TIBBIN YENİ HASTALIKLARI: AŞIRI TETKİK VE AŞIRI TEDAVİ
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
JAMA’ da yayınlanan araştırmaya göre testler gereğinden fazla kullanılıyor, sık gereksiz tedaviler yapılıyor ve bu gereksiz hizmetler hastaya zarar verebiliyor.
Etki faktörü yüksek olan muteber tıp dergilerinde 2018 senesinde yayınlanan makalelerden 839’ unun tıbbın aşırı kullanımı ile ilgili olduğu belirlendi.
Prokalsitonin ölçümlerinin alt solunum yolu enfeksiyonu olan hastalarda antibiyotik kullanma süresini etkilemediği (4.2’ ye karşı 4.3), MR ve bilgisayarlı tomografi incelemelerinin yüzde 22 ve yüzde 38’ inde insidentalomalar (tesadüfi tümör=tesadüfoma) olduğu, evre 4 kanserden ölen hastaların yüzde 9’ unda mamografi taramalarına devam edildiği, riski düşük olanlarda akciğer kanseri taramalarının zarar verebileceği tespit edildi.
Acil kliniklerde antibiyotiklerin gereğinden fazla yazıldığı (tüm muayenelerin yüzde 39’ u) ve belirtisi olmayan hipotiroide tedavinin klinik bir faydasının olmadığı ortaya çıktı.
Kansere bağlı olmayan ağrılarda opioid kullanımının anlamlı bir fayda sağlamadığı, yoğun bakım hastalarında ülser önleyici tedavinin işe yaramadığı (ölüm oranı pantoprazol ile %31.1 plasebo ile %30.4) ve oksijen seviyeleri normal olan hastalara oksijen vermenin ölüm oranlarını etkilemediği görüldü.
Gelelim neticeye
Aşırı tetkik, aşırı teşhis ve aşırı tedavinin her geçen gün arttığı kanaatindeyim, bunların bir faydası olmadığı gibi bazılarına zarar vermeleri de mümkündür.
İnsanları gereksiz bir hastalık stresine sokmak, iş yükünün gereksiz yere artması ve getirdiği ekonomik kayıplar da önemlidir.
Aşırı testler, aşırı teşhis ve aşırı tedavi tıp müfredatına bir an evvel alınmalıdır.
Kaynak: https://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/article-abstract/2749762
***
EK 1 (8.12.2022): Sağlık hizmetlerinde aşırı kullanımı ve israfı azaltmak, küresel olarak sağlık sistemleri için yüksek kaliteli bakım sağlamanın önemli bir parçasıdır.
Reducing overuse and waste in healthcare has been identified as an essential part of providing high quality care for health systems globally.1 Unnecessary tests, treatments, and procedures can have serious implications for individual patients, healthcare systems, and the planet. Individuals can be directly harmed through, for example, diagnostic and testing cascades that can cause side effects and lead to substantial anxiety for patients, caregivers, and families. Unnecessary medication can lead to drug interactions, and overprescribing is a driver of public health crises such as antimicrobial resistance2 and the prescription opioid abuse epidemic.3
At the health systems level, overuse or unnecessary tests, treatments, and procedures wastes finite resources and diverts services, treatments, and effort away from those most in need of care. Overuse is not confined to high income countries; it is increasingly well documented even in low and middle income settings.4 Minimising overuse and waste in lower income settings can help direct scarce resources towards evidence based practices in areas of greatest need.4
Waste in healthcare also contributes to the climate crisis, harming people and the planet through the multiple adverse effects of climate change such as air pollution, microplastics in water sources, and an increase in vectorborne diseases.56789 Healthcare is a resource intensive industry that generates a substantial proportion of global carbon emissions, alongside tons of material waste from single use plastics.10 Strategies to reduce healthcare emissions include reducing the estimated 30% of all care that is overused and unnecessary.11
Kaynak: https://doi.org/10.1136/bmj.o2787
Makale: Reducing harm from overuse of healthcare
***
EK 2 (9.7.2023): FERHAT ARSLAN “Bak aşağıda ne diyorum? Bu makale mi ? Değil. Sitasyon alan bir şey mi? O da değil. Profesörlük dosyasına konur mu? Yok canım daha neler, altı üstü 2,3 cümle! Efendiler hanımefendiler ama buz gibi gerçeklerdir. Bakın şimdi yapılan çok önemli bir çalışmada hastaların kullandığı ilaçların %68 i yakın takip gerektiren, % 25 i öldürücü niteliğe sahip bir etkileşim içeriyor. Nerede bu çalışma? Alın impact puanı en yüksek dergide. E peki benim sözümün hükmü var mı? Okuyana, dinleyene, uygulayana var.
Alın makale bilgisi acsjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.33
Kaynak: https://twitter.com/Ferhatarslandr/status/1678074507808972801?s=20
K: https://acsjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.3322/caac.21803
Makale: Clinicians need to stay current with polypharmacy concerns
“Şimdi acar bir kaç hekim bana atarlanacak ama durum yıllardır böyledir. Bu yüzden klinik eczacılık geliştirilmeye çalışılıyor. Ama bizde istenen seviyede değil. Sadece ilaç etkileşimleri ve polifarmasi günümüz sağlık sorunlarının önemli bir kısmını oluşturmaktadır.”
