HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
SİGARASIZ BİR DÜNYA GÜNÜ
Sigaranın sağlığımız için ne kadar zararlı olduğunu her halde artık bilmeyen yok. Başta akciğer, gırtlak, ağız, yemek borusu… olmak üzere, hemen her organın kanserinde sigaranın rolü var. Kronik bronşit ve amfizem gibi nefes darlığına ve solunum yetersizliğine yol açan hastalıklar da hep sigara yüzündendir. Ayrıca, damar sertliği ve bunun neden olduğu, kalp krizleri, felçler ve diğer damar tıkanıklarının da başta gelen nedeni sigaradır.
DÜNYANIN ÜÇTE BİRİ TİRYAKİ
Araştırmalarda, dünyada 1 milyar 250 bin kişinin sigara içtiği ve bir yıl içerisinde bunların 4 milyonunun sigaranın neden olduğu hastalıklar yüzünden öldükleri belirlenmiştir.
Çok önemli bir nokta, sigara tiryakilerinin sadece %15’inin gelişmiş ülkelerin, %85’ inin ise geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerin insanı olmalarıdır. Üstelik, gelişmiş ülkelerde sigara içen kişi sayısı her geçen yıl azalırken, fakir ülkelerde ise tam tersine her geçen yıl daha fazla insan sigaraya başlamaktadır.
Eğer şu andaki sigara içme oranları bu hızıyla devam ederse yani her üç kişiden bir sigara içmeyi sürdürürse, 2020 yılına kadar sigara ve sigaraya bağlı hastalıklardan dolayı ölen kişi sayısı her yıl en az 8.4 milyon kişiye yükselecektir. Bu da önümüzdeki 17 yıl içinde 143 milyon kişinin, ki bu iki tane Türkiye nüfusu eder, sigara nedeniyle öleceği anlamına gelmektedir.
YILLIK ZARAR 2.7 MİLYAR DOLAR
Toraks Derneği’ nin verilerine göre: Türkiye’de yetişkin nüfusun yaklaşık yarısı sigara içmektedir. Ülkemizde sigara içen 17 milyon kişi günde 40 milyon doları, yılda ise 15 milyar doları sigaraya vermektedir. Bu 17 milyon kişinin 4 milyonu hayatından 7 yıl, 4 milyonu ise 22 yıl kaybederek ölecektir. Ülkemizde her yıl yaklaşık 100.000 kişi sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirmektedir. Sigaranın yol açtığı hastalıkların ülkemize verdiği yıllık ekonomik zarar ise 2.72 milyar dolardır. Bu rakama işgücü kaybı, hastalıklar nedeniyle bireylerin ve ailelerinin çektiği acılar dahil değildir. Bu ekonomik kayıplar yıllık geliri bizim 10 katımız olan gelişmiş ülkeleri bile kaygılandırmakta iken, bizim gibi borç yükü olan bir ülkeyi çok daha ciddi önlemler almaya yöneltmelidir.
HER TÜRLÜ TÜTÜN İÇİMİNE HAYIR
Hep sigaradan bahsediyoruz, ama esasında tütün demek lâzım. Çünkü, zararlı olan sadece sigara içilmesi değil, ister pipo, ister puro, ister nargile… olsun, herhangi bir şekilde tütün içilmesidir.
Sigaranın da her türlüsü zararlıdır. Sigaranın light, mentollü, az katranlı veya filtreli olması ‘’hafifletici bir sebep’ değildir. Bunlar insanları aldatmak ve sigaranın bu türlerinin daha az zararlı oldukları izlenimini vermek için sigara şirketleri tarafından geliştirilmiş ‘numaralardır’.
SİGARASIZ ALANLAR, HEMEN ŞİMDİ
Dünya Sağlık Örgütü’ nün bu yılki sloganı ‘Sigarasız Alanlar, Hemen Şimdi’ dir. Bu çok doğru bir uyarıdır. Çünkü, sigara yalnız içen kişi için değil, sigara dumanına maruz kalan herkes için zararlıdır.
Sigara içenler, kendi sağlıklarına değer vermezler ki, çevrelerinde bulunan insanların sağlığını düşünsünler. Sigara içmenin bir özgürlük olduğunu ve bu özgürlüklerinin birçok yerde engellenmesinin insan haklarına aykırı olduğunu ileri sürerler. ‘Benim sigaramdan başkasına ne’ derler.
Oysa, sigara içilen ortamlarda bulunmak yani ‘dumanaltı olmak’, kanserden kalp hastalıklarına kadar sigaranın yol açtığı hastalıkların tümünün nedenidir. Özellikle de küçük çocuklar sigara dumanından titizlikle korunmalarıdır.
Türbana karışmayız ama, sigaranın ister açık, ister kapalı, ister özel, ister kamusal… hiçbir alanda içilmemesi için yapılan her türlü girişimin desteklenmesi gerekir.
-Sigara, toz vs. iştahı keserek sürekli/sık/çok açlığı engellemiş olur. Böylece kesitli ve kısıtlı bitkinin/besinin bulunduğu dünyada sorun yaşanmaz.
-Sigara yemek/çekmek, tıp varlığı ve sürekliliği için iyi bir etkinin yanında iyi bir bahanedir. Tıp, sigara içmesenizde sigarayı bahane eder, sigara sigara sigara der, size kimse ekmek ekmek ekmek, margarin margarin margarin, kola kola kola, kek kek kek, toz toz toz, pis hava pis hava pis hava, şu şu şu, bu bu bu demez. Varsa yoksa suçlu hep sigaradır. Ekmek, margarin şu bu dese insanlara doğal besin yok/sunulamaz. Hep derler, sigara yemesem. ekmek yemesem, ne yaparım, ne yerim, nasıl doyarım. “Biri koladan mideyi bozmuş, doktora gidiyorum geliyorum ama bakalım düzelir mi dedi. Sen çok kola içiyor musun dedim, sabah kalkar kalkmaz aç karna en az bir litre dedi. Doktor koladan hiç bahsetmemiş. Bu kişiye şu an baksanız, bitmiş, tükenmiş.”
-Sigaranın varlığı, işin varlığı demektir. İşler sigara sayesinde döner. Tozsuzluk ve dumansızlık, işsizlik demektir.
-Sigara, toz vs. pis yemeklerin, pis temizlik ürünlerinin, pis süslerin püslerin, pis ortamların, pis kokunun, berbat tadın farkındalığını önleyerek, bu vahşi düzenin devamlılığını sağlar.
-Sigara belkide dünyanın en büyük para getiren ürünüdür.
-Sigarayla savaşan her türlü işlem, klip, kampanya vb. daha çok sigara sattırır/içirir. Sigara demeniz bile içmek için yeter.
-Her zehir, yeni bir zehir dükkanının açılışına neden olur. Zehir zehiri çeker. Böylece para döner.
Sigaranın dünyaya/insana/sistemlere etkileri, sigaranın diğer ürünlere göre işlem farkları, sigaranın diğer sektörlere etkileri, sigaranın/tütünün diğer bitkilere etkileri, sigaranın yanında yenilen içilenlerin durumu, …. saymakla bitmez. Bunun kitabını yazalım desek, kim bilir kaç ağaç yok etmeliyiz.