HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
BİR DİLİM PİZZA BİLE DOKTORLARIN PAHALI İLAÇ YAZMASINA YETİYOR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
JAMA’ da yayınlanan araştırmaya göre ilaç firmaları tarafından verilen bedava bir yemek bile doktorların ilaç yazma tercihlerini değiştiriyor.
USA’ da 280 bin doktor üzerinde gerçekleştirilen araştırma için sosyal güvenlik kurumu Medicair ve Open Payment programı verilerinden istifade edildi.
Doktorlara ve diğer sağlık personeline verilen “değeri 10 $’ dan fazla olan tüm harcamaların” bildirilmesi gerekiyor ve bu ödemeler isteyen herkes tarafından internet ortamında görülebiliyor.
Bu harcama kalemleri içinde, danışmanlık, konuşma ve diğer aktiviteler için yapılan nakit ödemeler, kitap dâhil her türlü hediyeler, maç ve konser biletleri, yemek ve seyahat masrafları bulunuyor.
Karnı doyan doktor şirketin pahalı ilacını yazıyor
2013 senesi ağustos-aralık ayları döneminde doktorlara ilaç şirketlerince 63 bin ödeme yapıldığı tespit edildi, bunların çoğu fiyatı 20 doların altında (12-18 dolar) olan yemeklerdi.
Araştırmada, kolesterol düşürücü (Crestor), bir antidepresan (Pristiq) ve iki yüksek tansiyon ilacı (Benicar ve Bystolic) ilaçlarını üreten firmalardan bedava yemek alan doktorların almayanlara göre bu ilaçları daha fazla yazdıkları belirlendi.
Pfizer şirketinden bedava yemek alan doktorların Pristiq isimli ilacı reçetelerine yazma oranları bedava yemek almayan doktorların 2 misli fazla bulundu.
Bu oranların Crestor için yüzde 18, Benicar için yüzde 52 ve Bystolic için yüzde 70 olduğu tespit edildi.
Araştırmanın önemli bir bulgusu da alınan bedava yemek sayısı arttıkça ilaçların reçetelere girme şansının da artmasıydı.
Araştırmaya göre orijinal ilaçların fiyatı muadillerine göre yaklaşık 10 misli pahalı olan USA’ da, orijinal ilaç yerine muadilinin yazılmasıyla sağlık harcamalarında senede 73 milyar dolar tasarruf edilmesi mümkün olabilir.
Araştırma için kim neler söyledi?
Araştırmanın başı olan Dr. Adams Dudley bu durumun genç bir doktorken kendi başına da geldiğini ve orijinal ilacı yazmasına sebep olduğunu söylüyor ve diyor ki “Doktorlar da insandır ve insanlar hediyelere karşı duyarsız kalamazlar.” .
Amerikan Tıp Derneği’ nin etik kaidelerine göre doktorların karşılık vermelerini gerektirebilecek bedava yemek dâhil tüm hediyeleri geri çevirmeleri gerekiyor.
İlaç şirketleri ise doktorlara verilen bedava yemeklerin onların ilaç yazmalarını sağlamak için değil ilaçların etkinlik ve emniyetleri hakkında bilgi vermek için olduğunu söylüyorlar.
American College of Physician Başkanı Dr. Nitin Damle “Çok pahalı olmayan yemekler hastalara yapılan hizmetin kalitesini artırıyorsa kabul edilebilir ama doktorların kendilerine, halk ve hastalarım bu hediyeler hakkında ne düşünür veya şirketler bu hediyeleri niye bana veriyor diye sorması gerekir” diyor.
Daha önce yapılan bir araştırmada doktorlara ödenen yüksek meblağların doktorların orijinal ilaç yazmalarını kolaylaştırdığı tespit edilmişti (2).
Doktorlar ve ilaç üreticileri arasındaki menfaat münasebetleri
Doktorlara sorulduğu zaman hepsi de çıkar ilişkilerinin ilaç yazmalarını kesinlikle etkilemediğini iddia ederler ama gerçekte durum hiç de öyle değildir.
Verilen küçük bir hediyenin bile reçete yazma davranışını etkilediği biliniyor.
Tüm masrafların ilaç şirketi tarafından karşılandığı yeni ilaçlarla ilgili bir sempozyuma katılan doktorlar üzerinde yapılan araştırmada, yüzde 85’ inin bu tür davetlerin ilaç yazma alışkanlıklarını değiştirmediğini bildirmelerine karşılık toplantılardan sonra bu ilaçların reçetelenmesinin üç misli arttığını gösterdi (3).
Bir başka araştırma da, ilaç şirketlerinden hediye alan doktorların hastane eczanesine o ilaçları ilave ettirdikleri ortaya çıktı (4).
Radyasyon onkologlarının ise sadece yüzde 5’ i hediyelerden etkilenebileceklerini söylerken bunların üçte biri diğerlerinin bu hediyelerden etkileneceği görüşünü dile getirdiler (5).
Gelelim neticeye
BİR: İlaç endüstrisi ve doktorlar arasındaki menfaat ilişkilerinin “sıfırlanması” gerektiğini, basit bir kalem veya küçük bir bloknotun bile verilmesinin yanlış olduğunu savunuyorum.
Evet, en küçük hediye bile insanları etkiler ve doktorlar da insandır!
İKİ: Bu tür ilişkilerin ilaçların tanıtılması için yapıldığını, başka hiçbir amacının olmadığını söyleyen ilaç şirketleri bunu külahıma anlatsınlar.
Efendiler, doktorların ilaçlar hakkındaki bilgileri şirketlerden değil, bu ilaçlarla ilgili araştırmaları okuyarak elde etmeleri gerekir.
ÜÇ: Ülkemizde de acilen böyle bir kanun çıkarılarak isteyen herkesin ilaç endüstrisinin doktorlara ve tıp derneklerine yaptıkları tüm ödeme ve harcamalara ulaşması mümkün olmalıdır.
Grip aşısına methiyeler düzen; sağlıklı insanlara kolesterol hapı yutturmaya kalkan; HPV aşısının yüzde yüz koruyucu olduğunu iddia eden uzmanların endüstri ile münasebetlerini bilmek bizim de hakkımızdır.
Burada bir yanlış anlaşılma olmasın: Mevzubahis olan tamamen “kanunlara uygun olarak yapılan ödeme ve harcamalardır”.
Kaynak:
1. http://archinte.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=2528290
2. http://archinte.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=2520680
3. http://journal.publications.chestnet.org/data/Journals/CHEST/21649/270.pdf
4. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8309031
5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15275735
Yazıda kullanılan resmin kaynağı: https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2016/06/20/the-worrisome-reason-your-doctor-might-be-prescribing-expensive-drugs/
Araştırmanın medyadaki haberleri:
http://www.usnews.com/news/news/articles/2016-06-20/rx-pizza-1-free-meal-can-sway-doctor-prescribing
Endüstri-doktor menfaat münasebetleriyle ilgili birkaç yazım:
***
EK 1 (1.5.2023): GÜLÜMSER HEPER “Tıp Bilimi ağır yıkımda. Özellikle Psikiyatri! İlaç lobisi yıllarca her insanı bir hastalıkla yaftaladı. Şimdilerde ise ağır hastalıklı durumları normalleştirmeye çalışıyorlar. (Yine para!) Misal Pedofili özgürlüğü! Korkarım ki iş cani bir psikopatın özgürlüğüne kadar gider”
Kaynak: https://twitter.com/Gulumser_Heper/status/1652596973353029637?s=20
***
Ya hocam sen evrensel kuralları değiştirmeye çalışıyorsun. Değiştiremezsin. Bırak adamlar pizzasını rahat rahat yesin.
Amerikalı doktorlar piyasayı çok düşürmüşler.
Benimki quatro formaggio olsun…