Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

BİR: Abbas Güçlü bilim insanını tarif ederken “O da yetmez, ürettiğiniz bilimin insanlığa, doğaya, diğer canlılara yararlı olması gerekir” diyor. 

Yanlış!

Bilim adamları içinde insanlığa, doğaya, diğer canlılara yararlı olmak gibi bir amacı olanlar olabilirse de bu bilim adamı olmanın bir şartı değildir.

Bilim adamının kafasında sadece bilim ve cevabını aradığı sorular vardır.

Bu çalışmaların neticesinde “yararlı” bir buluş veya bir “ürün” çıkabileceği gibi tam aksine doğayı veya canlıları mahveden bir şey de çıkabilir.

İsviçre’ li kimyacı Paul Hermann Müller DDT’ yi bulduğu için Nobel Ödülü almıştır ama daha sonra DDT’ nin insan ve tabiat için ne kadar zararlı oldupu anlaşılmış ve yasaklanmıştır.

İKİ: Bizde bilim adamı diye anılan kişilerin çoğu bilim adamı nedir, tarifini bile bilmez. Bunların bir kısmı tıpkı halk gibi doçent veya profesör olmayı bilim adamı olmak zannederler. Oysa bu unvanlar sadece öğretim üyeliği rütbeleridir.

Mesela, ben bilim adamı değilim. Bunu, gururla da ilan ediyorum. 

ÜÇ: Bir bilim adamının profesör, doçent gibi unvanı olabilir de olmayabilir de. Gerçek bir bilim adamı, unvan peşinde bürokratik işlemlerle vakit geçirmek yerine laboratuvarında çalışmayı tercih eder.

DÖRT: Gerçek bir bilim adamının televizyonlarda saatlerce konuşacak vakti olamaz. Amerika’ dan her gün ekranlara bağlanan çan çan konuşan profesörlerimizin bu kadar çok boş vakitleri olmasına şaşırıyorum. Siz hiç Aziz Sancar’ ın bir kanala bağlanıp tek kelime ettiğini duydunuz mu?

***

Milliyet’ te Abbas Güçlü’ nün yazısı:

Televizyonlarda, hemen her gece, onlarca profesörü evimize konuk ediyoruz.

Hemen her konuda uzun uzadıya konuşuyorlar.

Bazıları var ki her konuda ama her konuda ahkâm kesiyor.

Siyaset, eğitim, yargı, sağlık, tarım, deprem, ekonomi demeden gündemde ne varsa, uzman olarak başköşede oturuyor ve konuştukça konuşuyorlar.

Konuşmasınlar mı?

Elbette konuşsunlar. Toplumu aydınlatsınlar ama birinin ak dediğine, diğeri kara demeden.

Daha da önemlisi, kendi uzmanlık alanlarında ve bugüne kadar bilim adına ortaya koydukları çerçevesinde konuşurlarsa hem çok daha inandırıcı olurlar hem de bilimi ve bilim insanlarını onore etmiş olurlar.

Akademik kariyer ile bilim insanı olmak çok farklı şeyler.

Örneğin isminin önünde Dr, Doç, Prof. olan her akademisyen bilim insanı mıdır?

Evet demek çok zor!

Bilim insanlığı, çok meşakkatli bir iştir, hayatınızı bir alana hatta tek bir konuya adarsınız. Çok uzun yıllar onunla yatar, onunla kalkarsınız. Unvan almanız yetmez uluslararası yayınlar yapmanız ve bunların olabildiğince çok refere edilmesi gerekir.

O da yetmez, ürettiğiniz bilimin insanlığa, doğaya, diğer canlılara yararlı olması gerekir.

Bu, bazen bilimi ürüne dönüştürerek, bazen çıkmaz en derin sorunlara çözümler üreterek, bazen de dünyayı değiştirecek gençler yetiştirerek olur! Gerçek bilim insanlarını, diğerlerinden ayıran da zaten budur.

“Televizyon bülbülü”, “dünyaca ünlü” diye bildiğimiz profesörlerimizden pek çoğunun uluslararası tek makalesinin olmadığını, profesörlük unvanının üniversite dışında kullanılmadığını biliyor muydunuz?..

İlk 500’e girdiler!

Eşi Dr. Özlem Türeci ile birlikte koronavirüs aşısını geliştiren Prof. Dr. Uğur Şahin, dünyanın en zengin 500 kişisi arasına girdi.

Hürriyet’in haberine göre, çiftin kurduğu BioNTech’in hisseleri İngiltere’nin aşıya onay vermesinin ardından yaklaşık yüzde 10 arttı! Şirketin yıllık değer artışı ise yüzde 250’yi geçti.

Uğur Şahin, 5.1 milyar dolarlık net servetiyle dünyanın en zengin 493’üncü kişisi oldu!..

Bilim, işte böyle bir şey! Televizyonlarda ahkâm keserek değil, laboratuvarlarda sabahlayarak üretilir, ürüne dönüşür, insanlığın kurtuluşu olur ve bunu başaranlara, mutluluğun her türlüsünü yaşatır!

Darısı diğer bilim insanlarımıza!..

Adını duyan var mı?

Tıpkı Özlem Türeci ve Uğur Şahin gibi, Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Doç. Dr. İbrahim Emre Bora’nın yakın çevresi dışında ismini duyanınız ve tanıyanınız var mıydı?

O da müthiş bir iş başardı ama ne televizyonlarda yer aldı ne de gazete haberlerinde!

Akademik dünyada her yıl heyecanla beklenen 2020 Web of Science Yüksek Atıflı Bilim İnsanları Listesi (The Highly Cited Researchers List) yayımlandı.

Bilim insanlarının performanslarını değerlendirmede uluslararası en çok kabul gören bu liste, son 10 yılda kendi alanlarının öncüleri olan ve çok sayıda yüksek atıflı makalesi olan araştırmacıları içeriyor. Araştırmacılar, 21 bilim alanında sıra dışı performans gösteren araştırmacılardan seçiliyor.

İlk adreslerine göre, üniversitelerimizden bu listeye giren öğretim üyesi sayısı, üniversitelerimizin uluslararası sıralamasını doğrudan etkiliyor. Üniversitelerin Academic Ranking of World Universities (ARWU) sıralamasına göre dünyadaki yerini belirleyen puanın yüzde yirmisi bu listeden geliyor.

2020’de, ilk adresi, Türk üniversitesi olan tek öğretim üyesi olarak Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Doç. Dr. İbrahim Emre Bora bu listeye girdi. Doçent Bora, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı’nda görev yapıyor ve çalışmalarını başta şizofreni ve bipolar bozukluk olmak üzere psikiyatrik hastalıkların erken tanısı konusunda sürdürüyor.

Elbette her şey para değil, bazen para kazandırır bazen de gönül kazanılır. Yeter ki yaptığımız işi en iyi yapmak için kendimize bir hedef koyalım!..

Özetin özeti: İstersek ve doğru hedefler koyar, uygun ortamlar hazırlarsak, değil ilk 500’e, ilk 100’e giren bilim insanlarımız da olur, mucit zenginlerimiz de!..

Kaynak: Bilim insanı kime denir? – Abbas Güçlü (milliyet.com.tr)

***

EK 1 (6.11.2024): Hekim karşısındakini “hasta” olarak, araştırmacı bilim adamı ise karşısındakini “denek” olarak görür.

Hekimin hedefi hastasını iyi etmektir, araştırmacı bilim adamınınki ise iyi bir dergide yayındır.

Hekim, bir kişinin daha derdine çare olduğu için, araştırmacı bilim adamı bir yayını daha olduğu için mutlu olur.

İyi hekim olmak için iyi araştırma yapmak ve yayın yapmak gerekli değildir; iyi hekim olmak için bilimi yakından takip etmek ve araştırmaları doğru anlayıp doğru yorumlamak şarttır.

İyi hekim ve araştırmacı bilim adamı olmayı pek az kişi başarabilir; bunların sayısı tüm dünyada bile parmakla sayılır.

Kendini iyi hekim ve araştırmacı bilim adamı zannedenlerin hemen hepsi ikisini de eline yüzüne bulaştırır.

***

Yazı için 1 yorum yapılmış:

1. aziz kerim dedi ki:

   07 Aralık 2020, 11:54

   bilim insanı yok

   tıp insanı var
   din insanı var
   hukuk insanı var
   vs

   beni iyice okuyan
   topunun köküne kibrit suyu döktüğümü anlar

   muhtemelen
   korona tiyatrosu da
   ancak benimle biter

   okuyan
   bunu da anlar

Siz de yorumunuzu paylaşın: