Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Daha önce kolesterolü düşürmek için tavsiye edilen ve çok yaygın kullanılan bir B vitamini türü (B3) olan niasinin yüksek seviyeleriyle ilişkili kardiyovasküler hastalığa katkıda bulunan yeni bir yol tespit edildi.

Araştırmaya göre, fazla niasinden kaynaklanan bir parçalanma ürünü olan 4PY ile kalp hastalığı arasında bir bağlantı var.

Dolaşımdaki daha yüksek 4PY seviyeleri, büyük ölçekli klinik çalışmalarda kalp krizi, felç ve diğer olumsuz kardiyak olayların gelişimi ile güçlü bir şekilde ilişkilendirilmişti.

Araştırmacılar ayrıca klinik öncesi çalışmalarda 4PY’nin kan damarlarına zarar veren ve zamanla ateroskleroza yol açabilen vasküler enflamasyonu doğrudan tetiklediğini göstermişlerdir.

Nature Medicine dergisinde yayınlanan çalışma, 4PY ve vasküler enflamasyon arasındaki genetik bağlantıları da detaylandırıyor. Bulgular, bu iltihabı azaltmak veya önlemek için potansiyel yeni müdahaleler ve ilaçlar için bir temel sağlamaktadır.

Niasin (B-3 vitamini) Batı diyetinde çok yaygındır. On yıllardır Amerika Birleşik Devletleri ve 50’den fazla ülke, beslenme eksikliğine bağlı hastalıkları önlemek için un, tahıl ve yulaf gibi temel gıdalarda niasin takviyesini zorunlu kılmıştır.

Yine de araştırmacıların hasta kohortlarındaki her dört kişiden birinin çok fazla aldığı ve kardiyovasküler hastalık gelişimine katkıda bulunan yüksek seviyelerde 4PY’ye sahip olduğu görülmüştür.

Yeni bulgular, niasinin neden artık kolesterolü düşürmek için başvurulan bir tedavi olmadığını açıklamaya da yardımcı olabilir. Niasin, LDL veya “kötü” kolesterolü düşürmek için reçete edilen ilk tedavilerden biriydi. Ancak zamanla niasinin diğer kolesterol düşürücü ilaçlardan daha az etkili olduğu ve önceki araştırmalarda diğer olumsuz etkiler ve daha yüksek ölüm oranları ile ilişkilendirildiği görüldü.

4PY seviyelerindeki kronik yükselmenin ateroskleroz ve diğer fenotipler üzerindeki etkisini değerlendirmek için uzun vadeli araştırmalara ihtiyaç vardır.

Gelelim neticeye

Birçok kişi vitaminlerin faydası olmasa bile zarar da vermeyeceğini sanır. Oysa bu araştırmanın da ortaya koyduğu gibi vitaminlerin fazlası da birçok risk barındırır.

Gıdalarla aşırı bir vitamin almak ise neredeyse imkânsızdır.

Vitamin, mineral, balık yağı gibi esin destekleri ile daha sağlıklı olacaklarını, hastalıklardan korunacaklarını sananlara tavsiyem şudur: Lütfen, fabrika ayarlarınızla oynamayın.

Vitamin müptelâsı olmayın.

B3 zengini gıdalar:

B3’ den zengin gıdalar içinde kırmızı et, sakatat, tavuk ve hindi eti, hamsi, avokado, baklagiller, mantar, fıstık, incir, limon, hurma portakal, kabak sayılabilir.

B3 vitamini eksikliği nelere yol açar?

B3 vitamini eksikliğinin en bilinen formu, pellegra hastalığıdır.

Derinin açık bölümlerinde kızıl lekeler, deride koyulaşma (hiperpigmentasyon), deride kalınlaşma belirir.

Bulantı kusma, iştah kaybı, karın ağrısı ve yorgunluk ile seyreder.

Çok ağır eksikliklerde geçmeyen ishal, güneş alerjisi, ağız içi yaraları, dilde şişme/enflamasyon olur.

Bazı hastalarda zihin bulanıklığı veya oryantasyon bozukluğu, depresyon veya anksiyete görülebilir.

Uzun süreli yükseklik karaciğer hasarına yol açabilir.

Kaynak: https://www.nature.com/articles/s41591-023-02793-8

Makale: A terminal metabolite of niacin promotes vascular inflammation and contributes to cardiovascular disease risk

Siz de yorumunuzu paylaşın: