Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Sürekli okurlarımın yazının başlığına “Böyle soru mu olur” diye güldüklerini tahmin edebiliyorum.

Onlar yağsız sütün “yoğurtsuz cacık” veya “yumurtasız omletten” farklı bir şey olmadığını gayet iyi biliyorlar.

Maalesef yağlı süt zararlı, çiğ süt pis diye bu harika gıdalara aşağılamaya devam eden bir güruh var ama çok şükür, insanlara doğru beslenme tavsiyesinde bulunan doktorların sayısı her geçen gün de artıyor.

Gelelim neticeye

BİR: “Yağlı süt içebilir miyim?” diye soran hastalarını bir dövmedikleri kalan besleme uzmanlar için Allah ıslah etsin diyorum.

İKİ: Aslında herkese yağsız süt için diyenler kendileri de yağsız süt içiyorlarsa fazla mesele olmayacak çünkü yağsız süt içenlerin yakın zamanda nesillerinin kuruması kaçınılmazdır.

ÜÇ: Tam yağlı sütü süt olarak değil onu mayalayarak yoğurt, peynir, kefir, ayran olarak yiyin için, faydası katlansın.

DÖRT: Yağsız süt bir oksimoron’ dur, bunu içenler de tabii ki moron olur.

BEŞ: Allah yağsız süt diye bir şey yaratmamıştır, yağsız süt endüstrinin para kazanmak için yarattığı “ticari bir ürün“dür. Tercihinizi doğru yapın.

***

Yıllardan beri üzerinde en çok tartışılan besinlerin başında süt ve süt ürünleri geliyor. Sütü, az yağlı mı içelim, yarım yağlı mı, yoksa yağsız mı?

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya, sütün az yağlı mı, yoksa tam yağlı mı içilmesi ile ilgili soru iyaretlerine, son yapılan araştırmalar ışığında cevap veriyor. İşte sütle ilgili doğrular:

• Süt içerdiği süt şekeri, yağ ve protein açısından çok faydalı bir besindir. Günlük yemeklerinizde bulundurmanız dengeli beslenme açısından çok büyük yarar sağlar.

• Sütle ilgili yeni yapılan 16 araştırmanın sonucunda tam yağlı süt ve süt ürünleri kullananlarda obezite, diyabet ve kalp damar hastalığı riski daha az bulundu. Tam yağlı süt ürünlerinin bu şekilde etki göstermesi sütün içindeki bütirat, fitanik asit, trans palmitoleik asit ve konjuge linoleik asit gibi faydalı yağ asitlerinden kaynaklanıyor.

• Tam yağlı sütün içindeki trans-palmitoleik asit kan yağlarını azaltıyor, insülin direncini düşürüyor. Diyabet gelişme riskini %60 azaltıyor.

• Tam yağlı süt ürünlerinde bulunan başka bir yağ asidi olan bütirat da bağırsak hücrelerinde enerji dengelemesi yaparak iltihaplanmayı azaltıyor. Bütiratın bu güçlü etkisi özellikle Crohn hastalarında kendini gösteriyor. Günde 4 gram Bütirat verilen bu hastalarda atak sayısını azaltıyor.

“AZ YAĞLI SÜT KISIRLIK RİSKİNİ ARTIRIYOR”

• Süt ürünlerinde bulunan “konjuge linoleik asit” yağ yakımını hızlandırıyor. Kalp hastalığı, diyabet ve kanser riskini azaltıyor.

• Sütün içindeki bu iyi yağ asitleri mide boşalma zamanını uzatarak tokluk hissini artırıyor.

• Harvard School of Public Healthdeki bir araştırmaya göre, günde 2 veya daha fazla düşük yağlı süt ürünü kullanmak kısırlık riskini %85’lere varan oranda arttırıyor.

• Her gün düzenli olarak 3 bardak süt ve ürünlerini içenlerde kemik erimesi riski azalıyor.

Kaynak: http://www.ntv.com.tr/saglik/sut-yagli-mi-icilmeli-az-yagli-mi,G3f5TleIbUyMCndvlRn7zQ

***

EK 1 (14.1.2023): Ejeksiyon fraksiyonu korunmuş kalp yetersizliği olan hastalarda, yüksek endüstriyel trans yağ asitleri seviyeleri dislipidemi, disglisemi ve daha düşük fonksiyonel kapasite ile ilişkili iken tabii trans yağlar için böyle bir münasebet bulunmamıştır.

Kaynak: https://link.springer.com/article/10.1007/s00392-022-02143-7

Makale: Trans-fatty acid blood levels of industrial but not natural origin are associated with cardiovascular risk factors in patients with HFpEF: a secondary analysis of the Aldo-DHF trial

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: