Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Kısaca PPI adıyla bilinen proton pompası inhibitörleri tüm dünyada en çok kullanılan ilaçlardan. Mide asidinin yapımını azaltarak etki gösteren bu ilaçlar mide ülseri, reflüye bağlı özofajiti yani yemek borusu iltihabı olan hastalar için adeta mucizeler yaratıyor. Ancak şu da bir gerçek ki yerinde kullanıldığı zaman çok değerli olan bu ilaçlar her mide şikâyeti olana da gerekli-gereksiz peynir ekmek gibi yazılıyor.

Midenizde biraz yanma veya ekşime varsa, arada sırada geğiriyorsanız, yemeklerden sonra şişkinlikten şikâyetçiyseniz…  sizin de gastrit veya reflü damgası yiyip sürekli PPİ tüketen biri olmamanız imkânsız. Araştırmalar, bu grup ilaçların yüzde 70’ e varan oranlarda gereksiz yere reçete edildiğini gösteriyor!

Bir defa PPİ kullanmaya başlayanların bir süre sonra bağımlı olmaları yanında bu ilaçların çok ciddi yan etkileri de var.

Bunlardan biri PPİ’ lerin kanın pıhtılaşmasını önleyen clopidogrel etken maddeli Plavix isimli ilaçla birlikte kullanıldıklarında kalp krizi riskinin çok artmış olması.

Bir diğer ciddi yan etki de PPİ kullananlarda C. difficile adı verilen, tedavisi çok zor olan tıpta psödomembranöz kolit adıyla bilinen bir bağırsak enfeksiyonuna sebep olması. Çok şiddetli bir ishalle seyreden bu enfeksiyon kalın bağırsakların ameliyatla çıkarılmasına ve hatta ölüme kadar gidebilen komplikasyonlara yol açabiliyor.

FDA tarafından yeni yapılan bir açıklamada PPİ’ lerinin yüksek dozda veya bir yıldan uzun süre PPİ kullanılmasının özellikle 50 yaşın üzerinde olanlarda kalça, bilek ve omurga kırıkları riskini artırdığı bildirilerek doktorlar ve hastalar uyarıldı. Hastaların da uyarılmasının sebebi Amerika’ da bazı PPİ’ lerinin reçetesiz de satılıyor olması. Kırık riskindeki artışın kalsiyum emilimindeki bozukluktan kaynaklanabileceği düşünülüyor.

FDA, bu risk artışının epidemiyolojik çalışmalarla belirlendiğini, sebep-sonuç ilişkisinin kesin olmadığının altını çizmekle beraber bu bilginin ilaç prospektüslerinde yer alması gerektiğini de bildiriyor.

FDA şu uyarılarda bulunuyor:

BİR: PPİ, kesin endikasyonu olduğunda kullanılmalı, basit mide şikâyetleri için yazılmamalı. Düşük dozlar tercih edilmeli ve tedavi süresi olabildiğince kısa tutulmalı.

İKİ: Kırık riski uzun süre veya yüksek doz ilaç alanlarda daha fazla ve bu risk tüm PPİ (omeprazol, lansoprazaol, dekslansoprazol, esemeprazol, pantoprazol, rabeprazol…) için geçerli.

ÜÇ: Doktorunuz size PPİ yazmışsa, ilacınızı kesmeyin ama bu durumu doktorunuzla konuşun.

DÖRT: Mide ekşimesi veya yanması için 2 haftadan uzun süre alınmamalı ve bir yılda da 2 haftalık tedaviler 3 defadan fazla tekrarlanmamalı.

Reflü şikâyeti olanlar ne yapmalı?

• Daha sık ve küçük porsiyonlarda yiyin
• Yemeklerinizi yavaş yiyin.
• Asit salgısınız artıran yiyeceklerden uzak durun.
• Yedikten 4 saat geçmeden önce yatar pozisyona geçmeyin.
• Yatağınızın başucunu yükseltin.
• Sigara, alkol, çay ve kahve içmeyin.
• Çok sıkı elbiseler giymeyin.
• Fazla kilolarınızı verin.
• Stresten uzak durun.

KAYNAK: 

http://www.fda.gov/Safety/MedWatch/SafetyInformation/SafetyAlertsforHumanMedicalProducts/ucm213321.htm

Siz de yorumunuzu paylaşın: