PAZAR günü başlayan Dr. Ayşegül Çoruhlu röportajı bugün de devam ediyor. Pek çok biyokimya uzmanı, sağlıkçı ve hekim aynı şeye dikkat çekiyor. Akşam yemeği cıssss! Makul bir saatte ağzınıza fermuar çekin, günü kapatın. Çoruhlu ‘17.00’ diyor. Benim için çok erken. Ama akşam yemediğim zaman kendimi daha hafif ve sağlıklı hissettiğim, ertesi güne de daha enerjik başladığım kesin. Bakın bakalım Dr. Çoruhlu’nun anlattıkları size de uyuyor mu…
– “Aralıklı açlık” nedir?
İfadeler farklı farklı oluyor ama yaklaşık olarak benzer konular. 2013’ten beri “Akşam 17.00 sonrası yenmemeli! Akşam yemeği diye bir şey olmamalı” diyorum. Şimdi bu Nobeller vesaireyle gelinen nokta: 1. Uzun açlığın şahane bir şey olduğu. 2. Bunun geceden sabaha yapılırsa daha da şahane olacağı belirtiliyor. Yani 17.00’den sabaha dek aç kalınan zaman, en ideal aralıklı açlık zamanı. “Time restricted diet” deniyor. Amaç, sirkadiyen iç saat düzeni+açlık+uyku üçlüsünü birleştirmek. Akşam yiyip kahvaltıyı atlayarak da bunu yaptığını düşünenler var, ben hatalı buluyorum. Asıl menfaat gece açlığında.
– Bedenimiz kendi bozuk hücrelerini mi yiyor aç yatarsak?
Evet, öyle de denebilir…
– “Herkeste kanserli hücre oluşuyor ama bağışıklığın güçlüyse bunlar imha ediliyor” teorisi de buna mı dayanıyor?
Doğrudur. Sistem çok akıllı çalışıyor. Eskimiş, performansı düşmüş, ömrü dolmuş hücrelerin temizlenmesi, sistemin sağlığı için önemli. Gece açlıkta ve uykuda, çoğu eski ve bozuk hücreyi yakalayıp parçalayıp, sağlam kısımlarını, “yedek parça” olarak kullanma gibi bir durum söz konusu. Buna otofaji deniyor. Bizler sürekli değişen hücreler topluluğuyuz. Her organın hücreleri farklı zamanlarda yenileniyor. Cilt 28 günde, bağırsak 4-5 günde bir yenileniyor. Bu yenilenmelerin tam olması lazım. Aç yatmak bu yüzden çok mühim.
– Siz günde kaç öğün yiyorsunuz?
İki öğün. 11 ve 17’de yiyorum. Bence 17’den önceki 8 saat ne kadar yersen ye. Elbette sağlıklı besinler grubundan. Öğlen istediğin kadar ye! Hatta tıkın. Ama sonra 17’de dişlerini fırçala. Sabaha kadar bir şey yok bir daha…
EDİSON AMPULÜ BULDU MERTLİK BOZULDU
– Fazla kiloların, hastalıkların sorumlusu Edison mu yani? Ampulü bularak geceyi ortadan kaldırmak insanlığın zararına mı oldu?
(Gülüyor) Evet, ampulün icadı ve sonraki elektronikler işin mertliği bozdu! Plastik ayakkabıyı bulana da sinirim, toprağa basamıyoruz artık! Topraktan da elektron alınır. Bitki gibi toprağa basıp güneşe durursak besleniriz…
SABAH 7 BUÇUKTAN ÖNCE UYANMALI
– Sirkadiyen bir hayat nasıl yaşanır? Kaçta kalkalım, kaçta yatalım?
Sabah 7 buçuk öncesi kalmak lazım. Kortizol hormonu piki ve sonraki hormonlar için gün ışığı gerek. Akşam da 11 gibi full karanlıkta yatmak lazım. Elbette başka sirkadiyen işler de var: Mesela bağırsaklar da sabah 8 buçuk civarı daha iyi boşaltım yapar. Erken öğlen sonrası dikkat ve refleksler keskindir, ki bu yüzden olimpiyat rekorları bu saate denk gelir.
SAĞLIK ELİTLERİ OLUŞACAK
“Gelecekte ‘sağlık elit’leri oluşacak” diyorsunuz. Parası olan böbreğinin, karaciğerinin yedeğini alacak. Gerçekten böyle bir dünya mı öngörüyorsunuz?
Elbette. Zaten oldu bile. Yurtdışında benim takip edebildiğim kongrelerde ve üyesi olduğum derneklerdeki bilgiler şaşkınlık verici boyutta! Daha birkaç zaman önce “zihin okuma” oldu. “Beyin internet arayüzü” kuruldu vs. Bilgisayara upload olup hiç ölmeyecekler, soğuk nitrojende bekleyip yeniden canlandırılacaklar. “Ölen bir domuz beyni hücrelerinde tekrar nöron aktivesini başlattık” dedikleri de çok taze haber. Çin’de sözde HIV virüsünden korumak için çocukların genetik yapısı değiştirildi. Oysa bu gen manipülasyonunun gerçek nedeni, aşırı hızlı öğrenen, normalden zeki çocuk yaratmak. Kim eski yöntem çocuk yapar ki artık? Bildiğimiz homo sapiensin sonu geldi gibi. İnsan ötesi dünyası başladı…
HEDEF OLABİLDİĞİNCE GEÇ VE GENÇ ÖLMEK OLMALI
– Her şey aslında biyolojik olarak yaşlanmamak için mi?
Benim işim biyokimyasal olarak hücreleri ‘hack’lemek. Yani onlara genç oldukları zamanki şartları sağlamaya çalışmak. Uzun yaşamaktan öte, “geç yaşlılık yaşamak” diyelim. Olabildiğince geç zamanda, genç ölmek olmalı hedefimiz…
TIBBİ KONULARDA ZEKİYDİM İLİŞKİLER KONUSUNDA DEĞİL
– Neden hiç evlenmediniz? Erkekler bu kurallarınıza uymadığı için mi?
(Gülüyor) Tabii, tabii o yüzden! Kafası çalışan biriyim, hatta zeki bile olduğum söylenebilir. Ama tıbbi konuları kavrarken, araştırırken… İlişkiler konusunda pek zeki değildim. Yanlış yapmışım… Ama Allah’tan şimdi farklıyım!
– Peki her zaman bu kadar güzel ve fit miydiniz?
Güzel olma çabam her kadın kadar. Fit sayılabilir miyim bilmiyorum, sağlıklı ve doğru besleniyorum. Uykuma önem veriyorum, size anlattığım her şeyi hayatımda uyguluyorum. Ve feminenliği çok önemsiyorum.
– Sağlıklı kalmak isteyenlerin kesinlikle yapması gereken en önemli şeyler nelerdir, son olarak bir toparlayalım…
Benim yöntemim akşam yememek! Erken uyumak. Alkol yok. Çer-çöp yemek yok. Bolca ama bolca vitamin, mineral. Ben damardan kendi özel kokteyllerimden alıyorum. Hayata pozitif bakıyorum. Meditasyon, nefes falan gibi şeyler sabrımı zorluyor, ama şahane şeyler tabii. Hiperbarik oksijen kabini bana daha pratik geliyor… Dünyada öyle şeyler var ki daha uygulanan, bu saydıklarım onlara göre oldukça zavallı çabalar! Yani dahası geliyor. Ben nasılsa herkesten önce kokusunu alır ve sizlere iletirim…
Avrupada saat 8 olmasa da yediden önce doğru dürüst bir restoran bulamzsınız fast foodçular dışında.
Bunların ikisi de artist ya.