“Size bir site ismi vereceğim. Kullandığınız ilaçların içindeki etken maddeleri bu sitedeki kutuya tek tek gireceksiniz. Sonra tuşa basacak ve çıktı alacaksınız. Bunu Dr nuza göstereceksiniz. Dr bunu yapamaz çünkü 10 dk da 5 dk da hiç birşey yapamaz.”
reference.medscape.com/drug-interacti Site burada.
Kaynak: https://twitter.com/Ferhatarslandr/status/1458512840936001544?s=20
***
EK 3 (9.7.2023): FERHAT ARSLAN “ nature.com/articles/s4159 Yaşlılarınızı çok ilaçtan koruyun. Lütfen. Gereksiz hastane yatış larında da”
Makale: Polypharmacy, hospitalization, and mortality risk: a nationwide cohort study
K: https://www.nature.com/articles/s41598-020-75888-8
Kaynak: https://twitter.com/Ferhatarslandr/status/1458513822361300993?s=20
***
EK 4 (10.7.2023): Can I have blood tests to check everything is alright?
Kaynak: https://www.bmj.com/content/382/bmj-2023-075728
***
EK 5 (11.8.2024): Çağımız tıbbının yeni hastalıklarından biri: POLİFARMASİ. Ölümlere ve sakatlıklara yol açan bu hastalığın tedavisi ise ilaçların kesilmesiyle mümkün oluyor.
Huzurevlerinde yaşayan 190 yaşlı ve engelli üzerinde yapılan araştırmada bunların ortalama 7.09 ilaç kullandıkları tespit ediliyor.
Bunlar iki gruba ayrılıyor ve 119 kişiden oluşan gruptakilerin almaları mutlaka şart olmayan ilaçları kesilirken (ortalama 2.8 ilaç kesiliyor) 71 kişiden oluşan kontrol grubu tüm ilaçlarını almaya devam ediyor.
İlaçları kesilen grupta 1 sene sonra: Ölüm oranı %23 oranında düşüyor (bir yıl içinde kontrol grubunun %45’i ölürken test grubunun %21’i ölüyor). Yıllık hastaneye sevk oranı %18,2 oranında düşüyor (kontrol grubunun %30’una karşılık çalışma grubunun %11,8’i). Gereksiz ilaçların kesilmesi ciddi tasarruf da sağlıyor.
Makale: The war against polypharmacy: a new cost-effective geriatric-palliative approach for improving drug therapy in disabled elderly people
Kaynak: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17642388/
***
EK 2 (13.10.2024): Modern tıp literatürüne son senelerde giren yeni tabirler var:
✅Overtesting (Bilgisizlik, defansif tıp ve ticari sebeplerle, gerekmediği hâlde yapılan ve hastanın başına olmadık işler ve masraflar açabilecek tetkik ve tahliller silsilesi)
✅Overdiagnosis (Gereksiz yapılan testler sonucu, herhangi bir belirtiye yol açmayacak, ömür boyu bir zararı olmayacak ve ölüme sebep olmayacak hastalıkların teşhisi)
✅Overtreatment (Overdiagnosis sonucu, ölene kadar farkında bile olunmayacak bir hastalık için ilaç, radyoterapi, ameliyat gibi ölümcül riskleri de olan tıbbi müdahalelere maruz kalınması)
Bu aşağıdaki tabirin patenti ise bana aittir:
✅Overvaccination (Hastalıkları önlemek bahanesiyle çoğu zaman etkinlik ve emniyeti bile belli olmayan sıvıların, şirketler daha çok kazansın, Bilefendi mutlu olsun diye sınırsız dozlarda yapılmasıdır).
Hayırlı olsun.
Kaynak: https://x.com/drahmetrasim/status/1845404510434246735
There are new terms that have entered the modern medical literature in recent years:
✅ Overtesting (a series of examinations and tests that are performed unnecessarily for ignorance, defensive medicine and commercial reasons, which may cause unnecessary problems and costs for the patient)
✅ Overdiagnosis (Diagnosis of diseases that will not cause any symptoms, will not cause lifelong harm and will not cause death as a result of unnecessary tests)
✅ Overtreatment (Exposure to medical interventions with fatal risks such as medication, radiotherapy, surgery for a disease that will not even be recognized until death as a result of overdiagnosis)
The patent for the following term belongs to me:
✅ Overvaccination (The administration of unlimited doses of vaccination, often of uncertain efficacy and safety, under the pretext of preventing diseases, so that companies can earn more and Bill G. can be happy).
@DrJBhattacharya @MartinKulldorff @MartyMakary @MaryanneDemasi @VPrasadMDMPH @P_McCulloughMD
@Heart_BMJ @BMJ_Open @bmj_latest @TheLancet @TheLancetInfDis @CIDJournal @CMIJournal
@JAMA_current @NEJM @PLOSMedicine @klimik_dernegi
***
İyi de efendim insanlar tetkik edilmek tıbbın modern tekniklerinden faydalanmak istiyorlar., ne var bunda? Bırakınız herkesin bir tomografisi olsun, MR’ sız bir Türk vatandaşı kalmasın, kızların çeyizlerine konsun bunlar.
İnsanlar araştırılmaktan memnunlar mutlular. Burnum akıyor diye gidiyorsun tomografi yapılıyor yapılmazsa olay oluyor. Bir çuval dolusu da ilaç ister iç ister içme