Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Artık fast food’ dan uzak durmak için bir önemli sebep daha var.

Modern hayatın simgesi olan bu yiyeceklerin trans yağ, işlemiş un, mısır şurubu, katkı maddeleri ve yüksek kalorileri yanında paketlerinin bile hastalık saçtığı ortaya çıktı.

Environmental Health Perspectives simli dergide yayınlanan araştırmada fazla fast food tüketenlerin idrarında yüksek miktarda“fitalat” bulundu.

Araştırmada 8 bin 800 katılımcıya son 24 saatte neler yiyip içtikleri fast food tüketimleri de dâhil olmak üzere soruldu.

Bu kişilerden idrar örnekleri alınarak DEHP ve DiNP seviyelerine bakıldı.

En fazla fast food tüketenlerde DEHP seviyelerinin fast food tüketmeyenlere göre yüzde 15.5; DiNP seviyelerinin ise yüzde 23.8 fazla olduğu belirlendi.

DiNP bakımından az miktarda fast food yiyenlerde idrardaki seviyelerin bunları yemeyenlere göre yüzde 24.8 ve çok tüketenlerde ise yüzde 39 yüksek olduğu hesaplandı.

Araştırma idrarda fitalat seviyelerinde en fazla yükselmeye yol açan yiyeceklerin ekmek, kek, pasta, makarna gibi tahıl ve et ürünleri olduğunu gösteriyor.

CDC fitalatlar zararlı değil diyor

Fitalatlar hormon bozucu maddeler (endocrine disrupting chemicals) olarak biliniyor ve başta üreme sistemi olmak üzere vücutta hemen her organda olumsuz etkileri görülebiliyor.

Fitalatlarla obezite, diyabet, kalp hastalıkları, kısırlık, iktidarsızlık, kızlarda erken buluğ, kadınlarda meme erkeklerde prostat kanseri arasındaki ilişkiyi gösteren sayısız araştırma var ama CDC fitalatların insan sağlığı için zararlı olduğunu gösteren yeterli delil olmadığı kanaatinde.

Plastiğin daha yumuşak olmasını sağlayan ve 20’ den fazla türü olan fitalatlar kozmetiklerden ev eşyaları, oyuncak ve kırtasiyeye kadar sayısız üründe bulunuyor.

Fitalatlar yiyeceğe nasıl karışıyor?

Gıdalara bilinçli olarak fitalat katılmadığına göre bu kimyasalların yiyeceğe fabrikalarda işlenme ve paketlenme sırasında geçtiği düşünülüyor.

Fitalatların vinil eldivenler vasıtasıyla da yiyeceklere karışması mümkün.

Gelelim neticeye

Yiyecekler, vücudumuza giren fitalatların tek kaynağı değilse de en önemli kaynağıdır.

Elbette bu modern dünyada fitalata maruz kalmamak mümkün değil ama üreticilerinin bile sağlıksız olduğunu kabul ettikleri fast food ve tüm hazır gıdalardan elimizden geldiği kadar uzak durmamız şart (3).

Özellikle de bağışıklık sistemleri henüz tam gelişmemiş olan çocukların ve hamile kadınların paketlenmiş yiyecek ve içeceklere yan gözle bile bakmamaları gerekiyor.

Kaynaklar:

1. http://www.huffingtonpost.com/entry/phthalates-fast-food-exposure_us_570e5ff2e4b03d8b7b9ef9b9

2. http://www.sciencealert.com/eating-fast-food-could-expose-you-to-hormone-disrupting-phthalates

3. http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/04/160415_gida_uyari

Yazı için 1 yorum yapılmış:

1. Ahu Kabadayı dedi ki:

   14 Kasım 2016, 09:03

   Okursan sevinirim

Siz de yorumunuzu paylaşın: