas erimesiyle giden, tedavisi olmayan hastalığa yakalanan hastaların literatürde yeralması gibi…

Depresyon, yaygın vücut ağrıları, karaciğer enzinlerinde belirgin yükseklik, kanser riskinde artış, cilt kuruluğu bilinen diğer istenmeyen etkileridir.

Amerikan Kardiyoloji Derneği badem, ceviz, balık yağı ve keten tohumu yağı kullanımının kötü huylu kolesterol düzeylerini düşürdüğü konusundaki görüşü doğrultusunda, kolesterol düşürücüler başlamadan önce bu besinler tedavi amaçlı önerilebilir mi?

Siz de yorumunuzu paylaşın: