HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
TIBBIN TEMEL DERS KİTABININ YAZARLARI DA GİZLİCE ENDÜSTRİDEN NEMALANMIŞLAR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Tıbbın bir numaralı temel kitabı “Harrison’ s Principles of Internal Medicine” dir desem, itiraz eden bir Allah’ ın kulu olabileceğini sanmıyorum.
Bana göre, her tıp fakültesi öğrencisinin mutlaka baştan sona okuması gereken bir kitaptır.
En son 20. baskısı yayımlanan bu kitabın bende de birkaç baskısı var, tıpla ilgili temel bilgilerin çoğunu bu kitaptan öğrendim desem yanlış olmaz ve hâlâ da bu kitabı zaman zaman karıştırmak ihtiyacını hissederim.
Sükûtu hayâle uğradım
Yeni rastladığım bir makale beni sükûtu hayâle uğrattı.
AJOB Empirical Bioethics simli dergideki araştırma, Harrison ve diğer birçok tıbbi ders kitabı yazarlarının endüstri ile olan menfaat münasebetlerini açıklamadıklarını ortaya koyuyor (1, 2).
Araştırmaya göre Harrison’ un yazarları 2009-2013 arasında ilaç ve tıbbi malzeme firmalarından 11 milyon $’ dan fazla para almışlar ama bunun bir penisini bile açıklamamışlar.
Yazarlardan biri, bu sürede araştırmalar için de olmak üzere 870 bin $ destek almış; birçok yazar kendi alanlarında sahip oldukları patentleri de bildirmemişler.
Daha önce yapılan bir çalışmada farmakoloji ders kitaplarında da benzer bir durumun olduğu tespit edilmişti (3).
Gelelim neticeye
Hadi endüstri tarafından desteklenen araştırmaları anladık ama öğrencilerin temel bilgileri aldıkları ders kitaplarının mutlaka bağımsız yazarlar tarafından kaleme alınmış olması gerekiyor.
Harrison gene de değerli bir kitaptır, elbette gene okunmalıdır, şüphesiz ki sadece endüstrinin menfaati için yazılamamıştır ama sinek küçük (!) de olsa mide bulandırıyor.
Bu araştırma, kutsal bir kitap olarak gördüğüm Harrison’ u gözümden düşürdü.
Şimdi kimse kalkıp da insanlar neden modern tıbba güvenmiyorlar diye sormaya kalkmasın.
Durum vahimdir!
Kaynaklar:
1.https://www.statnews.com/2018/03/06/conflict-of-interest-medical-textbook/
2.https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/23294515.2018.1436095?journalCode=uabr21
3.https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0133261
***
EK 2 (26.10.2023): ABD’de yapılan araştırmaya göre, onkologları endüstriden nemalanan kanser hastalarının bazı tavsiye edilmeyen ve düşük değerli tedavileri alma ihtimalleri daha yüksek görünüyor. Bunun için araştırma yapmaya gerek var mıydı, bilemedim.
Within some clinical scenarios, industry payments to physicians are associated with non-recommended and low value drugs. These findings raise quality of care concerns about the financial relationships between physicians and industry.
Kaynak: https://x.com/bmj_latest/status/1717335232142025071?s=20
Makale: Pharmaceutical industry payments and delivery of non-recommended and low value cancer drugs: population based cohort study
***
EK 2 (5.6.2024): JAMA: Sosyal medyada ilaç tanıtımı yapan doktorların çoğu ilaç şirketlerinden para alıyor
JAMA’da yayımlanan çalışma, X’te ilaçları onaylayan doktorların çoğunun ilaç üreticilerinden ödeme aldığını ortaya koydu.
Araştırmacılar bu ödemeleri takip etmek için Medicare ve Medicaid Hizmetleri Merkezleri tarafından yönetilen Açık Ödemeler web sitesini kullandı. Bu platform, kullanıcıların ABD’de onay için ödeme alan doktorları ve bunların arkasındaki şirketleri belirlemelerine olanak tanıyor.
ABD’de ilaç reklamları yasal
Diğer birçok gelişmiş ülkenin aksine ABD, ilaç şirketlerinin sosyal medya da dahil olmak üzere çeşitli kanallar aracılığıyla ürünlerinin reklamını yapmalarına izin veriyor. Dahası, sağlık çalışanlarının bu reklamlarda yer alan ilaçları desteklemek için ödeme kabul etmeleri de yasal.
Araştırma ekibi, çalışmaları için birincil platform olarak X’e odaklandı. İlaç onayları yayınlayan 28 doktor belirlediler ve onay geçmişlerini keşfetmek için Open Payments web sitesindeki isimlerini çapraz referans aldılar.
Çoğu ödeme alıyor
İncelenen 28 doktordan 26’sı ilaç üreticilerinden, 24’ü ise özellikle destekledikleri ilaçlarla ilgili ödemeler almıştı. Ödemeler genellikle “konuşma” veya “danışmanlık” ücreti olarak kategorize edilmiş ve pek çok destek sponsorlu referanslar şeklinde olmuştu.
Çalışmaya katılan doktorlardan sadece birinin, destekledikleri ilacın araştırma ve geliştirmesine katkıda bulunmuş olması dikkat çekiciydi.
Bazıları ücretli onay uygulamasını etik dışı olarak görse de, araştırma ekibi tarafından vurgulandığı üzere bu uygulama yasal ve ruhsat statüsünü etkilemiyor.
Araştırma, sağlık çalışanları ile ilaç şirketleri arasındaki ilaç destekleri alanındaki karmaşık ilişkiyi vurguluyor ve şeffaflık ve sosyal medya platformlarında paylaşılan tıbbi tavsiyelerin güvenilirliği ile ilgili soruları gündeme getiriyor.
K: https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/2819356
Makale: Industry Payments to Physicians Endorsing Drugs and Devices on a Social Media Platform
***
EK 3 (20.7.2024): ABD’deki kardiyoloji akademisyenlerinin neredeyse dörtte üçü, eğitimlerini tamamlamadan bir yıl önce sektörden ödeme alıyordu.
Makale: Most US cardiology fellows got industry payments before graduation, study finds
Kaynak: https://www.bmj.com/content/386/bmj.q1618
***
Temel kitap da parayla yazdırılmış, vah benim köse sakalım vah
Kim ne derse desin benim en beğendiğim tıp kitabıdır
Yuh artık başka ne denir
bas-itlik yapmışlar
Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi derslerinin programlarını da BİG PHARMA’nın hazırladığı bilgisini de ekleyelim. Özellikle farmakoloji hocalarını, tıp dekanlarını da, vs. finanse ettikleri biliniyor.