HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
MUADİL İLAÇ VERMEYİNİZ!
Ne tuhaf, ben de yazdığım ilacın muadilini vermek için benden izin isteyen eczacılara “Böyle bir şey için hekim neden aranır diye” içimden kızıp duruyordum.
Demek ki eczacıları rahatsız eden böyle bir durum varmış.
Sağlık Bakanlığı’ na güveniyorum, onlar “muadil” ruhsatı vermişlerse, o ilaç benim için artık orijinal ilaçla eşdeğer demektir.
Bugüne kadar da bu durumun klinik etkinlik ve emniyet bakımından bir farkını görmedim.
Ben zaten kendimi bildim bileli bir ilacın varsa orjinalini değil muadilini yazarım.
***
Orijinal ilaç, eşdeğer ilaç çekişmesi bugün sosyal medyada paylaşılan, üzerinde “Muadil ilaç vermeyiniz..!” notu yazılı bir reçete ile yine gündeme geldi. Doktor hastasına 4 adet ilaç vermiş, yanına da muadil ilaç verilmemesi yolundaki uyarısını yazmıştı el yazısı ile..
Reçete eczacılardan büyük tepki aldı. Tepkiler doktorun sınırı aştığı, eczacıya böyle bir not yazmaya hakkı olmadığı ve hemen Bakanlığa şikayet edilmesi gerektiği noktalarında yoğunlaşıyordu.
Bakanlığın görüşü..
Gerçekten de Sağlık Bakanlığı İlaç Eczacılık Genel Müdürlüğü’nün çeşitli genelgelerinde konu işlenmişti. Bir tanesi şöyle diyordu:
“…Eşdeğer ilaçların eczacı tarafından birbiri yerine ikamesi hem bilimsel yönden hem de hukuki olarak doğrudur. Hekimlerin bunu engellemeye yönelik davranışları ise eğer etik olmayan ilişkilerden kaynaklanmıyorsa bilgisizliktendir. Bilimsel bir veriye dayanmadan bir ilacın etkisiz olduğunu iddia etmek o ilaca karşı yapılmış bir haksız saldın olup yasalar karşısında suç sayılmaktadır.”
Bu genelgede sözü edilen “etik olmayan ilişkiler” ifadesinin “çıkar ilişkisi”, “bilgisizlik” kelimesinin de düpedüz “cahillik” yerine kullanıldığını anlamak için özel bir çabaya gerek yok.
Seyrek değil..
Diğer yandan paylaşıma yorum yapan eczacıların yazdıklarını okuyunca bu tür reçetelerin pek seyrek olmadığı da anlaşılıyor. Eczacılar, bu konuda karşılaştıkları örnekleri anlatıyorlar; örneğin bir eczacı şöyle diyor:
“Bana da geldi bir kaç defa böyle reçete. Hasta ilaçları alıp doktoruna götürmüş tabi doktor hemen telefona sarılıp beni aradı. Ağzının payını verdim SGK’ya şikayet edeceğimi söyledim, yüzüme kapattı telefonu, hiç aldırış etmeyin.”
Bu arada eşdeğer ilaçlara güvensizliğini yansıtan eczacıların az olmadığını da belirtelim.
Ortadaki soru..
Ancak ivedilikle cevabı verilmesi gereken bir soru var ortada. Acaba doktor/lar, eşdeğer ilaca güvenmedikleri için mi bu notu yazıp ille de orjinal ilacı istiyorlar, yoksa İlaç Eczacılık Genel Müdürlüğü’nün yazısında söz edilen cinsten “ilişkiler” bu denli yaygın mı gerçekten..?
Kaynak: http://eczaciyiz.net/haber/muadil-ilac-vermeyiniz/335764297
HEKİMLİK ÖZERKLİĞİ
Özerk kelimesi herhalde, muhtariyet yani, kendi iradesi ile hareket etmek, karar vermek anlamına geliyor. Bendeniz bu uydurma kelimeleri pek kullanmam ancak, bu kelime hukuki geçerlik kazandığı için mecbur kaldım.
“Sağlık Bakanlığı’ na güveniyorum, onlar “muadil” ruhsatı vermişlerse, o ilaç benim için artık orijinal ilaçla eşdeğer demektir. Bugüne kadar da bu durumun klinik etkinlik ve emniyet bakımından bir farkını görmedim” (1).
Bu sözleri sarfeden görüşlerine çok değer verdiğim, ancak bu defa farklı düşündüğüm Ahmet Rasim hocam. Maalesef, orjinal olmayan ilaçların etki etmediğine veya yeterli olmadığına, bir çocuk doktoru olarak klinikde çokca rastlamışımdır, hatta bazı ilaçların içinde ilaç değil şeker olduğunu zannediyorum. Saflık işte! Penisilin, eritromisin bile üretemeyen, kısa yolda zengin olmanın, soru çalmanın itiyad haline getirildiği bir ülkede bunları düşünmek abesle iştigal mi yoksa?
Konu bir hekimin reçetesine “muadil (eşdeğer) ilaç vermeyiniz” notu düşmesi ile gündeme gelmiş. Kerameti kendinden menkul Sağlık Bakanlığı’nın 2009’da yayınladığı bir genelge ile “Bilimsel bir veriye dayanmadan bir ilacın etkisiz olduğunu iddia etmek o ilaca karşı yapılmış bir haksız saldın olup yasalar karşısında suç sayılmaktadır” (1). Bu genelge gerçekden ne suçundan bahsedildiği anlaşılmayan böyle bir şey ihtiva ediyor mu? sâikı ile aradığımda sadece şu (2) yazıya ulaşabildim; gerçekden de kelimesi kelimesine öyle yazıyor ve şunu da ilave ediyor “ … eşdeğer ilaçların aynı etkiyi sağlamadığı yönünde yapılan propagandaların hiç bir bilimsel ve hukuki dayanağı yokdur”.
O halde, benim yüzbinin üzerinde bakdığım hastanın, görme kabiliyetini azaltacak kadar okuduğumun, iki sene tuttuğum günaşırı nöbetlerin, yazdığım yüzlerce makalenin, konu ile ilgili yaşadığım olayların hâsılı, edindiğim tecrübenin bilim ve hukuk önünde bir itibarı yokmuş!..
Bu cümlelerin sahibi, bakanlıkdan ayrılmış olup, başka bir yerde de (3) “..(eşdeğer ilaçların) da tümü biyoyararlanım/biyoeşdeğerlik çalışmasını yapmış ve kalite kontrollerinden geçmiş olarak piyasaya sürülmüşlerdir. Bunların da hepsi birbirinin eşdeğeridir” demiş. Herhalde bu meslekdaş piyasaya sürülen bütün kutuların aynı olduğunu zannediyor. Bu tür kalite kontrollerinin çok güvenilir olduğunu iddia etmek bana pek mantıklı gelmiyor doğrusu!
Gelelim, hekimin muadil ilaç vermeyiniz şeklindeki ikazına… Muhterem hukuk üstadı Hakan Hakeri bu konuda yine hakkaniyete müteallik ikazını yapmış (4); “Hekimlik mesleğinin icrasının temelinde anayasal dayanağı da bulunan “tedavi özerkliği (özgürlüğü)” (mesleki özerklik) bulunmaktadır. Bu özgürlüğün sonuçlarından biride, hekimin vicdanıyla çelişen metotların veya belirli bir ilaç tedavisinin uygulanmasına zorlanamamasıdır”.
(1) http://ahmetrasimkucukusta.com/2016/12/06/bir-tavsiye/muadil-ilac-vermeyiniz/
(2) http://www.istanbuleczaciodasi.org.tr/upload/pdf/20090618_es_deger_ilac.pdf
(3) http://www.sdplatform.com/Yazilar/Kose-Yazilari/163/Esdeger-ilac-ve-SGK-uygulamalari.aspx
(4) http://www.medimagazin.com.tr/authors/hakan-hakeri/tr-saglik-bakanliginin-es-deger-ilac-genelgesi-hukuka-aykiri-mi-72-64-2115.html
Merhaba,
fakat eczanelerde doktorun yazdığı daha palı ilacın muadili var diye size muadilini verip pahalısını satıp daha fazla kar yapma peşinde koşuyor.