HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
BİSFENOL A YİYECEK KUTULARINDAN DA ÇIKARILIYOR
Coca-Cola Co’ dan sonra bugün de PepsiCo, Pepsi Cola’ daki karamel boyası miktarını azaltacağını duyurdu.
Bunlar dünyanın “burunlarından kıl aldırmayan” en büyük firmaları.
100 seneden fazla geçmişi olan kolalı içeceklerinin formülünde değişiklik yapmak zorunda kalmalarını, tüketicilerin gıda endüstrisine karşı bir “zaferi” olarak görüyorum.
Henüz bu zaferin sarhoşluğu içindeyken Amerika’ dan gelen ikinci bir haberle iyice kendimden geçtim.
Amerika’ nın ünlü Campbell çorba firması da ürünlerinin kutularının iç yüzey kaplamalarında bundan böyle bisfenol A (BPA) kullanmayacağını bildiriyordu.
Campbell firmasının bu kararı almasında Harvard’ da yapılan araştırmanın büyük etkisi olduğu muhakkak.
Geçen sene JAMA dergisinde yayınlanan bu araştırmada, 5 gün süreyle günde bir kutu konserve sebze çorbası içenlerin idrarındaki BPA’ nın açık sebze çorbası içenlerinkine göre yüzde 1.200 (yazı ile: bin iki yüz) fazla olduğu ortaya çıkmıştı.
BPA giderek terk ediliyor
BPA’ yı geçen seneki plastik damacana şişeleriyle ilgili tartışmalardan da hatırlıyor olmanız lâzım.
Bu kimyasal madde plastiği sertleştirmek için tüm dünyada yaygın olarak kullanılıyor.
Hepimizin elinin altında olan, her gün kullandığımız sayısız üründe bulunan BPA’ nın yarattığı tehlike daha çok bardak, şişe, saklama kabı gibi yiyecek ve içeceklerin muhafazasında kullanılan sert plastik kaplardan kaynaklanıyor.
Sert plastikte veya konserve kutularının iç yüzey kaplamasında bulunan BPA molekülleri kolayca kabın içindeki yiyecek ve içeceğe geçiyor. Kap içindeki yiyecek veya içeceğin sıcak olması durumunda bu geçiş çok artıyor.
Geçen sene Amerika ve birçok Avrupa ülkesinden sonra ülkemizde de BPA’ nın biberonlarda kullanılması yasaklanmıştı. Japonya’ da bu maddenin konserve kutularının iç yüzeyinde kullanılmasına da izin verilmiyor.
Campbell gibi büyük bir firmanın herhangi bir yasal zorunluluk olmamasına rağmen aldığı kararın BPA’ nın tüm yiyecek ve içecek kaplarında kullanımının yasaklanmasına giden yolda önemli bir adım olduğunu düşünüyorum.
BPA’ nın sağlığa etkileri
BPA, daha çok hormon bozucu bir madde olarak biliniyor. Kadın seks hormonlarının etkilerini artırıyor, erkek seks ve tiroit hormonlarının etkilerini ise azaltıyor. Kız çocuklarında erken buluğ, erkeklerde sertleşme, erken boşalma ve kısırlık gibi problemlere yol açıyor.
BPA’ nın öğrenme ve davranış üzerine de olumsuz etkileri var, saldırganlığı artırdığı ve öğrenmeyi güçleştirdiği iddia ediliyor.
Eşcinsellik, obezite, diyabet, astım, kalp-damar hastalıkları, kadınlarda meme, erkeklerde prostat kanseri BPA ile ilişkilendirilen hastalıklardan bazıları.
En korkutucu olan ise BPA’ nın genler üzerine olan etkilerinin sonraki nesilde daha belirgin ortaya çıkması ihtimali.
Gelelim neticeye
Aklın yolu birdir.
Japonya’ dan sonra Fransa da şubat ayında BPA’ nın tüm yiyecek kaplarında kullanılmasını yasakladı.
Kanada BPA’ yı “toksin” yani “zehir” olarak ilan etti.
Yakında FDA da böyle bir karar alabilir. Ahmet Hoca yazmıştı dersiniz.
İnsan sağlığına çok ciddi zararları olduğu kanıtlanmış olan bir maddenin yiyecek ve içecek kaplarında kullanılmasına bir an önce son verilmesi gerekiyor.
KAYNAKLAR
Yine de hazır yiyeceklerden mümkün olduğunca kaçınmak gerek. Örneğin sebze çorbasını taze sebzelerden hazırlamak dururken neden hazır sebze çorbası alalım?