HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
KUŞKONMAZ KANSERİ AZDIRIYOR
Asparaginden fakir bir diyetle beslenen farelerde agresif meme tümörünün büyümesi ve metastaz yapmasının azaldığını bildiren haber ülkemizde de büyük ilgi gördü (1, 2).
Okuyucularımdan aldığım e-postalarda bu araştırmanın, kanserli hastalar arasında asparagin bulunan besinler hangileridir, bunlardan tamamen uzak mı durmak gerekir, kanseri azdıran veya tedaviyi olumsuz etkileyen başka gıdalar da var mıdır şeklinde endişelere yol açtığını gördüm.
Asparagin nedir?
Asparagin başta kuşkonmaz olmak üzere deniz ürünleri, et, kümes hayvanları, süt ürünleri, patates, bakliyat, kuruyemişler ile tam tahıllar ve soyada da bulunan bir amino asittir.
Kuşkonmaz (asparagus) asparagin’ den en zengin besindir ve adını da da bu bitkiden alır.
Toplam sayıları 20 olan amino asitler proteinlerin yapı taşıdır ve bunların esansiyel (temel) ve non-esansiyel olmak üzere başlıca iki türü vardır.
Esansiyel amino asitler vücutta yapılmadıkları için mutlaka gıdalarla alınması gerekirken, non-esansiyel olanlar ise vücutta sentez edilirler.
Asparagin, 12 non-esansiyel bir amino asitten biridir.
Kanserli hastalar asparaginden uzak mı durmalı?
Bu araştırmaya dayanarak asparaginin veya bu amino asidin bulunduğu gıdaların özellikle de kuşkonmazın kanserli hastalara yasaklanması doğru değildir.
Araştırma, sadece bir tür meme kanseri olan fareler üzerinde yapılmıştır, bunun insanlar üzerinde de tekrarlanması gerekir.
Kuşkonmaz sağlıklı bir sebzedir
Kuşkonmaz son derecede sağlıklı bir sebzedir.
A, B, C, E ve K vitaminleri bulunur ve ayrıca magnezyum, demir, bakır, çinko, selenyum gibi minerallerden de zengindir.
Yağdan fakirdir, kalorisi düşüktür ve bol miktarda lif de ihtiva etmesi dolayısıyla diyabetliler için de çok faydalı bir sebzedir.
Kuşkonmazda antioksidan etkisi olan antosiyaninler ve inulin (prebiyotik) de bulunur.
Bu özelliklerine göre kuşkonmaz, yaşlanmayı geciktirici (anti-aging), kalp-damar hastalıkları ve kansere karşı koruyucu bir sebzedir.
Kuşkonmaz kemik erimesi ve kireçlenmeye karşı da faydalı bir besindir, idrar söktürücü ve afrodizyak (cinsel isteği artırıcı) etkileri de vardır.
Diyetimiz kanseri etkiliyor
Beslenmenin hem kanserin önlenmesinde hem tedavisinde önemli olduğu çok iyi biliniyor.
İşlenmiş un, şeker, trans yağlar ve katkı maddeleri gibi kanser oluşumunu kolaylaştıran ve tedavisini olumsuz etkileyen besinler olduğu gibi kanser riskini azaltan yiyecek ve içecekler de var.
Yiyeceklerdeki vitamin, mineral, antioksidan gibi besin ögelerinin kanserle ilişkisi de gayet iyi biliniyor.
A, C ve E vitaminlerinin özellikle akciğer kanseri riskini artırdığı, serin ve glisin aminoasitlerinden yoksun beslenmenin bağırsak kanseri ve lenfoma gelişmesini yavaşlattığı daha önce gösterilmişti.
Gelelim neticeye
BİR: Bu araştırma bazı kanserlerin gelişiminde belirli amino asitlerin önemli rolleri olabileceğini düşündürüyor ama sadece buna dayanarak kuşkonmaz veya asparagin ihtiva eden besinlerin kanserleri hastalara yasaklanması doğru değildir:
Kanserli hastalara kuşkonmazdan uzak durmalarını tavsiye etmiyorum.
Kuşkonmaz adam gibi beslenmenin unsurlarından biridir.
İKİ: Asparaginin meme kanserlerinin bazı türlerinde veya bir takım başka kanserlerde tümör büyümesi veya metastazı teşvik ettiği insanlar üzerinde de ispatlanırsa bu hastaların asparagin bulunan gıdalardan uzak durmaları tavsiye edilebilir.
Bir başka çare de asparagin bulunan yiyeceklerle beraber asparagini parçalayan asparaginaz enzimi verilmesidir.
Bu sayede hem hastalar değerli besinlerden mahrum kalmamış olurlar hem de hastalıkları üzerine olumsuz bir etkisi olmamış olur.
ÜÇ: Kanser olmamak için veya kanseri olanların yani herkesin uzak durması gereken gıdalar işlenmiş un, şeker, trans yağlar ve katkı maddeleriyle dolup taşan paketlenmiş hazır gıdalardır. Bunların yanında kuşkonmazın esamisi okunmaz.
Kaynaklar:
1. http://www.bbc.com/turkce/haberler-42989551
2. http://www.haberturk.com/kuskonmaz-kanserin-hizini-artiriyor-1830534
Buna neden kuşkonmaz demişler acaba bilen var mı varsa yazsın okuyalım
Asparagas da sakın asparagustan geliyor olmasın?
9 Şubat tarihli yazınıza istinaden aşağıdaki hususları belirtmek isterim:
Kuşkonmaz -asparajin- açısından en zengin besin değildir, hatta asparajin açısından zengin besinlerden sayılıp sayılamayacağı tartışmalıdır. Ekte Nutrition Data internet sitesindeki bilimsel verilere dayanarak hazırladığım bazı besinlerin Asparajin muhtevası hakkındaki raporumu sunuyorum.
Görüleceği üzere dana eti, ceviz, yumurta kuşkonmaza göre kat be kat asparajin içerir. Asparajin ile kuşkonmazın tek özel ilişkisi, asparajin’in ilk defa 1806 yılında kuşkonmaz suyundan izole edilerek isimlendirilmiş olmasıdır.
Yazınızın içeriğinde kuşkonmaz tüketiminin bir risk oluşturmadığı yazılsada başlık ve kullanılan fotoğraflar bence haksızca kuşkonmazı suçlamaktadır. Ayrıca dediğim gibi asparajin açısından en zengin besin olduğu ifadesi kesinlikle yanlıştır.
Bu şekilde bir yayın sadece toplumu sağlıklı bir besinden mahrum etmekle kalmayıp aynı zamanda bin bir zorluk ve emekle kuşkonmaz üreten bizlere de yersizce zarar verecektir.
Konu hakkında dilerseniz sorularınıza cevap vermek veya bulabileceğim başka verileri sunmak da isterim.
Ekte orijinal araştırmayı da sunuyorum. Araştırmada kuşkonmazın adı bile geçmediği gibi, hiç bir beslenme tavsiyesinde de bulunulmamaktadır.