Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

ZATÜRREE İLK SIRADA

Çocuk ölümlerine neden olan, ancak önlenmesi ve tedavi edilmesi mümkün olan bu hastalıkların başında ise zatürree gelmektedir. Zatürree, akciğer dokusunun iltihabıdır. Araştırmalara göre 5 yaş altındaki çocuk ölümlerinin %20’sinin nedeni zatürreedir ve dünyada her yıl 2 milyondan fazla çocuk bu hastalık yüzünden ölmektedir. Ülkemizde de 5 yaşından küçük çocuklarda ölümlerin başta gelen nedeni zatürreedir.

Pek çok virüs, bakteri veya mantar zatürreeye neden olabilir, ancak bunlar içinde en çok rastlanan etken pnömokok ismi verilen bakterilerdir.

SOLUNUM ZORLUĞUNA DİKKAT

Zatürreenin klinik tablosu çocuğun yaşına ve zatürreeye neden olan mikroplara göre farklıdır, ancak yüksek ateş ve öksürük temel belirtilerdir. Küçük bebeklerde öksürük olmadan da zatürree olabileceği unutulmamalıdır.

Zatürreenin çok önemli bulguları, nefes alırken kaburga aralıklarının içeriye doğru çekilmesi ve çocuğun solunum zorluğu içinde olmasıdır. Solunum hızının 1 yaşın altındaki bebeklerde 50’ nin, 2-5 yaş arasındaki çocuklarda 40’ ın ve 5 yaşından büyüklerde de 30’un üzerinde olması zatürree veya başka bir ciddi solunum yolları hastalığının işaretidir. Burun kanadı solunumu, solunumun hırıltılı olması, dudakların morarması da zatürreeye ait belirtiler olabilir.

Zatürree, küçük çocuklarda ateşle beraber uyuklama veya huzursuzluk, karın ağrısı, kusma, ishal veya beslenme bozukluğu gibi belirtilerle de karşımıza çıkabilir.

Zatürree tanısı çoğu zaman klinik belirti ve muayene bulgularına dayanılarak konur. Her hastaya akciğer röntgeni çektirilmesi gerekli değildir.

RİSK FAKTÖRLERİ

Düşük doğum tartısı ve prematürelik, anne sütü almama, beslenme bozuklukları,  D vitamini eksikliği, evde sigara içilmesi, kalabalık evlerde yaşama, kızamık ve boğmaca aşılarının yapılmamış olması, ailenin sosyo-ekonomik düzeyinin düşük olması çocuklarda zatürree riskini artıran faktörlerdir.

TEDAVİ EVDE DE YAPILABİLİR

Zatürree,  özel durumlar dışında ev şartlarında da tedavi edilebilir. 2 aylıktan küçük bebekler, ağır zatürree belirtileri gösteren çocuklar, tekrarlayan zatürreesi olanlar, altta yatan kalp veya diyabet gibi hastalığı olanlar ile iki günlük antibiyotik tedavisine cevap vermeyenlerin mutlaka hastanede yatırılarak tedavileri gerekir.

Solunum sayısının fazla olması, morarma, uyuklama, inleme, derinin kuruması, çocuğun meme veya mamasını reddetmesi ağır zatürreeyi gösterir.

TEDAVİ SÜRESİ 7-10 GÜNDÜR

Zatürree, erken tanındığında antibiyotiklere iyi cevap veren ve tamamen geçen bir hastalıktır.

Antibiyotik seçimi çocuğun yaşına, hastalığın klinik özelliklerine göre yapılır. Zatürreeye neden olan etkenin belirlenmesi çok zordur ve bu da zaten özel durumlar dışında gerekli değildir. Genel durumun düzelmesi, ateşin düşmesi gibi iyileşme belirtileri ilk 48 saat içinde görülür. Antibiyotik tedavinin süresi 7-10 gündür.

Solunum güçlüğü ve morarma olan bebeklere oksijen tedavisi de uygulanmalıdır.

Küçük bebekler daha sık emzirilmeli ve çocuğa yaşına uygun yüksek kalorili besinler verilmelidir. Çocuğun susuz kalmamasına çok dikkat edilmelidir.

Siz de yorumunuzu paylaşın: