İNGİLİZ VARYANTI DAHA AĞIR TABLO VE ÖLÜM RİSKİNİ ARTIRMIYOR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Sağlık Bakanı F. Koca, ülkemizdeki yeni KOVİD vakalarının yüzde 85’ inde koronavirüsün İngiliz varyantı adıyla bilinen B.1.1.7 tipinin etken olduğunu açıkladı (1).
Dünyanın birçok ülkesinde de durum bizden çok farklı değil, İngiliz varyantı dünyaya hâkim olmuş durumda.
Buna göre de artık Kovid-19’ dan değil, virüs 2020’ senesinden geldiği için Kovid-20’ den bahsetmek doğru olacaktır.
Bu İngiliz varyantının çocuklarda da görüldüğünü ama ağır hastalık ve ölüm riskinin arttığına dair bilimsel bir delil olmadığını daha evvel yazmıştım (2).
Lancet’ de yayınlanan ve hastaneye yatırılan 496 erişkini kapsayan araştırma bu virüs tipinin bulaşabilirliğinin daha fazla olduğunu, hastalarda virüs yükünün arttığını ama varyant ile ciddi hastalık ve ölüm riski arasında bir münasebet olmadığını gösteriyor (3).
Başka makale de İngiliz varyantı ile ilişkili semptomlarda veya hastalık süresinde herhangi bir değişiklik olmadığını, yeniden enfeksiyon sıklığının B.1.1.7 varyantı için önceki varyantlardan daha yüksek olduğuna dair hiçbir delil bulunmadığını ve bundan dolayı da aşıların bu varyanta karşı etkili kalmaya devam edeceğini ortaya koyuyor (4).
65 yaş üzeri hastalar azalıyor
Prof. Dr. Şevket Özkaya, genç hastaların artık daha fazla tedaviye geldiğinin altını çiziyor, artık 65 yaş üstü ağır hastalarının oldukça azaldığını belirtiyor (5):
“Devletimizin uyguladığı aşı politikaları sayesinde yaşlıları aşılanmaya başladığı için onlarda ciddi anlamda hastalık görülme oranı azaldı ve hastalık genç nüfusa kaydı. Bundan sonra 60 yaş altındakileri de aşılamak gerekiyor. Hasta kriterimizi değiştiren tek durum aşı oldu“.
Gelelim neticeye
Hoş geldin KOVİD-20!
Son haftalarda vaka sayısının giderek artmasında toplumun koruyucu tedbirlere lâyıkıyla riayet etmemesi ve kapalı mekânlardaki toplantılar yanında bulaşabilirliği daha fazla ve hastalarda yüksek virüs yüküne sebep olan İngiliz varyantının rolü vardır.
İngiliz varyantının çocuklarda olduğu gibi erişkinlerde de ağır tablo ve ölüm riskinde bir artışa sebep olmaması memnuniyet vericidir.
Elimizde net bir veri olmamakla beraber sahadaki doktorların “hastaneye yatırılan vakalar içinde yaşlı nüfusun oranının salgının ilk dalgalarına göre çok daha düşük olduğu” şeklindeki ifadeleri bu gruba uygulanmış olan aşıların etkili olduğunu düşündürmektedir.
Ağır tablo ve ölüm riskini artırmadığı ve aşılara cevapta belirgin bir azalmaya yol açmadığı için İngiliz varyantına şükredelim. Çünkü Güney Afrika ve bilhassa da Brezilya varyantları çok daha tehlikeli görünüyor.
Bakalım “Asılacaksan İngiliz sicimiyle asıl” sözünde de olduğu gibi “Yakalanacaksan İngiliz varyantına yakalan” şeklinde bir temenni dünya dillerine girecek mi?
Kaynaklar:
3. https://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099(21)00170-5/fulltext
4. https://www.thelancet.com/journals/lanpub/article/PIIS2468-2667(21)00055-4/fulltext
***
Sabah‘ ın haberi:
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısının ardından kritik açıklamalarda bulundu. Koca, “Mutantların daha da işi zorlaştırdığı gerçektir. Hızı dışında hastalığın daha ağır geçmesine sebep olmaktadır. Yeni vakaların %85’i İngiltere varyantı kaynaklıdır. Bugün virüsün dünyada yaygın olan tipi budur. Bunun dışında tespit edilen Güney Afrika varyantı 11 ilde görülmüştür, Kaliforniya, New York varyantı da az olmasına rağmen tespit edilmiştir. Verdiğim bilgilerden anlaşılacağı gibi bu durum vaka sayılarını arttırmakla kalmadı hastane yoğunluğunu da arttırdı. Sağlık hizmetlerimiz halan gelen sağlık hizmetlerini muntazam kapsayacak şekilde eksizsiz sürdürmektedir. Bir düzenlemeye gitmek durumunda kalabiliriz. Aşının etkisini hep birlikte gördük. Kasım ayında yoğun bakıma yatanların yaşlı grubu %53’e kadar düştü. En çok aşılama yapan ülkeler arasındayız. Yakın zamanda, yerli aşı üretimiyle toplum bağışıklığını gerçekleştireceğiz.” dedi. Kaynak: https://www.sabah.com.tr/video/haber/son-dakika-saglik-bakani-fahrettin-koca-yeni-vakalarin-yuzde-85i-ingiltere-varyanti-video
***
Sabah‘ ın haberi: 265 binin üzerinde bir aşılama sayısına sahip Samsun için vaka profilinin değiştiğini söyleyen Prof. Dr. Özkaya, genç hastaların artık daha fazla tedaviye geldiğinin altını çizdi. Artık 65 yaş üstü ağır hastalarının oldukça azaldığını belirten Prof. Dr. Özkaya, “Devletimizin uyguladığı aşı politikaları sayesinde yaşlıları aşılanmaya başladığı için onlarda ciddi anlamda hastalık görülme oranı azaldı ve hastalık genç nüfusa kaydı. Bundan sonra 60 yaş altındakileri de aşılamak gerekiyor. Hasta kriterimizi değiştiren tek durum aşı oldu” diye konuştu. Kaynak: https://www.sabah.com.tr/video/saglik/koronavirus-genc-nufusa-kayiyor-asi-olan-ile-olmayan-evli-ciftin-akcigerlerindeki-inanilmaz-fark-video
***
EK 1 (29.4.2021): Prof. Dr. Hakan Savlı: “Bugün itibarıyla virüs artık bambaşka bir virüs…Başlangıçta birkaç mutasyondan söz ediyorduk, oysa artık her virüs 20-25 mutasyon taşıyan birleşik bir yapıyla enfekte ediyor.” Kaynak: https://www.haberturk.com/yazarlar/muharrem-sarikaya/3055197-gizli-virus-tehdidi
***
EK 2 (19.6.2021): NDTV’nin haberine göre, DSÖ’nün baş uzmanı Soumya Swaminathan, Delta varyantının bulaşıcılığının arttığını ve koronavirüsün küresel olarak baskın türü olma eğiliminde olduğunu dile getirdi. Kovid-19’un ilk olarak Hindistan’da görülen ve İngiltere’de de en yaygın tür haline gelen Delta varyantın ABD ve Almanya’da da hızla yayılabileceği uyarısında bulunuldu. İngiliz yetkililer, ülkedeki Delta varyantı vakalarında son bir haftada yüzde 79’luk artış olduğunu belirtti. İngiltere hükümetine Kovid-19 politikalarına ilişkin tavsiyelerde bulunan Aşılama ve Bağışıklık Ortak Komitesi üyelerinden Adam Finn Delta varyantı vakalarının arttığını ve salgında 3. dalganın yolda olduğunu ifade etti.
Delta varyantı ABD ve Almanya’da baskın tür olma eğiliminde
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) Direktörü Rochelle Walensky dün, Delta varyantının ABD’de en baskın tür olmasını beklediklerini söylemişti. Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn, Berlin’de düzenlediği basın toplantısında, Delta varyantının Almanya’da hızlı bir şekilde yayılabileceğine ilişkin ikazda bulunmuştu. Bakan Spahn, yeni vakaların yüzde 6’sında Delta varyantının tespit edildiğini belirtmişti.
Delta varyantı Moskova’yı etkisi altına aldı
Vaka sayılarında rekor bir artışın kaydedildiği Moskova’da bugün itibariyle 9 bin 120 Kovid-19 vakası görüldü. Delta varyantı nedeniyle vaka sayıları son haftalarda 3’e katlandı. Şehirde yeni kapanma tedbirleri devreye sokuldu. Moskova Belediye Başkanı Sergei Sobyanin, Delta varyantının şehirdeki yeni vakaların yaklaşık yüzde 90’ını oluşturduğunu açıklamıştı.
***
İngiliz varyantı öldürücü değilse, son günlerdeki 200’ün üstündeki ölümleri nasıl açıklamalı?
Vefat sayılarındaki artışın sebebi vaka sayısının artmasıdır. Ölenlerin neredeyse tamamı da kronik hastalığı olanlardır. Unutmayın, TÜİK’e göre her gün bizde ortalama 1300 kadar insan ölüyor. Bugün kovitten öldü diye istatistiklere girenler kovit olmasaydı da hayatını kaybedecekti.