Hayat tarzı ve kalp-damar sağlığı üzerine 200’ den fazla bilimsel yayını olan meşhur Amerika’ lı kardiyolog Dr. Mozaffarian’ ın da benimle aynı kafada. O da “Gerçekten hasta iseniz sağlık hizmetleri çok mühim olabilir ama hastalıkların önlenmesinde elmalar ve arkadaşları bu savaşı her zaman kazanacaktır” diyor.

USA’ da doktorların %78’ inin mesleki tükenmiş sendromu yaşamaları bir halk sağlığı krizi olarak değerlendiriliyor. Bizde de tükenmişlik sendromunun doktorlar arasında bu seviyelerde olması kuvvetle muhtemeldir. Tükenmişlik sendromu ve sağlıkta şiddet doktorların değil toplumun meselesidir.

Doktorlara ilaç tanıtımı ayıp olmanın ötesinde doktorlara hakarettir. Doktorlar ilaçlarla ilgili bilgilere ilaç mümessillerinin broşürleri vasıtasıyla değil doğrudan bilimsel kaynaklardan ulaşırlar. Mümessilden aldığı bilgilerle reçete yazan doktorun ilaçlarından kimseye bir fayda gelmez. İlaçların yarısının çöpe gitmesinin sebeplerinden biri de budur.

Türkiye, nüfusundan fazla sayıda acile başvuru sayısı olan tek ülkedir. Acil sağlık hizmetlerindeki yığılma, gerçek acillerin saatlerce sıra beklemesine, malpraktislere, sağlık personelinde tükenmişliğe ve sağlıkta şiddete sebep olmaktadır. Acile başvuran hastaların sağlık problemlerinin %70’i birinci basamakta teşhis ve tedavisi edilebilir.

USA’ da doktorlara ilaç pazarlamasıyla opioid (uyuşturucu ilaç) yazılması ve bunların aşırı dozlarının sebep olduğu ölümler arasında bağlantı olduğu gösterildi. Tıp dergilerinde bilimsel araştırmaların yerini ilaç şirketlerinin pazarlama faaliyetlerinin alması modern tıp bilimin nasıl bir çıkmaza girdiğinin açık ve net göstergesidir.