Son yıllarda görülme sıklığı giderek artan ve hayatı tehdit ederek pek çok sağlık sorununa yol açan, karaciğer yağlanmalarının 5’te 1’ini iltihaplı karaciğer yağlanması oluşturuyor ve buna da non-alkolik steatohepatit (NASH) deniyor.
Karaciğer hücrelerinin yüzde 5’inden fazlasında yoğun yağ damlacıklarının görülmesinin karaciğer yağlanması olarak tanımlanabildiğini söyleyen Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Salih Boğa, iltihaplı karaciğer hastalığı olan NASH’in klinik açıdan daha fazla önem arz ettiğini söyledi.
“TÜRKİYE’DE HER 20 KİŞİDEN 1’İ İLTİHAPLI KARACİĞER HASTASI”
Hastalığın sinsi ilerleyen bir düşman olarak tanımlandığını ifade eden ve NASH’ın ülkemizde yaklaşık her 20 kişiden 1’inde görüldüğünü kaydeden Boğa “Geçmişte nedeni anlaşılamayan sirozlar ‘sebebi bilinmeyen sirozlar’ olarak tanımlanırken bugün bunların NASH’e bağlı olduğunu biliyoruz. Türkiye’de toplamda 130 binin üzerinde bu hastalığa bağlı bir siroz popülasyonu var. Hipertansiyonun varlığı, şeker hastalığı, kan yağlarının yüksek olması, iyi kolesterolün düşük olması ve bel çevresinin geniş olması gibi tablolara yol açan metabolik sendromun karaciğerdeki görüntüsünün adı NASH” dedi.
Hastalığın başka rahatsızlıkları da tetiklediğini, bu hastaların ölüm nedenlerinin ilk planda siroz olmadığını, birinci sıklıktaki ölüm sebebinin kalp damar hastalıkları olduğunu belirten Uzman, “İkinci ölüm sebebi karaciğer haricindeki kanserler, üçüncü sırada ise siroz ve karaciğer kanseri yer alıyor. Bu sinsi hastalık aslında vücuttaki tüm organ sistemlerini tutabilen bir metabolik sendromun alarm bulgusu” diye konuştu.
“BİR YILDA YÜZDE 7-10 KİLO KAYBI ÖNERİYORUZ”
Dr. Boğa, hastalığın şiddetini anlamak ve tedavisini yönlendirmek konusunda son on yılda çok detaylı çalışmalar yapıldığını ve ilerleme kaydedildiğini, fakat şu an için ‘bu ilacı alın geçecek’ gibi bir tanım yapılamadığını söyledi, “Biz hastalarımıza beslenme ve egzersiz konusunda önerilerde bulunarak hastalara 1 yıl içinde yüzde 7 ile 10 arasında kilo kaybına ulaşmayı, böylece karaciğerdeki harabiyeti azaltmayı öneriyoruz. Hastaların bilinçlenmesi, diyet ve egzersizine dikkat etmesi bu açıdan çok önemli” ifadelerini kullandı.
“12 HAZİRAN DÜNYA NASH GÜNÜ”
Türkiye’de ve dünyada ilk defa 12 Haziran’da Dünya NASH Günü gerçekleşeceğini ifade eden Doç. Dr. Salih Boğa, “Türk Karaciğer Araştırmaları Derneği’nin Yağlı Karaciğer Çalışma Grubu olarak bunu etkinliklerle hastalarımıza tanıtıyor olacağız. Türk Karaciğer Araştırmaları Derneği’nin internetteki web sitesinden hastalar için bilgilendirme kitapçıklarına ve bu etkinlikler hakkında detaylı bilgiye ulaşılabilir” diye konuştu.
neş, meş…. boş.
*
eğirdir. açık havada taze balık yiyorsunuz. oralarda biraz dolaşıp tekrar yiyorsunuz. azıcık kestiriyor, bir daha yiyorsunuz. gecesinin lezzeti de bir başka. sanırım türkiye-de başka böyle ortam yok. (şimdiki halini bilmiyorum. özledim. ölmeden giderim umarım.)
orada olduğunu düşününce; nash, mash, hap, check-up, mr, bu yazılar, öğütler….. o sessizlikte/lezzette/huzurda aklınıza gelince gürültü/gıcırtı/bulantı/gıcık/vıcık….. filan olunur sanırım.
bırakın bu hikayeleri demenin anlamı olmayabilir. çünkü başka eğirdir yok.
tozsuz, dumansız, buharsız, tersiz, köpüksüz…… ölüm yok.
*
ciğerinde duman olmayanın, yüreğinde ateş olmaz.
gözümüzün nuru güneşten geldi
vucüt tüm gıdayı topraktan aldı
ak ciğer çalıştı havayla doldu
biri hava biri toprak güneş su
ciğer kebap oldu pişti gidiyor
efendim gel, tabibim gel,
yoksulluk elinden ciğerim yandı
üryana bir gömlek yetime hindi
zalim doktor ciğerimi elledi
iyi oldun diye köye yolladı
yanar ciğerimin ateşi sönmez
melek misin yeşil dallar giyersin
cellat mısın tatlı cana kıyarsın
çocuk musun el sözüne uyarsın
ayağın bedene bedenin başa
kulağın duymaya gözün bakışa
ciğerin nefese kalbin atışa
damarların kana ihtiyacı var
amerika bizden kurban istemiş
kes başımı ciğerimden pay götür
sen nasıl lokmansın yoktur ilacın
ciğerde yaram var, sarabilin mi
ebrûlerinin zahmı nihândır ciğerimde
gül ruhlerinin handeleri çeşm-i terimde
ciğerinde kuruludur orkestra, duymazsın
koca bir sevdadır yaşamakta olduğun, anlamazsın
hun oldu ciğerim
gördüm zülfü siyahın birde
aman allah aşkına doktor
bir çare bu derde
*
@sennursaribas
Canan Karatay,Ahmet Rasim Küçükusta gibi dr.lar kolesterolün bir hastalık olmadığını her insanda olması gerektiğini hatta ilaç hiç kullanılmaması gerektiğini söylüyor..Bizler de ikilem içinde kalıyoruz.
ikilem. kötü, fena, bela, ızdırap, acı, berbat, pis….
düşünsenize bir de üçlem, dörtiem… olmayı.