HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
PARAYLA SAADET OLMADIĞI GİBİ SAĞLIK DA OLMAZ
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
USA’ nın, dünyanın tıpta ve teknolojide en ileri ülkesi olduğuna itiraz edecek bir Allah’ ın kulu çıkabileceğine ihtimal vermiyorum.
Gel gelelim, Amerikan halkının bu gelişmişlikten ne derecede istifade ettiğine baktığımızda işin rengi değişir.
USA’ da her sene kişi başına yapılan sağlık harcaması OECD ülkeleri içinde ikinci sırada yer alan İsviçre’ ye göre yüzde 28 fazladır ve bu rakamın 2017′ de 10 bin $’ ın üzerinde olduğu hesaplanmıştır (1).
Bu büyük harcamalara karşılık beklenen hayat süresi bu ülkede üç seneden beri düşmektedir (2).
Birkaç ay önce yapılan bir Gallup araştırmasında Amerikan halkının en nefret ettiği sektörün “ilaç endüstrisi” çıkması da meselenin sebebi hakkında fikir vermektedir (3).
Amerikan Sağlık Sisteminin içyüzünü bundan 10 sene evvel “Adamın Biri Doktora Gitmiş… Gidiş O gidiş!” isimli kitabımda yazmıştım. (4).
Gelelim neticeye
Buradan da anlaşılacağı üzere parayla saadet olmadığı gibi parayla sağlık da olmuyor!
Kaynaklar:
Serdar Turgut’un Habertürk’ teki “Türkiye’ nin sağlık sistemi Amerika’ nınkinden çok daha iyi” başlıklı yazısı:
Amerika’yı filmlerden, dizilerden tanıyanlar mutlaka başlığı okuyunca “Haydi canım olur mu öyle şey” diyeceklerdir mutlaka.
ABD gelişmiş ülkeler arasında devletin vatandaşlarına sağlık hizmeti garantisi sağlamadığı tek ülke.
Yanlış anlaşılmış bir sosyalizm korkusu ve aşırı para kazanma hırsı nedeniyle kamu, sağlık sektörünün tamamen dışında tutulmuş ve her şeyi piyasa çözsün denilmiş.
Tabii kendi haline bırakıldığında piyasanın hiç bir şeyi de çözeceği yok bu da kimsenin umurunda değil.
Aksine piyasa sağlık sektöründeki sorunları çözeceğine tüm sorunları daha da abartmış ve insanlar sağlıksız çalışan piyasa düzeninin elinde oyuncak edilmişler.
*
Amerika’da işsizlik oranı son 50 yılın en alt düzeyine indi. İşsizlik oranı sadece yüzde 3.5.
İnanılmaz derecede güçlü bir ekonomik yapı var, neredeyse her yerden para fışkırıyor.
Silahlara yüz milyonlarca doları rahatlıkla yatırıyorlar ama iş devletin vatandaşına sağlık garantisi vermesine geldiği anda “Para yok”deniliyor. Vatandaş da bu inanılmaz durumu kabul etmiş gibi davranıyor.
*
İşin daha da tuhafı burada sağlık eğitimi çok düzeyli, biotıp mühendisliği çok üst düzeyde, araştırma ve buluşlar devamlı sürüyor.
Ellerinde çok iyi doktor ve tıbbi cihaz olduğu halde bunları vatandaşa nasıl götüreceklerini bilemiyorlar.
*
Türkiye ile ABD sağlık sistemleri arasında karşılaştırma yapmak da aslında pek mümkün değil. Çünkü burada henüz ortada bir sistem yok. Sağlıksız çalışmakta olan bir piyasa düzeni ve bunun içinde kendi açgözlü çıkarları peşinde koşan yüzlerce oyuncudan oluşuyor burada adına sistem denilen şey.
Türkiye’de ise her düzeydeki insana bir şekilde sağlık sistemine ulaşma imkanı getirilmiş durumda. Tabii bazı durumlarda kalite sorunları ve uzun bekleme gibi sorunlar var ama emin olun bunlar Kanada’da da aynen var. Türkiye bu zor koşullarına rağmen vatandaşının sağlığını kesinlikle ABD’den daha fazla düşünmekte.
*
Yaklaşan seçimde Demokrat Parti‘nin önde gelen adayları bu sağlık düzenini radikal biçimde değiştirmeye kararlı gibi görünüyorlar.
Piyasayı devreden çıkarıp devlete devretmeye kararlı gibiler. Bu ABD’nin şu andaki bütçe sistemini tamamen değiştirecek büyük bir adım olur gerçekleştirilirse.
Ayrıca trilyonlarca dolar harcanması gereken bir işlem de olur bu.
Açıkçası bunun yapılabileceğine hiç inancım yok.
Başta doktorlar ve sigorta kuruluşları olmak üzere bunu yaptırmamak için var güçleri ile çalışmaya başladılar zaten.
***
EK 1 (8.12.2022): Sağlık hizmetlerinde aşırı kullanımı ve israfı azaltmak, küresel olarak sağlık sistemleri için yüksek kaliteli bakım sağlamanın önemli bir parçasıdır.
Reducing overuse and waste in healthcare has been identified as an essential part of providing high quality care for health systems globally.1 Unnecessary tests, treatments, and procedures can have serious implications for individual patients, healthcare systems, and the planet. Individuals can be directly harmed through, for example, diagnostic and testing cascades that can cause side effects and lead to substantial anxiety for patients, caregivers, and families. Unnecessary medication can lead to drug interactions, and overprescribing is a driver of public health crises such as antimicrobial resistance2 and the prescription opioid abuse epidemic.3
At the health systems level, overuse or unnecessary tests, treatments, and procedures wastes finite resources and diverts services, treatments, and effort away from those most in need of care. Overuse is not confined to high income countries; it is increasingly well documented even in low and middle income settings.4 Minimising overuse and waste in lower income settings can help direct scarce resources towards evidence based practices in areas of greatest need.4
Waste in healthcare also contributes to the climate crisis, harming people and the planet through the multiple adverse effects of climate change such as air pollution, microplastics in water sources, and an increase in vectorborne diseases.56789 Healthcare is a resource intensive industry that generates a substantial proportion of global carbon emissions, alongside tons of material waste from single use plastics.10 Strategies to reduce healthcare emissions include reducing the estimated 30% of all care that is overused and unnecessary.11
Kaynak: https://doi.org/10.1136/bmj.o2787
Makale: Reducing harm from overuse of healthcare
***
neden zenginlerimiz Amerikaya gidiyor ameliyat olmak için kanser tedavisi için???
Amerikada kaldım biliyorum, paran yoksa orada ölsen de bir bardak su bile bedava vermezler. Öyle bir sistem. Memleketimizin kıymetini bilelim.
Amerikanın çökmesi yakındır