Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

İndependent Türkçe‘ deki yazım:

Banka deyince insanın aklına ilk anda hemen para gelse de farklı banka türleri de ortaya çıkmaya başladı.

Bunlar tıbbi ürün bankaları.

Kan bankası…

Kordon kanı bankası…

Sperm bankası…

Yakın bir zamanda bunlara ilave olacak bir banka türü de “dışkı bankası” olacak.

Evet, yanlış duymadınız: Dışkı Bankası!

Çünkü birçok kronik hastalığın ortaya çıkmasında veya ilerlemesinde bağırsak mikrobiyotasının yattığını giderek daha iyi anlaşılıyor.

Bağırsak mikrobiyotası nedir?

İnsan vücudunda 100 trilyon hücre bulunduğu tahmin ediliyor; bundan 10 misli fazla miktarda mikrop da vücudun deri, ağız, vajina, bağırsaklar gibi çeşitli bölgelerinde yerleşmiş bulunuyor.

Bu mikroplar bulundukları yerlere göre daha önce o bölgenin “florası” olarak adlandırılırdı; flora yerine artık “mikrobiyota” tabiri kullanılıyor.

“Bağırsak mikrobiyotası” dendiği zaman bağırsaklarımızda yaşayan tüm mikropları anlıyoruz.

Bağırsak mikrobiyotasında en azından bin farklı türden bakteri ve bunlara ait 3 milyondan fazla gen (insan genlerinden 150 misli fazla) bulunuyor ve bunların ağırlığı 2 kilogramı buluyor.

Bağırsak mikrobiyotası bir organ olarak kabul ediliyor

Bağırsak mikrobiyotasının vücudun çeşitli fonksiyonlarının yerine getirilmesindeki vazifeleri sebebiyle ayrı bir “organ” olarak kabul ediliyor.

Bu, dünyaya geldiğimizde sahip olmadığımız bir organdır.

Bebek anne karnında steril bir ortamda gelişir ve ilk mikropları dünyaya gelirken annenin doğum kanalından, vajinasından, derisinden, memesinden ve soluduğu havadan alır.

Bağırsak mikrobiyotasının, dünyaya gelişinin üçüncü gününde bebeğin beslenme şekline göre değiştiği tespit edilmiştir: Anne sütü emen bebeklerin bağırsak mikrobiyotasına “bifidobakteriler” hâkim olur.

Üç yaşına gelindiğinde bağırsak mikrobiyotası artık belirlenmiş ve erişkinlerinkine benzer bir hâle gelmiştir; mikrobiyota bundan sonra daha yavaş bir değişim gösterir ve bu ömür boyu sürer.

Dışkı bankası ne işe yarıyor?

Dışkı bankları bugün var olsa da, içindeki örnekler orijinal bağışçılara değil, tıpkı kan naklinde olduğu gibi ihtiyacı olanlara veya bir hastalığı olanlara naklediliyor. 

Dışkı nakli Clostridioides difficile bakterisinin sebep olduğu ve hiçbir antibiyotikle tedavi edilemeyen bağırsak iltihaplarında (ishal) hayat kurtarıcı olabiliyor. 

Benim söz ettiğim dışkı bankaları ise insanlar henüz genç ve sağlıklı iken dışkı örneklerinin alınması, muhafaza edilmesi ve ileride kendilerinde bir hastalıkları ortaya çıktığı zaman bunun tedavi maksadıyla kullanılmasını sağlıyor.

Hatta bu sayede yaşlanma ve beyin fonksiyonlarındaki bozulmanın önlenmesi veya geciktirilmesinin de mümkün olabileceği düşünülüyor.

Sağlıklı olduğunuzda, mesela 18 ila 35 yaşları arasında, dışkınızdan bir örnek bu bankada saklanıyor. 

Henüz kronik bir hastalığınız başlamamış ise daha ileri yaşlarda bankaya müracaat etmeniz de işe yarayabilir.

Fotoğraf: AP

İlk olarak bir dışkı bankasına gitmeniz ve hastalıklar açısından taranmanız gerekiyor. Herhangi bir sorun olmadığında bankaya yatırım yapıyorsunuz.

Yatırımınız yıkanıyor, işleniyor ve bozulmadan muhafazası sağlanıyor.

Daha sonraki senelerde iltihaplı bağırsak hastalığı, kalp hastalığı, kanser, obezite veya tip 2 diyabet gibi bir hastalığınız ortaya çıktığında veya bir antibiyotik ya da kemoterapi gibi mikrobiyomunuzu yok eden bir uygulamaya maruz kaldığınızda, bu yatırımınız sayesinde tekrar sağlığınıza kavuşabiliyorsunuz. 

Fotoğraf: AP

Dışkı bankasının bazı meseleleri de var

Elbette bir kişinin mikrobiyomunu eski hastalıksız durumuna geri getirmenin hastalıkları sonsuza kadar uzak tutacağının garantisi yok ve dışkı örneklerinin ne kadar süre korunabileceği de bilinmiyor.

Dışkı bankaları şu anda dışkı maddesini onlarca değil, birkaç sene depolayabiliyor. Proteinleri ve DNA yapılarını bu kadar uzun süre korumak için numuneleri -196 C’lik sıvı nitrojen depolama sıcaklığında saklanması gerekiyor.

Bir de maliyet meselesi var. İlk toplama ve işleme için yaklaşık 1,500 ila 2,820 dolar, ayrıca yıllık 185 ila 370 dolar depolama ücreti gerektiği hesaplanıyor.

Yatırım meraklıları için Singapur merkezli Cordlife Group Limited isimli şirketin, insanların dışkılarını ileride kullanmak üzere saklamaya başladığını hatırlatırım.

Gelelim neticeye

Nasıl gelecekte kullanmak üzere bankalara para yatırıyorsak sağlığımız için de yatırım yapmamız aklın ve mantığın gereği. 

Bu tür bankaların gelecekte yaygınlaşacağına ve birçok hastalığın tedavisinde de çok işe yarayacağına inanıyorum.

^{Kaynak: https://www.medscape.com/viewarticle/980740?}

Kaynak: Dışkı bankasına yatırımınız sağlığınızın güvencesi olacak | Independent Türkçe (indyturk.com)

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: