Yeni koronavirüs ve sebep olduğu KOVİD neredeyse altı aydır hayatımızda. Hastalığa yakalananların sayısı 7 milyonu bulurken 400 bin kişi de hayatını kaybetti. Bu salgınla ilgili binlerce araştırma yapıldı ve yapılmaya da devam ediyor ama henüz etkinlik ve emniyeti ispat edilmiş ne bir ilacı ne de aşısı var. Hastalığı tedavi eden ilaç da önleyen aşı da muhtemelen hiç bulunmayabilecek gibi görünüyor.

USA’ da yapılan ankette halkın yarıdan fazlasının KOVİD’ e karşı aşı konusunda çekinceli oldukları ortaya çıktı. Şaşırmadım. Benzer bir durum domuz gribi pandemisi sırasında yaşanmış ve tüm korkutma kampanyalarına rağmen aşıların çoğu elde kalmış ve çöpe gitmişti. Aşılar insanlığın malıdır, ticarete âlet edilemez.

Tüm dünya gece gündüz çalışıyor ama yeni koronavirüslere karşı hem etkili hem emniyetli olabilecek hem salgını sonlandırabilecek bir aşı üretmek çok zor gözüküyor. Pandeminin, virüsün bulaştırıcılığını ve ağır hastalık yapıcı etkisini kaybetmesi, toplumda hastalığı geçirenlerin sayısının artması ve bulaşmayı önleyecek tedbirlere sıkı sıkıya riayetle hafiflemesi daha muhtemel.

Bir taraftan üniversiteler bir taraftan şirketler harıl harıl gece gündüz çalışıyorlar. İdeal bir aşının enfeksiyonu önlemesi ve yayılmasını engellemesi ve emniyetli olması icap eder ve bunları sağlamak da kolay değildir. AİDS hastalığına sebep olan HIV’ in izole edilmesinin üzerinden 30 seneden fazla zaman geçti ama henüz bir aşısı yok.

Halk sağlığının korunmasında en önemli unsurlardan biri olan aşıların asla ilaç şirketlerinin inisiyatif ve insaflarına bırakılmaması gerektiği bir kere daha gözler önüne serildi. Dev endüstrinin Avrupa Birliği’ nin üç sene önce koronavirüs gibi patojenlere karşı bir salgından önce hızlı aşı geliştirme projesini reddettikleri ortaya çıktı.