Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Yeni araştırmada, daha az sanayileşmiş hayat tarzlarına sahip insan topluluklarının, yaşlanma ile ilişkili kronik düşük düzeyli bir enflamasyon durumu olan “inflammaging”i (iltihaplı yaşlanma) yaşamayabilecekleri ortaya kondu.

Çalışma, İtalya ve Singapur’daki iki sanayileşmiş toplum ile Bolivya Amazonu’ndan Tsimane halkı ve Malay Yarımadası’ndan Orang Asli halkı olmak üzere iki yerli, sanayileşmemiş toplumdan elde edilen veriler üzerinde yapıldı.

Enflamasyonda rol oynayan 19 sitokin (küçük protein) verileri analiz edildi.

Sanayileşmiş kohortlarda yaşla birlikte enflamasyonun arttığı ve bunun felç, kalp-damar hastalıkları ve kanser gibi kronik yaşa bağlı hastalıklarla ilişkili olduğu tutarlı bir şekilde gözlemlendi.

Ancak sanayileşmemiş iki kohortta yaşla birlikte artan bir enflamasyon görülmedi. Bu topluluklarda kronik yaşla ilişkili hastalıklar da oldukça azdı ve inflammaging ile ilişkili değildi.

Bu bulgular, yaşlanma süreçleri araştırılırken kültürel, çevresel ve hayat tarzı faktörlerinin dikkate alınmasının önemini vurguluyor ve inflammaging’e dair mevcut paradigmalara meydan okuyor.

Kısa süreli iltihaplanma enfeksiyonların iyileşmesi için gerekli olsa da, uzun süreli iltihaplanmaya maruz kalmak (inflammaging) biyolojik yaşlanmayı hızlandırdığı ve yaşla ilişkili hastalık riskini artırdığı biliniyordu. Ancak inflammaging’in etkilerinin tüm insan topluluklarında aynı şekilde görülüp görülmediği henüz net değildi.

Araştırmanın özeti

1️⃣Kronik enflamasyon açıkça yaşlanmayla bağlantılı olmayıp diyet, hayat tarzı ve çevresel faktörler sanıldığından daha önemli olabilir.

2️⃣Yaşlanmayla birlikte gelen kronik iltihaplanmanın sebebinin sanayileşme olması muhtemeldir.

3️⃣İnflammaging insan biyolojisinin zorunlu bir sonucu değildir.

Gelelim neticeye

Bu araştırma, yaşlanmayla beraber artan kronik hastalıkların sebebinin doğrudan yaşlanma değil sanayileşmenin getirdiği olumsuz faktörler olabileceğini gösteriyor.

🟡Bu faktörler içinde gıdaların giderek kalitesizleşmesi, işlenip-süslenmesi yani yozlaşması; bu gıdalarla alınan antibiyotik, hormon, katkı maddesi, pestisit kimyasallar bence başta gelen sebepler.

🟡Hareketsizlik, modern hayatın getirdiği stres, huzursuzluk, uykusuzluk, sigara-alkol, gereksiz alınan ilaçlar, hava kirliliği de diğer önemli faktörler.

🟡Ezcümle, yaşlanıyoruz hastalıklar bizi bekliyor diye endişelenmenize gerek yok.

Hayat tarzınızdaki yanlışları düzeltin, elinizden geldiği kadar da çevresel faktörlere müdahale edin. Büyük şehirlerden köylere kaçmak hayatınızı temelden etkileyecektir.

Kaynak: https://www.nature.com/articles/s43587-025-00888-0

Makale: Nonuniversality of ifalammaging across human populations

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: