Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Artık SARS-CoV-2 adıyla bilinen koronavirüslerin yüzeyinde kısaca S proteini (spike protein) adı verilen çıkıntılar bulunur.

Bu S proteininin S1 ve S2 olarak adlandırılan iki farklı fonksiyonel kısmı vardır.

Virüsün hücreye girebilmesi S proteinleri sayesinde olur.

Virüs önce S1 alt birimi ile sonra S2 alt birimi ile hücreye bağlanır ve kaynaşır (füzyon).

Bu kaynaşmanın olabilmesi için S proteinin hücrelerde bulunan proteazlarla ayrışması (cleavage) gerekir ve bu ayrışma genellikle furin vasıtasıyla gerçekleşir.

Furin bir enzimdir ve onun sayesinde proteinler biyolojik aktif duruma gelebilirler.

Akciğer hücrelerinde bol miktarda furin vardır ve virüsler de bu enzimi kullanarak kendi yüzey glikoproteinlerini aktif hale getirirler.

Kaynak: https://science.sciencemag.org/content/370/6518/765

SARS-CoV-2 S proteinlerinde diğer koronavirüs ve SARS virüsünün aksine S1/S2 ayrışma yeri vardır.

SARS-CoV-2 S1 proteini, akciğer hücresine ACE2 yüzey reseptörü aracılığıyla bağlanır; furin ayrışması bu bağlanmayı kolaylaştırır.

SARS-CoV-2 ACE2 reseptörlerine bağlanması SARS virüsüne göre 10-20 misli daha fazladır.

Bütün hücre yüzeylerinde furin bulunması sebebiyle Covid-19 birçok doku ve organda aktive olur.

Aktive Covid-19, NLRP3 inflamazomları serbestleştirerek ölümcül sitokin fırtınasına yol açan şiddetli immun reaksiyonları başlatır.

Aşı, antikorlar ve KOVİD tedavisi

S1 ve S2 alt birimlerine karşı antikor oluşturma çabaları var.

Daha önce SARS vakalarında bu birimler bağışıklık sisteminin hedefleri olarak belirlenmişti.

SARS virüsü ve SARS-CoV-2’ un sekans ve yapıları benzer olmakla beraber SARS’ ın S proteinine karşı antikorlar Covid-19’ un S proteinine bağlanmadı.

Bu da bize potansiyel ilaç ve aşıların SARS-CoV-2′ a uyarlanması gerektiğini gösteriyor.

Bugünkü araştırmalar, Covid-19’un S proteini hedef epitoplarını belirlemeye uğraşıyor.

Yeni S proteini yapısı kullanılarak covid-19’ u atlatan hastalardan antikorlar izole edilebilir.

Yapıları aydınlatılan antikorlar fazla miktarlarda üretilerek yeni bir aşı geliştirilmeden önce enfeksiyonun tedavisinde kullanılabilir.

Gelelim neticeye

SARS-CoV-2′ un soğuk algınlığı tablosuna yol açan diğer koronavirüsler ve SARS etkeni olan koronavirüsten farkı S proteinde furinin tesir edebileceği bir ayrışma yeri olmasıdır.

Kaynaklar:

https://www.assaygenie.com/how-furin-and-ace2-interact-with-the-spike-on-sarscov2

https://www.evolutamente.it/covid-19-pneumonia-inflammasomes-the-melatonin-connection/

***

EK 1 (15.2.2021): SARS-CoV-2 strategically mimics proteolytic activation of human ENaC. Kaynak: https://elifesciences.org/articles/58603

***

Yazı için 2 yorum yapılmış:

1. Gürkan Sağlam dedi ki:

   02 Nisan 2020, 11:33

   Hocam furinleri bloke etmek olabilir mi ne dersiniz?

2. Metin AKGEYİK dedi ki:

   02 Nisan 2020, 12:52

   Hocam bu bilgiler sanırım ilaç ve aşı için önemli bilgiler

Siz de yorumunuzu paylaşın: