HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
LİFLİ GIDA YİYENLER UZUN YAŞIYOR
Yeni bir araştırma, kalp krizi geçirdikten sonra daha fazla lifli gıda tüketilmesinin ölüm riskini azalttığını ortaya koydu.
Araştırma başlangıçta kalp-damar hastalığı, felç veya kanser gibi hastalıkları olmayan, takip süresince kalp krizi geçirdikten sonra hayatta kalan 2 bin 258 kadın ve 1.840 erkek üzerinde yapıldı.
Kısa adı NHS olan Nurses’ Health Study ve HPFS Health Professional Follw-up Study olan iki büyük kohort çalışmasının verilerinden faydalanılarak yapılan araştırmada kalp krizi geçirdikten sonra daha çok lifli gıda tüketenlerde tüm sebeplere bağlı ölümlerin azaldığı tespit edildi.
Ayrıca, kalp krizinden önce ve sonrasında lifli gıdaları fazla yiyenlerde hem kalp krizini ve hem diğer tüm sebeplere bağlı ölümler de azalıyor.
Araştırmanın sonuçları özetle şöyle:
BİR: Kalp krizi geçirdikten 9 sene sonra lifli gıda ile beslenenlerde, yüzde 25 daha az olduğu sonucuna varıldı.
İKİ: Tüm sebeplere bağlı ölüm oranları lifleri tahıllardan alanlarda daha fazlaydı.
ÜÇ: Lif alımındaki günde 10 gramlık her artışla mortalite yüzde 15 azalıyordu.
Lifli gıdalar kalp hastalıklarından nasıl koruyor?
Diyetle fazla lif alınmasının enflamasyonu baskıladığı, glisemik cevapları ve ensülin duyarlılığını düzelttiği, kısa zincirli yağ asitlerinin üretimini artırdığı, bağırsak mikrobiyotasına faydalı olduğu ve doyma hissi yaratarak daha fazla yenmesini önlediği düşünülüyor.
Diyetteki lif miktarı ile dislipidemi, hipertansiyon, obezite, diyabet, periferik damar hastalıkları, kalp krizi ve felçler arasında ters bir ilişki olduğunu ortaya koyan araştırmalar var.
Liften zengin tahıllarda aynı zamanda vitamin, antioksidan ve fitokimyasallar bulunması da önemli.
30 sene evvel kalp krizi geçiren 2 bin 33 kişi üzerinde gerçekleştirilen DART (The Diet and Reinfarction Trial) çalışması iki sene boyunca daha fazla lifli gıdalarla beslenmenin kalp ve diğer sebeplerden ölümler üzerine bir etkisi olmadığını göstermişti.
Ancak bu çalışmanın takip süresinin kısa olması, lifli gıdalara uyumun iyi olmaması gibi pek çok eksik tarafı vardı.
Lifli gıdalar olmadan olmaz
Lifler, gıdaların bağırsaklar tarafından sindirilemeyen kısmıdır, kalp-damar hastalıklarından koruyucu etkisi biyolojik olarak da çok mantıklıdır.
Liflerden zengin gıdalarda liflere ilaveten koruyucu tesirleri olan başka birçok bileşik vardır.
Mesela, tahıllardaki antioksidanlar, hormonal etkileri olan lignanlar, amilaz inhibitörleri ve saponinlerin hepsinin de kalp-damar hastalıkları risklerini azaltan etkileri vardır.
Liflerin suda çözünen ve çözünmeyen olmak üzere başlıca iki türü vardır.
Suda çözünmeyen lifler, bağırsaklar aracılığıyla hemen hiç değişmeden atılır.
Bunlar adeta bir sünger gibi su çeker, dışkı kitlesinin oluşumunu ve işe yaramayan atıkların bağırsağı daha kolay terk etmesini sağlarlar.
Suda çözünmeyen liflerin kabızlık, hemoroit ve divertikül gibi hastalıkların önlenmesinde çok önemli etkisi vardır.
En önemli kaynakları meyvelerin kabuk ve küçük çekirdekleri, buğday ve kepeği, mısır, çerez ve tam tahıllardır.
Suda çözünen viskoz lifler, ince bağırsaklardan emilimi etkiler; jel formasyonu sayesinde yemekten sonra ortaya çıkan kan şekeri ve yağları yükselişi önlenmiş olur.
Jel formasyonu aynı zamanda midenin boşalmasını da yavaşlatarak tokluk hissinin devam etmesini sağlar, kilo almaya mani olur.
Eriyebilir lifler ve dirençli nişasta molekülleri kalın bağırsaklardaki bakteriler tarafından fermente edilerek kandaki kolesterol düzeylerini azaltan kısa zincirli yağ asitleri oluşur.
Başlıca çözünen lifli gıdalar yulaf, arpa, pisilyum, çerez, tohum, sebze, meyve ve bakliyattır.
American Tıp Enstitüsü, 50 yaşından genç erkeklerin günde 38 gram, 50 yaşından genç kadınların 25 gram; 50 yaşından büyük erkeklerin 30 gram ve 50 yaşından büyük kadınların ise 21 gram lif almalarını tavsiye ediyor.
Gelelim neticeye
Bir tarafta benim gibi güvenli gıdalarla sağlıklı beslenmenin tüm hastalıklar için olduğu gibi damar sertliği ve koroner damar hastalıklarına karşı koruyucu olduğunu savunanlar var.
Bir tarafta ise kalp sağlığının ancak kolesterol haplarıyla korunabileceğini, diyet ve hayat tarzı değişikliklerinin etkinliğini gösteren yeterli veri olmadığını ileri sürenler.
İster sağlıklı gıdalarla beslenin hem de karnınız doysun, ister hapı yutun; karar sizin.
KAYNAKLAR
http://www.bmj.com/content/348/bmj.g2659
http://ahmetrasimkucukusta.com/2014/01/09/yazilar/tip-yazilari/astim/astimin-ilaci-da-lifli-gidalar/
