Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Fazla miktarda şekerli meşrubat içen kızların daha erken âdet gördükleri belirlendi.

50 eyalette yaşayan 16 bin 875 kızın takip edildiği “Growing up Today Study” isimli çalışma kapsamında, henüz ilk âdetlerini görmemiş olan 9-14 yaş arasındaki 5 bin 583 kız üzerinde gerçekleştirildi (1).

Kızlara içinde meşrubat ve şekerle tatlandırılmış diğer içecekleri (meyveli gazoz, buzlu çay gibi) hangi sıklıkta içtiklerinin de sorulduğu beslenme alışkanlıklarıyla ilgili bir sorgulama yapıldı.

4 senelik takipte kızların yüzde 3’ ünün ilk âdetlerini gördükleri anlaşıldı.

Günde 1.5 porsiyondan fazla şekerli içecek tüketen kızlarda ilk âdetin bunları haftada 2 veya daha az içen kızlara göre 2.7 ay erken görüldüğü belirlendi.

Bu fark, kızların doğum kiloları, ırk ve etnisite, vücut kitle endeksi, boy, toplam gıda alımı ve fiziksel aktivite gibi diğer hayat tarzı faktörlerinden bağımsızdı ve diyet meşrubat ve meyve sularının âdet başlama üzerine bir etkisi yoktu.

1 kutu/bardak gazlı içecek ve diyet soda, 1 bardak gazsız meyveli içecekler ve 1 bardak/şişe/kutu şekerli buzlu çay bir porsiyon olarak değerlendirildi.

Bu içeceklerin tümünde de “sükroz, glukoz, mısır şurubu” şeklinde ilave şeker ve kolalı içeceklerle buzlu çaylarda “kafein” de bulunuyor.

Human Reproduction isimli dergide yayınlanan araştırmanın sonuçları, şekerli içeceklerin gelişmiş ülkelerde her geçen büyüyen çocukluk çağı obezitesi yanında meme ve rahim içi kanseri riskinin artışında da rolü olabileceğini düşündürüyor.

Araştırmanın başı olan K. Michels “Çalışmamız, şekerli meşrubat tüketiminin USA’ da ve diğer ülkelerde her geçen gün daha fazla tüketilmesinin yol açtığı endişeleri daha da artırıyor” diyor ve ekliyor (2):

“En büyük endişe çocukluk çağı obezitesi ama şekerli meşrubatlar, ilk âdetin vücut kitle endeksi ve diğer başka etkenlerden bağımsız olarak daha erken yaşlarda görülmesine de yol açabiliyor.

Bu sonuç önemli zira kızların gelişmiş ülkelerde neden erken buluğa erdiklerinin sebepleri iyi bilinmiyor”.

Erken âdet meme kanseri riskini artırıyor

İlk âdetin bir sene erken olmasının meme kanseri riskini yüzde 5 artırdığı dikkate alındığında 3 aylık bir farkın kanser riski üzerine etkisinin çok az olması lâzım.

Ancak çalışmada en yüksek kategoride günde 1.5 porsiyondan fazla meşrubat içilmesi başka toplumlarla kıyaslandığında daha düşük miktardır ve bu içeceklerin daha fazla tüketilmesi ilk adet yaşını daha da erkene çekiyor olabilir.

Şekeri meşrubat tüketiminin sağlıklı olma üzerine hiçbir olumlu etkisi olmaması bir tarafa obezite için de bir risk faktörü olması da hesaba katıldığında

Şekerli içeceklerin glisemik endeksleri meyve suları gibi tabii olarak tatlı içeceklere göre daha yüksek olması daha fazla ensülin salgılanmasına yol açabilir.

Daha fazla ensülin daha fazla seks hormonu demektir ve bu da adetlerin erken başlamasında etkili olabilir.

Kafeinin fazla alınması da erken adet görmeyle ilişkili bulunmuştur ama bu çalışmada kafeinin böyle bir etkisi ortaya konamıyor.

Gelelim neticeye

Gözleme dayalı bu çalışmadan meşrubatın meme kanserinin sebebi olduğu şeklinde kesin bir hüküm çıkarmak elbette doğru değil.

Üstelik risk de oldukça az ama bu sonuçlar gene de çok önemli çünkü hem meme kanseri her geçen gün artıyor ve daha erken yaşlarda görülüyor ve hem de şekerli içecekler obezite ve diyabet için de önemli bir risk faktörü.

Obezite ve meme kanseri gibi giderek artan hastalıklar için ortadan kaldırılması mümkün olan tüm risk faktörlerini –etkileri düşük de olsa- yok etmek gerekir.

Risk faktörleri birbirine eklendiğinde etkileri de katlanabilir.

Hele de şekerli meşrubat gibi üreticisinden ve satıcısından başka hiç kimseye hiçbir faydası olmayan içecekler mevzubahis ise.

Gazoz, kola veya buzlu çay içmediği için hasta olan, ölen bir Allah’ ın kulu var mı Allah aşkına?

Kaynaklar:

1. http://www.oxfordjournals.org/eshre/press-release/freepdf/prpaper.pdf

2. http://www.sciencedaily.com/releases/2015/01/150127212212.htm

Siz de yorumunuzu paylaşın: