Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Diyetle B1 vitaminini alımının, özellikle erkeklerde ve hipertansiyon veya diyabeti olmayan bireylerde kabızlık prevalansının daha düşük olmasıyla ilişkili olduğu, yeterli vitamin alanlarda kabızlık riskinin yüzde 23 daha az olduğu tespit edildi.

Araştırma, içlerinden 1.123′ ünde kabızlık olan 10.371 katılımcı üzerinde yapılmış ve haftada üçten az dışkılamak kabızlık olarak kabul edilmiş.

B1 vitamini (tiamin) bağırsak hareketlerini artırıyor, dışkının daha yumuşak olmasını sağlıyor.

Börülce, fasulye, mercimek, bezelye, et, balık, midye, esmer pirinç, ceviz, yumurta, ay çekirdeği, yoğurt B1’ den zengin gıdalardır.

Suda eriyen bir vitamin olan B1, karaciğerde çok az depo edilir; bunun için de gıdalarla sürekli alınması icap eder. Fazla alınırsa idrarla atılır.

Tiamin, yüksek ısıda pişirme veya uzun pişirme süreleri ile yok edilir. Aynı zamanda suya sızar ve dışarı atılan pişirme veya ıslatma suyunda kaybolur.

Rafine edilmiş beyaz ekmek ve pirinç gibi gıdaların işlenmesi sırasında da çıkarılabilir.

Çay, kahve, kabuklu deniz ürünleri, istiridye ve çiğ balık gibi bazı yiyecek ve içeceklerde tiaminazları veya tiamini devre dışı bırakan enzimler vardır, ancak bu gıdaların tüketilmesine bağlı tiamin eksikliği gelişmesi son derece nadirdir.

B1 vitamini, glukoz metabolizması ve sinir, kas ve kalp fonksiyonu için gereklidir

Tiamin çeşitli temel hücre fonksiyonlarında ve besinlerin enerji için parçalanmasında rol oynadığından, eksikliği beyinde ve kalpte sürekli enerji sağlanmasını gerektiren çeşitli sorunlara yol açabilir.

Daha şiddetli bir tiamin eksikliği, kas kaybı ve ellerde ve ayaklarda his azalmasına (periferik nöropati) sebep olan beriberi’ ye yol açabilir. Beriberi refleksleri ve motor fonksiyonu bozduğu için kalpte ve alt ekstremitelerde ölümcül sıvı birikmesi görülebilir.

Alkol kötüye kullanımıyla sıklıkla görülen ciddi tiamin eksikliğinin bir başka sonucu da, kafa karışıklığına, kas koordinasyonunun kaybına ve periferik nöropatiye yol açabilen Wernicke-Korsakoff sendromudur.

Her iki eksiklik türü de çölyak hastalığı veya bariatrik cerrahi gibi mide-bağırsak rahatsızlıklarında veya HIV/AID hastalarında da görülür.

Tedavi, dengeli bir diyetle birlikte yüksek dozda takviye veya damar yoluyla enjeksiyondur.

Gelelim neticeye

Böyle tek tek vitaminlere, minerallere göre sağlıklı hayat olmaz.

Adamlar canları sıkılmış, araştırma yapmışlar.

Adam gibi beslenen zaten sağlıklı olur, be hey gâfiller!

Makale: The association between dietary vitamin B1 intake and constipation: a population-based study

Kaynak: https://bmcgastroenterol.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12876-024-03255-2

Siz de yorumunuzu paylaşın: