Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Günlük hayatta kullandığımız yüzlerce plastik üründe bulunan fitalatların erkeklerde, kadınlarda ve çocuklarda testosteron seviyelerini azalttığı belirlendi.

Testosteron esas olarak “erkeklik hormonu” olarak tanınmakla beraber erkelerde ve kadınlarda beyin fonksiyonları, kemik dansitesi, fiziki büyüme ve kalp sağlığı üzerinde de etkileri var.

Michigan Üniversitesi uzmanları tarafından gerçekleştirilen araştırmada, 2011-12 Milli Sağlık ve Beslenme Araştırması (National Health and Nutrition Examination Survey) kapsamında 2 bin 200’ den fazla kişinin testosteron ve idrar fitalat seviyeleri ölçüldü.

Journal of Clinical Endocrinology & Metabolismisimli dergide yayınlanan araştırmada, 6-12 yaş arası erkek çocuklarda ve 40-60 yaş arası erkek ve kadınlarda kanda fitalat seviyesi yükseldikçe testosteron seviyesinin azaldığı belirlendi.

Araştırmaya göre, yüksek fitalat seviyeleri testosteronun 40-60 yaş arası kadınlarda yüzde 11-24; 6-12 yaş arası erkek çocuklarda yüzde 21-34 düşüklüğü ile birlikteydi.

Fitalatlar nedir?

Fitalatlar, plastiği yumuşatmak ve daha esnek olmasını sağlamak için özellikle oyuncaklarda, marleylerde, yapışkanlarda, deterjanlarda, tıbbi malzemelerde; oje, sabun, şampuan, saç spreyi gibi kişisel bakım ürünlerinde de renk ve kokunun kalması için kullanılıyor.

Yapıları birbirinden küçük farklılıklar gösteren fitalatlar bu ürünlere kimyasal bağlarla bağlanmadıklarından dolayı solunum, deri veya ağız yoluyla insan vücuduna kolaylıkla girebiliyor.

Hayvan deneyleri ve insanlar üzerinde yapılan araştırmalar fitalatların “hormon bozucu etkileri” olduğunu gösteriyor.

Bunlar, özellikle anne karnında gelişim aşamasındaki fetüs ve vücut savunmaları, bağışıklık sistemleri henüz tam olarak gelişmemiş olan küçük çocuklar için daha büyük tehditler oluşturuyor.

Fitalatlara maruz kalan erkeklerde sperm DNA’ sında hasar meydana geldiği ve sperm kalitesinin bozulduğu; gebe annelerin erkek çocuklarında genital organlarda gelişme kusuru geliştiği biliniyor.

Fitalat maruziyeti ile obezite, diyabet, astım, dikkat eksikliği ve öğrenme güçlükleri de ilişkilendirilen pek çok çalışma var.

Her sene hayatımıza 700 kimyasal giriyor

Hepimizin yiyip içtiklerinde, elbiselerde, eşyalarımızda, yapı malzemelerinde, kozmetiklerde kısacası çevremizdeki her üründe 84 binden fazla kimyasal var ve bunlara her sene ortalama 700 tane de ilave oluyor.

Bu kimyasalların hiçbiri yeterli güvenlik araştırmalarından geçmeden hayatımıza giriyor ve zararları ancak yaygın ve yoğun bir şekilde kullanılmaya başlandıkça anlaşılıyor.

Üretimde giderek daha yağın olarak kullanılan bu 84 binden fazla kimyasal içinde emniyetli olup olmadıkları test edilenlerin sayısı 200 kadar ve bunlar arasında düzenlemeler yapılanların sayısı ise sadece beş.

Gelelim neticeye

Son 50 senede erkeklerin testosteron seviyelerinde bir azalma ve sperm kalitesinde azalma, erkek çocuklarda genital deformiteler var.

Erkek çocuklarda testosteron düşüklüğü, üreme fonksiyonlarını; orta yaş erkek ve kadınlarda ise seksüel fonksiyonları, libido, enerji, bilişsel fonksiyonlar ve kemik sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Plastiği yumuşatan fitalatlar erkekleri de yumuşatıyor.

KAYNAK

http://press.endocrine.org/doi/abs/10.1210/jc.2014-2555?queryID=%24%7BresultBean.queryID%7D

Siz de yorumunuzu paylaşın: