HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
USA’ DA BAZI SAĞLIK ÇALIŞANLARI ÖNCELİKLİ ERİŞİMLERİ OLSA BİLE KOVİD AŞISINI REDDEDİYOR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
USA’ da KOVİD aşılarına öncelikli erişimleri olan sağlık çalışanları aşı olmayı reddediyor (1):
St. Elizabeth Community Hospital’ de 700 sağlık çalışanının yarısından azı aşı ilk sunulduğunda aşı yaptırmaya istekli idi.
Providence Holy Cross Medical Center’ da ise her beş doktor ve hemşireden biri, Los Angeles’ ta da hastanede “ön cephede” çalışanların yüzde 20-40’ ı, Riverside County’ de sağlıkçıların yüzde 50’ si aşıyı reddetti.
Benzer bir çekimserlik USA’ da huzurevi çalışanlarında da var, bunların da yüzde 60’ ı aşı yaptırmak istemiyor (2).
Salgını en ağır şekilde yaşayan, birçok hastanın bırakın yoğun bakımı hastaneye bile kabul edilmedikleri bir ülkenin doktor, hemşire ve sağlık çalışanlarının aşı olmak için can atmaları beklenirken, önemli bir kısmının aşıyı reddetmesi mutlaka tartışılması gereken bir hadisedir.
Çok az insan aşılanırsa, pandeminin süresiz olarak uzayacağına, sağlık sistemi üzerinde aşırı zorlanmaya ve devam eden ekonomik çöküntülere yol açacağına inanılıyor.
Aşılar etkin ve emniyetli bulundu
Yaşlılar ve kronik hastalıkları olanlar da dâhil olmak üzere on binlerce katılımcı üzerinde yapılan çalışmalardan sonra aşıların etkinliği ispatlanmıştır.
Aşıların, bileşenlerinden herhangi birine şiddetli alerjik reaksiyon gösterenler dışında önemli bir yan etkisi de bildirilmediğine göre, doktorlar ve sağlık çalışanlarının aşı çekimserliğinin sebepleri neler olabilir?
Aşı olmayı düşünmeyenler gerekçelerini, yan etki endişesi, hükumete güvensizlik, aşıların geliştirilmesinde siyasetin rolü, şeffaflık ve netlik olmaması, KOVİD’ in abartılması, ilaç şirketleri ve CDC’ ye güvensizlik şeklinde sıralıyorlar.
Gebe olan bir hemşire “riskleri bilinmeyen bir aşı yerine KOVİD riskini tercih ederim” diyor.
Bazıları ise aylardır virüs almadıklarını ve “aşı olmadan da korunmaya devam edebileceklerini” düşünüyorlar.
Esas mesele tıbba olan güveninin sarsılmasıdır
Ben esas meselenin ateş hattındaki doktor ve sağlık çalışanlarında bile yüksek oranda görülen aşı tereddüdü değil genel manada tüm dünyada tıbba olan güvenin sarsılması olduğunu düşünüyorum.
Nitekim bizde Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası’ nın araştırması katılımcıların yüzde 64’ ünün “aşı konusunda endişeli” olduklarını ortaya koyuyor (3).
Başka bir araştırma da aşı karşıtlığının esas sebebinin “hiçbir şeye güvenmemek” olduğunu gösteriyor (4).
İknâ yerine yangına körükle gitmek
Doktorlar arasında bile böyle bir güven bunalımının olduğu durumda bu endişeleri gidermeye çalışmak yerine aşılar tartışılmasın demek, aşı tereddüdü duyanları vatan hainliği ile suçlamak, aşı yaptırmayanlara kamusal alanları yasaklama teklifleri yangına körükle gitmekten farksızdır.
Bu tür davranışlar insanları aşıdan daha fazla uzaklaştırır.
Bilim Kurulu’ ndan maske, mesafe, temizlik dışında bağışıklığın güçlendirilmesi, ağız-boğaz ve burun temizliğinin önemi hakkında tek bir tavsiye çıkmaması bir tarafa, bunları dile getirenlere karşı düşmanca bir tavır takınılmasını, hakaretler yağdırılması da anlaşılabilir bir şey değil.
Gelelim neticeye
Neden bir sunucu çıkıp da televizyonlara bağlanmak için işi gücü bırakarak Skype başında nöbet tutan USA’ daki bilim adamlarımıza “Amerikalı doktorların aşı çekimserliğini ve sebeplerini” sormuyor acaba!
Kaynaklar:
***
EK 1 (13.1.2021): USA’ da aşı tereddütleri sağlık çalışanları arasında bile yüksek: Ankete katılanların yalnızca üçte biri COVID-19 aşılamasına hemen izin verirken, katılımcıların yarısından fazlası daha fazla veriyi gözden geçirene kadar kararlarını ertelemeyi tercih etti. Kaynak: https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.01.03.21249184v1
***
EK 2 (17.1.2021): Türkiye’nin koronavirüsle mücadelesini Halk TV, KRT, Tele 1 ve Haber Global’in yanı sıra Twitter’da eleştirmesiyle ünlü Prof. Dr. Bengi Başar, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu üyelerinin aşı olduğu akşam şöyle bir tweet attı: “Naklen yayınla, aşılanan bürokratlarımızı ve bazı hocalarımızı gördük; hayırlı olsun! Nüfus 80 milyon küsur, elimizde şu an için 1.5 milyon kişiye yetecek kadar aşı olduğu söylendi. Beni ilgilendiren, aşı kampanyasının devamı; yani kalan en az 60 milyon yurttaşımız.” Prof. Dr. Bengi Başar, 15 Ocak’ta ise Çin aşısı Coronavac’ı olurken çekilen fotoğrafını Twitter’den paylaşıp, “Elbette seçme şansım olmasını isterdim, ama mademki elimizde tek bu aşı vardı, olmam gerekirdi” diye yazınca eleştirilerin hedefi oldu.Prof. Dr. Başar, sosyal medyada yazdıkları ve ekranlarda söyledikleriyle yaptığının çeliştiğini yazıp, eleştirenlere tek tek cevap vermeye çalıştı, ama başarılı oldu mu, bilemem. Bu konuda bildiğim tek şey var, o da şu: Kişinin söylemleriyle eylemi örtüşmeli. Söylemlerle eylemler çelişince kişinin eğitimi, titri ne olursa olsun o saatten sonra ne söylediğinizin pek önemi kalmaz insanların nazarında…Kaynak: https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/ali-eyuboglu/asi-oldu-tepki-aldi-6407817
***
EK 3 (27.1.2021): Kovid-19 aşısına en çok AK Parti’liler en az İYİ Partililer güveniyor. Kaynak: https://www.indyturk.com/node/306361/haber/ara%C5%9Ft%C4%B1rma-kovid-19-a%C5%9F%C4%B1s%C4%B1na-en-%C3%A7ok-ak-partililer-en-az-i%CC%87yi%CC%87-partililer-g%C3%BCveniyor#.
***
EK 4 (2.1.2021): Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, corona virüs aşısıyla ilgili, “Zorunlu aşıya taraftar değilim. Ama gönüllülük olarak da olsa Türkiye’de pek çok kişinin aşı yaptıracağına inanıyorum” dedi. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, corona virüsle mücadele kapsamında ülkeye getirilen aşıların gönüllü olarak yapılması gerektiğini söyledi. Kendisinin de aşı yaptırdığını belirten Özlü, “Benim kişisel fikrim, aşının zorunlu olmasından yana değil. Ben gönüllülükle yapılmasından yanayım. Zorunlu aşıya taraftar değilim. Ama gönüllülük olarak da olsa Türkiye’de pek çok kişinin aşı yaptıracağına inanıyorum. Tabii ilk başta tereddütler olabilir. Ama zaman içinde bu tereddütler ortadan kalkacaktır ve insanlar aşıya ulaşıp aşı yaptıracaklardır. Ben aşı oldum. Bir yan etki fark etmedim. Herhangi bir olumsuz bir etki görmedim” diye konuştu. Kaynak: https://www.ntv.com.tr/saglik/bilim-kurulu-uyesizorunlu-asidan-taraf-degilim,rgvO1PYFDE6QYR-__69xeQ
***
EK 5 (2.2.2021): Japonya, Şubat ayı sonuna kadar sağlık çalışanlarını aşılamaya bile başlamayacak. Güney Kore Şubat ayının sonlarında aşılamaya başlamayı planlıyor ve Hong Kong ayın ortasında “yüksek riskli” grupları aşılamaya başlayacak. Daha yavaş aşılama Doğu Asya ülkelerine başka yerlerdeki hatalardan ders alma şansı verir, ancak virüsün daha bulaşıcı ve belki de daha ölümcül varyantları ortaya çıktıkça riskler de ortaya çıkarır. Kaynak: https://www.nytimes.com/2021/01/31/world/asia/japan-south-korea-vaccinations.html
***
EK 6 (30.5.2021): Houston’da Methodist Hastanesi sağlık çalışanlarından 117 kişi “kobay değiliz, tam onaysız aşıya zorlama olmaz” diyerek dava açtı. Kaynak: https://www.rt.com/usa/525209-houston-emplyees-vaccine-mandate/
***
EK 2 (13.8.2021): A new study found that the most educated are the least likely to get jabbed. Kaynak: https://unherd.com/thepost/the-most-vaccine-hesitant-education-group-of-all-phds/
***
Doç: Dr. Kaan Yılancıoğlu:
Amerika, L.A. ‘de sağlıkçıların %20-40 arasında aşı olmayı reddettikleri, bazı hastanelerde oranın %50’lere çıktığı yazıyor.
Nedeni otoriteye, ilaç firmalarına olan güvensizlik, uzun süreli yan etkilerin bilinmemesi…
Aşı karşıtlığı ile çekimserlik farklı şeyler…
https://twitter.com/drkaanyl/status/1345259837194702849?s=20
İnsanların çekincelerini iyice anlayarak, kız vermeyecez, vatan hainidir gibi tehditler ile değil, en açık şekilde gidermek, otoritelerin görevidir. Aksi takdirde, #coronavirus salgını uzun süre aramızda olacaktır.
Otoritelere, ilaç firmalarına azalan güven ise tartışılmalıdır.
https://twitter.com/drkaanyl/status/1345259839086350336?s=20
bakın doktorlar
vücut sağ-sol ayrı çalışır
yâni birbirinden bağımsızdır
meselâ sağ eldeki ağırlık solu etkilemez
aynı şekilde sola vurulan aşı sağı etkilemez
şu şüpheli duruma da dikkat edin
neden insanlarda sağ/sol birbirinden farklı
neden bu dengesizlik
Bizim doktorlarımızın aşıya yaklaşımını gösteren bir anket çalışması var mı acaba