HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
GIDA KATKI MADDELERİ SAĞLIĞIMIZI DUMAN EDİYOR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Paketlenmiş hazır gıdalarda yaygın şekilde kullanılan katkı maddelerinin ne kadar zararlı olabilecekleri her gün daha iyi anlaşılıyor.
Allura kırmızısı (E129) iltihabi bağırsak hastalıklarına yol açıyor
Allura kırmızısı veya E129 olarak da bilinen ve şekerlemelerden meşrubata süt ürünlerinden kahvaltı gevreklerine kadar birçok yiyecek ve içecekte bulunan gıda boyasının iltihabi bağırsak hastalıklarına yol açabileceği gösterildi.
Bu hastalıklar içine en önemlileri Crohn ve ülseratif kolittir. Ülseratif kolit daha ziyade kalın bağırsağı Crohn hastalığı ise ince bağırsakları tutar. Bu hastalıkların başlıca belirtileri karın ağrısı, ishal, kilo kaybı, ateş ve kan kaybına bağlı anemi yani kansızlıktır.
McMaster Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen hayvan deneylerinde sürekli olarak bu boyaya maruz kalmanın bağırsak sağlığına zarar verdiği ve enflamasyona yani mikropsuz iltihaba sebep olduğu tespit edildi.
Araştırmaya göre boya bağırsakların bariyer fonksiyonunu bozuyor ve bir hormon ve sinir ileticisi olan serotonin üretimini artırıyor; bunun sonucunda da bağırsak mikrobiyotası bozuluyor ve kolite hassasiyet yaratan değişiklikler ortaya çıkıyor.
Beslenme bakımından hiçbir değeri olmayan bu boya gıdalara kırmızı renk ve kıvam vererek çocukların ilgisini çekmek için ekleniyor ve son senelerde bu boyanın kullanımında çok büyük artış var.
Allura kırmızısının iltihabi bağırsak hastalıkları dışında alerjiye, bağışıklık ve dikkat eksikliği gibi davranış bozukluklarına sebep olabileceği de biliniyor.
Araştırmacılar, işlenmiş gıdaların hâkim olduğu, lif, vitamin, mineral gibi besin ögelerinden fakir, sayısız katkı maddesi bulunan Batı Tarzı beslenmenin bu hastalıklardaki artışta başta gelen etkenlerden biri olduğunu söylüyorlar.
Kaynak: https://www.nature.com/articles/s41467-022-35309-y
Makale: Chronic exposure to synthetic food colorant Allura Red AC promotes susceptibility to experimental colitis via intestinal serotonin in mice
Suni tatlandırıcı eritritol kalp damar hastalığı ve felç riskini artırıyor
ABD ve Avrupa’da araştırmacılar, kalp hastalığı riski taşıdığı düşünülen yaklaşık 4 bin kişinin kan örneklerini inceledi.
Araştırmada, kalp hastalığı riski taşıyanların kanlarında yüksek seviyede eritritol bulunmasının, bu kişilerde kan pıhtılaşması, kalp krizi ve felç görülme ihtimalini 2 kat artırdığı tespit edildi.
Cleveland Clinic Lerner Araştırma Enstitüsü tarafından yapılan klinik çalışmalarda, eritritolün kan trombositlerinin daha kolay pıhtılaşmasına sebep olduğu ortaya kondu ve pıhtılaşmanın kalp krizi ve felci tetikleyebileceğine işaret edildi.
Eritritol, birçok meyve ve sebzede doğal olarak bulunan, şeker tatlılığının yüzde 70’ine sahip bir tadı bulunan ve kalorisiz olarak kabul edilen şeker alkolü olarak biliniyor.
Araştırmacılar, eritritolün şeker hastalığı bulunan kişilere alternatif tatlandırıcı olarak verildiğine dikkati çekerken, bunun ölümcül sonuçlar doğurabileceği konusunda da uyarıyor.
Kaynak: https://www.nature.com/articles/s41591-023-02223-9
Makale: The artificial sweetener erythritol and cardiovascular event risk
Okuma tavsiyesi: https://ahmetrasimkucukusta.com/2019/01/13/yazilar/tip-yazilari/beslenme/cocuklari-zehirleyen-gida-katkilarina-karsi-acil-tedbirler-sarttir/
https://www.acsh.org/news/2023/03/07/debunking-erythritol-study-16918
***
EK 1 (20.9.2023): Endüstriyel gıdalarda kıvam artırıcı olarak ve raf ömrünü uzatmak için yaygın olarak kullanılan emülgatör adı verilen katkı maddeleri kalp damar hastalığı riskini artırıyor.
Kaynak: https://www.bmj.com/content/382/bmj-2023-076058
Makale: Food additive emulsifiers and risk of cardiovascular disease in the NutriNet-Santé cohort: prospective cohort study
***
EK 2 (23.4.2024): Emulsifiers Make Food Appetizing yet Bring Health Dangers
Kaynak: https://www.webmd.com/diet/news/20240412/emulsifiers-in-food-may-bring-health-dangers
***
EK 3 (8.8.2024): Sıfır kalorili suni tatlandırıcı eritritol, sağlıklı insanlarda kanda pıhtılaşma ve kalp-damar hastalıklarına yol açıyor.
Kaynak: https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/ATVBAHA.124.321019
Makale: Ingestion of the Non-Nutritive Sweetener Erythritol, but Not Glucose, Enhances Platelet Reactivity and Thrombosis Potential in Healthy Volunteers
***
EK 5 (17.12.2024): Yeni bir çalışma, koyulaştırıcı olarak kullanılan ve dondurmadan bitki bazlı süte kadar her türlü hazır gıdaya eklenen yaygın bir gıda katkı maddesi olan karragenan‘ ın fazla kilolu kişilerde insülin direnci ve enflamasyona sebep olduğu belirlendi. Kırmızı deniz yosunundan elde edilen bir katkı maddesi olan karragenan’ ın sağlık üzerine kötü bir tesiri olmadığı biliniyordu. FDA onayı da vardı. Demek ki… neymiş? Güvenilir, emniyetli denilen katkı maddelerine güven olmazmış.
Kaynak: https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12916-024-03771-8
***
EK (18.12.2024): Çocukların severek yedikleri tahıl gevrekleri, cipsler, hamur işleri, puding ve çorbalar dâhil günlük yiyeceklerin birçoğunda sentetik bir sarı boya var. Bu boya, gıdalar parlak sarı olmasa bile mevcut olabilir.
Tartrazin veya sarı 5, genellikle gıdaların daha çekici görünmesini sağlamak için eklenen ve kömür katranından elde edilen bir boyadır. Bu ayrıca ilaçlar, güzellik ürünleri ve kokular gibi bir dizi gıda dışı üründe de bulunur.
Yeni bir araştırmada, bazı çocuklarda tartrazin alımıyla sinirlilik, huzursuzluk ve uyku bozukluğu gibi davranış değişiklikleri ilişkili bulundu ve bu etkiler doz arttıkça da artıyordu.
Tartrazinin, özellikle astım veya aspirin duyarlılığı olanlarda alerjik reaksiyonlara sebep olabileceği de biliniyor.
Tartrazin, kısa süre önce Kaliforniya’daki okullarda servis edilen gıdalarda yasaklanan altı boyadan biridir.
Kaynak: https://www.jpeds.com/article/S0022-3476(06)80164-2/abstract
Makale: Synthetic food coloring and behavior: A dose response effect in a double-blind, placebo-controlled, repeated-measures study
***
Sayın hocam D3 ampuldeki BHA koruyucu maddesi abarttıkları kadar zararlımı…