HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
AŞI ŞİRKETLERİ İLE AŞI KAPATAN DEVLETLER BİRİBİRİNE GİRİYOR, ÇARŞI KARIŞIYOR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Dünya Sağlık Teşkilatı Başkanı Ghebreyesus “Feci bir ahlâki çöküşün eşiğindeyiz” demişti de ben de ne eşiği tam da göbeğindeyiz, üstelik ben bunu senelerdir söylüyorum demiştim.
Aşı gibi tüm dünyanın sağlığını alâkadar eden bir ürün senelerdir “çiklet” yerine konup ticari ürüne dönüştürülürken ne devletlerden ne ulemadan kimsenin sesi çıkmazsa olacağı budur.
Ey aşı üreten büyük şirketler!
Sen aşının fiyatını kendi kafana göre belirle, parası olan devletlere istedikleri miktarda satmak için anlaşmalar yap, anlaşmaları açıklama, aşının yan etkilerinden zerre mesuliyet kabul etmeyip burnunu havaya dik…
Var mı böyle bir dünya?
Para hırsıyla “dediğim dedik çaldığım düdük” dersen, alacağın paraları düşünüp “bu kadar aşıyı ne yapacaksın” diye sorma zahmetine girmeden “her isteyenle istediği miktarda aşı için tatlı bağlantılar yaparsan”…
Olacağı budur:
“Avrupa Birliği (AB), aşı üreticilerine Covid-19 aşısını temin etmelerine yönelik imzalanan sözleşmelere uymaları yönünde çağrı yaptı. Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel gerekirse yasal yollara başvurabileceklerini söyledi” (2).
Ey ihtiyacının katbekat üzerinde aşı “kapatan” büyük devletler!
Kendi vatandaşlarımı aşılarsam “her şeyin güllük gülistanlık olacağını” zannet, “aşıya ulaşamayan garibanlardan bana ne” de, dev şirketler tıp fakültelerini zapt ederken, tıbbın bütün laboratuvarlarına girerken, bütün “hıfzıssıhhaları” dağıtılırken ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilirken uyu… var mı böyle bir dünya?
Aşı şirketleri de seni “fırçalar”: “AstraZeneca’dan AB’ye ‘aşılarda hakkından fazlasını alıyorsun‘ ithamı (3).
Anlaşma yaparken sesini çıkarma, sonra da taahhüdünü yerine getiremeyince, mırın kırın et…
Var mı böyle bir dünya?
Gelelim neticeye
Tıbbı malzeme götüren uçağın rotasının değiştirildiği, uçağın başka bir ülkeye indiği bir dünyada bunlar bir şey değil.
Göreceksiniz taraflar birbirine girecek, çarşı daha çok karışacak.
Tıp ticarete âlet edilirse olacağı budur!
Kaynaklar:
2. https://www.sozcu.com.tr/2021/dunya/corona-asisi-ureticilerine-dava-aciliyor-6226387/
4. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/ab-ile-astrazeneca-arasindaki-anlasmazlik-buyuyor/2124719
***
EK 1 (28.1.2021): AB ile ilaç şirketi AstraZeneca arasındaki tedarik anlaşmazlığının ardından şirketin Kovid-19 aşısının üretim sürecinde yer alan Belçika’daki bir fabrikada denetim yapıldı.
Belçika basınındaki haberlere göre, Seneffe kasabasında AstraZeneca için üretim gerçekleştiren “Novasep” isimli başka bir şirketin fabrikasına, Belçika Sağlık Bakanlığı yetkilileri “denetim ziyareti” düzenledi. Denetimin, AB Komisyonunun talebi üzerine yapıldığı iddia edildi ancak AB Komisyonu sözcüleri, bunun doğru olup olmadığına yönelik soruları yanıtsız bıraktı. Belçika Sağlık Bakanlığı yetkilileri, denetimin “şeffaflık ve tarafsızlığın” sağlanması için başka AB ülkelerinin de katılımıyla yapıldığını bildirdi. Söz konusu denetime Hollanda, İtalya ve İspanya’dan uzmanların katıldığı, Belçikalı uzmanların elde edilen bilgiler ışığında raporlarını yakında hazırlayacakları ifade edildi.
AstraZeneca’nın Kovid-19 aşısının 2’si İngiltere’de, 1’i Almanya ve 1’i Hollanda’da bulunan fabrikalarda üretildiği belirtiliyordu. Belçika ve İtalya gibi başka ülkelerde, AstraZeneca’nın aşısının üretim sürecinde yer alan fabrikalar bulunduğu kaydedildi. İngiliz basınında, “AB yetkililerinin Birlik içindeki fabrikalarda üretilen aşıların İngiltere’ye gönderilip gönderilmediğini tespit etmek istediği” öne sürüldü. AB Komisyonunun Sağlıktan Sorumlu Üyesi Stella Kyriakides, dünkü açıklamasında, “Hiçbir şirket neler olduğunu anlamadığımız gibi bir yanılgıya kapılmasın. Tüm şirketlerden sağladıkları bilgiler konusunda şeffaf olmalarını istedik. Üretilen doz miktarı, bunların nerede üretildiği ve nereye gönderildiğini biliyoruz.” ifadesini kullanmıştı.
AB ile AstraZeneca anlaşmazlığı
AstraZeneca ile AB arasında 400 milyon doz aşı için sözleşme geçen yaz imzalanmıştı. Aşının geliştirme sürecini hızlandırmak amacıyla AB’nin 336 milyon avro ön finansman sağladığı açıklanmıştı. Aşının bu hafta verilmesi beklenen onayından sonra AB içinde dağıtılması bekleniyordu. Ancak AstraZeneca’nın hafta başında AB’ye yılın ilk çeyreği için tedariki yüzde 60 eksik yapacağı açıklandı. AB tarafı ise kesintinin daha fazla olacağını belirtiyor. AB’nin 100 milyon doz beklerken bunun dörtte birini alabileceği ifade ediliyor.
AB, İngiliz-İsveç şirketi AstraZeneca’nın eksik teslimatına tepki göstererek AstraZeneca’nın yükümlülüklerine uymasını istiyor. Şirket ise tedarik konusunda sözleşmede “en üst seviyede çaba gösterilmesi” yönünde bir madde bulunduğunu ve tedarik için en üst çabayı gösterdiğini savunuyor. AstraZeneca’nın AB içindeki fabrikalarda üretimin az olması nedeniyle Birlik ülkelerine beklenenden az aşı dozu göndereceği haberleri üzerine AB yetkilileri, İngiltere’de bulunan ve üretimin fazla olduğu AstraZeneca fabrikalarından aşı gönderilmesini talep ediyor.
***
EK 2 (6.2.2021): Ghebreyesus, küresel çapta Covid-19 aşılarındaki adaletsiz erişime dikkati çekerek, dünyada şimdiye kadar uygulanan aşıların dörtte üçünün küresel GSYH’nin yüzde 60’ını elinde bulunduran sadece 10 ülkede gerçekleştiğinin altını çizdi. “2,5 milyar nüfusu olan yaklaşık 130 ülkede, henüz tek bir doz (Covid-19 aşısı) uygulanmadı.” ifadesini kullanan Ghebreyesus, salgına karşı tüm dünyada eş zamanlı mücadele verilmesi gerektiğini vurguladı. Ghebreyesus, “Aksi takdirde başlangıç noktasına dönebiliriz.” uyarısında bulundu. Küresel Aşı ve Aşılama Birliği (GAVI), Covid-19 Aşıları Küresel Erişim Programı (COVAX) kapsamında 2021’in ilk 6 ayında yoksul ülkeler için en az 337 milyon doz Covid-19 aşısı tahsis edildiğini bildirmişti. COVAX kapsamında, 145 civarındaki yoksul ülkede nüfusun yüzde 3,3’ünün bu yıl ortasına kadar aşılanması hedefleniyor. Kaynak: https://tr.euronews.com/2021/02/06/dso-dunya-genelinde-covid-19-as-s-olanlar-n-say-s-toplam-vakay-gecti
***
EK 3 (8.2.2021):Odoxa-Backbone Consulting araştırma şirketinin Le Figaro gazetesi ve France Info radyosu için yaptığı ankete göre, Fransızların yüzde 71’i hükümetin salgınla ilgili “doğru zamanda doğru kararları” vermediğini düşünüyor. Ankete katılanların yüzde 73’ü ise hükümetin salgınla ilgili gerçekleri söylemediği görüşünü paylaşıyor, yüzde 60’ı salgının yönetimi konusunda hükümete güvenmiyor. Katılımcıların yüzde 52’si, Fransa’nın, Rus veya Çin aşısını uygulaması gerektiğini görüşünü savunuyor. Kaynak: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/fransizlarin-yuzde-60i-kovid-19-salgini-surecinin-yonetilmesi-konusunda-hukumete-guvenmiyor/2134344
***
EK 4 (7.3.2021): İtalya, 250.000 doz Oxford-AstraZeneca koronavirüs aşısının Avustralya’ya gitmesini engelliyor. Kaynak: https://twitter.com/spectatorindex/status/1367499086555992069?s=20
***
EK 5 (20.7.2021): Pfizer ödeme yapmayan İsrail’e aşı sevkiyatını durdurdu.
İsrail ile Pfizer arasında aşı krizi çıktı. 700 bin dozluk sevkiyatın pazar günü ülkeye ulaşması bekleniyordu ancak şirket son 2,5 milyon dozun parasını almadığı için sevkiyata yanaşmıyor. İsrail’i ‘muz cumhuriyeti’ olarak gördükleri iddiası da var. Zorlu geçen seçim sürecinin ardından hükümet kurma belirsizliğiyle uğraşan İsrail’de koronavirüs aşılamasıyla ilgili de pürüz çıktı. Jerusalem Post gazetesinin haberine göre, ABD’li ilaç şirketi Pfizer ülkeye aşı sevkiyatını durdurdu. Koronavirüs aşılama oranının en yüksek olduğu ülkelerden İsrail’in son 2,5 milyon doz aşının parasını halen ödemediği belirtildi. Ülkeye pazar günü iletilmesi beklenen 700 bin doz aşının sevkiyatı ertelendi.
Üst düzey Pfizer yetkililerinin, geçiş sürecindeki hükümetin ödeme yapmayacağından endişeli olduğu ve şirketin bundan yararlanmak istemediğini söyledikleri yazıldı. Habere göre şirket yetkilileri, organize bir ülkede böyle bir durumun nasıl yaşanabileceğine anlam veremiyor. Jarusalem Post haberinde şirketin, geçen kasım ayında yapılan anlaşma gereği ilk teslimatı yaptıklarını açıkladığı vurgulandı. Anlaşmanın güncellenmesi ve ek aşı sevkiyatı için görüşmelerin sürdüğünü ifade ettiler.
“Muz cumhuriyeti” yakıştırması
Ordu Radyosu ise Pfizer yetkililerinin İsrail’i “muz cumhuriyeti” olarak gördüğünü aktardı. İsrail resmi makamlarından konuyla ilgili açıklama gelmedi. Aşı ve ödeme krizinin hükümet kurma gerilimiyle bağlantılı olduğu dillendiriliyor. Ülke, 9 milyonun üstündeki nüfusunun 5 milyon civarını koronavirüse karşı aşılamış durumda. Tel Aviv yönetimi, Pfizer ile Alman BioNTech firmasının ürettiği aşının yanı sıra ABD’de geliştirilen Moderna ve İngiliz Oxford Üniversitesi-İsveç ilaç şirketi AstraZeneca aşısını da kullanıyor. 2020’den bu yana tüm dünyanın mücadele ettiği COVID-19 salgını nedeniyle İsrail’de 6 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
***
